Czechy

Uczęszczanie do szkoły jest obowiązkowe przez dziewięć lat, na ogół w wieku od 6 do 15 lat. Wszyscy uczniowie rozpoczynają naukę w jednolitej szkole powszechnej (zakladni śkola), a w drugim etapie mogą uczęszczać do gymnazium - ogólnokształcącej szkoły średniej - lub do ośmioletniego konserwatorium tanecznego (tanećnf konzen/ator).

a) Etapy

b) Kryteria przyjęć

Szkoły są zrejonizowane, ale rodzice mają prawo wybrać dowolną szkołę. Uczniowie mogą przejść z jednolitej zakladni śkola po ukończeniu V klasy do ośmioletniego gymnazium lub po ukończeniu VII klasy do sześcioletniego gymnazium, pod warunkiem zdania egzaminu wstępnego, ustalonego przez dyrektora szkoły. W gymnazium kształci się 11% odpowiedniej grupy wiekowej 11-15 lat (rok szkolny 2010/11). Rekrutacja do konserwatoriów odbywa się na podstawie egzaminu wstępnego sprawdzającego konkretne umiejętności kandydatów. W ośmioletnich konserwatoriach tanecznych szkolnictwo obowiązkowe kończy zaledwie 0,07% uczniów w wieku 11-15 lat.²

d) Wielkość klas/podział uczniów na klasy

Minimalna liczba uczniów w klasie wynosi 17, a maksymalna - 30. W roku szkolnym 2010/11 klasy liczą średnio 20,0 uczniów.³ Klasy są koedukacyjne i składają się z uczniów w tym samym wieku. Małe gminy mogą zakładać szkoły (prowadzące wyłącznie I etap kształcenia), w których jest jedna lub więcej klas składających się z uczniów w różnym wieku. W I etapie wszystkie przedmioty prowadzi na ogół jeden nauczyciel.

e) Programy i treści nauczania

Podstawą prawną oświaty w zakladni skola oraz na niższym etapie wieloletniego gymnazium jest zatwierdzony przez MEMS w 2005 roku Ramowy Program Nauczania dla Kształcenia Podstawowego (RPN KP). Na podstawie RPN KP szkoły przygotowują własne szkolne programy nauczania (SPN): w roku szkolnym 2010/11 w większości klas szkoły prowadzą zajęcia edukacyjne zgodnie z własnymi SPN.

RPN KP określa dziewięć głównych obszarów kształcenia składających się z jednego lub więcej tematów edukacyjnych, treści międzyprzedmiotowych, dodatkowych tematów edukacyjnych i kluczowych kompetencji absolwenta. Określa on również podstawy programowe tematów, na przykład zalecane treści oraz efekty kształcenia pod koniec każdego okresu (pierwszy etap podzielony jest na pierwszy i drugi okres: odpowiednio lata 1-3 i 4-5).

Obszary kształcenia to: Języki i komunikacja językowa, Matematyka i jej zastosowanie, Technologie informacyjno-komunikacyjne, Ludzie i ich świat, Ludzie i społeczeństwo, Ludzie i natura, Kultura i sztuka, Ludzie i zdrowie, Ludzie i świat pracy. Treści międzyprzedmiotowe składają się z: Edukacji osobistej i społecznej, Edukacji dla demokratycznego obywatelstwa, Edukacja ukierunkowana na myślenie w europejskim i globalnym kontekście, Edukacja wielokulturowa, Nauka o środowisku oraz Nauka o mediach.

SPN KP dzieli podstawę programową na lata (lub inne praktyczne jednostki, np. moduły) i przedmioty, oraz określa program nauczania. Jedna dziedzina może tworzyć część jednego lub więcej przedmiotów lub treść nauczania różnych dziedzin może zostać zintegrowana w formie „przedmiotu zintegrowanego”. Szkoły nadają sobie profil poprzez SPN. Nauczanie języka obcego zaczyna się w trzeciej klasie, jednak dyrektor szkoły może go wprowadzić od pierwszej klasy, jeżeli uczniowie są zainteresowani, a rodzice się zgodzą. W ramach oferty język angielski musi być nauczany w pierwszej kolejności, przed innymi językami obcymi.

Nauczyciele mogą sami wybierać metody nauczania zgodnie z propozycjami i rekomendacjami zawartymi w programie nauczania i zgodnie z ogólnymi wytycznymi szkoły. Każda szkoła ma prawo sama wybierać podręczniki.

f) Ocena, promocja i kwalifikacje

Ogólne zasady oceniania wyników nauki poszczególnych uczniów są określone przez Ustawę o edukacji. Zasady oceniania uczniów są określane przez szkoły w Kodeksie Szkoły, z uszanowaniem stopnia i postawy programowej MEMS. Nauczyciele prowadzą ciągłą ocenę, używając do tego przeważnie pięciopunktowej skali. Wyniki ciągłej oceny są podsumowane w raporcie pod koniec każdego semestru. Zgodnie ze stopniem MEMS, w raporcie może zostać użyta pięciostopniowa skala, ocena ustna (dozwolona na wszystkich poziomach edukacji od 2005 roku) lub kombinacja obu tych metod. Od roku szkolnego 2005/06 szkoły wystawiają uczniom w ostatnim roku kształcenia obowiązkowego ocenę końcową (Zgodnie z proponowaną nowelizacją Ustawy o edukacji, te oceny nie będą już wystawiane). Świadectwa końcowe są wydawane jako świadectwo osiągnięcia wymaganego poziomu zakladni vzdelani.

Uczniowie, którzy nie zdali wszystkich przedmiotów obowiązkowych (z wyjątkiem przedmiotów polegających wyłącznie na opiece dydaktycznej) mogą powtarzać rok jeden raz w ciągu jednego etapu nauki. Zebrania rodziców są organizowane w celu omówienia postępów uczniów.

Obecnie przygotowywane są Standardy Kształcenia Podstawowego. Określają one minimalny poziom wiedzy i umiejętności, które uczniowie powinni zdobyć pod koniec pierwszego etapu (5. klasa) oraz drugiego etapu (9. klasa) kształcenia w jednolitej szkole podstawowej. Standardy powinny stanowić podstawę dla ogólnokrajowych testów efektów uczenia się, wprowadzenie których planowane jest w 2013 r.

² Więcej informacji na temat ośmioletnich konserwatoriów dostępnych jest w rozdziałach 2 i 5 Eurypedii

fhttpy/eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/documents/eurybase/eurybase fuli reports/CZ EN.pdf)

³ Sumaryczne dane na temat zakladni skoly, niższych etapów gymnazia oraz uczniów ze specjalnymi potrzebami nie są załączone.