Perusopetus/Grundlaggande utbildning (szkoła powszechna) |
Age 7-16 |
Kształcenie obowiązkowe trwa dziewięć lat i prawie wszystkie dzieci wypełniają obowiązek szkolny uczęszczając do szkół powszechnych. Szkoły te mogą oferować dodatkowy rok nauki w X klasie, która nie jest obowiązkowa.
Dzieci muszą rozpocząć kształcenie obowiązkowe w roku, w którym przypadają ich siódme urodziny. Około 1% dzieci rozpoczyna naukę w szkole wcześniej, wymaga to jednak uzyskania zaświadczenia potwierdzającego dojrzałość szkolną dziecka. Kształcenie obowiązkowe jest w całości bezpłatne. Władze lokalne przydzielają każdemu dziecku miejsce w szkole znajdującej się w pobliżu jego miejsca zamieszkania, ale rodzice mogą wybrać szkołę powszechną zgodnie ze swymi preferencjami, choć w tym przypadku istnieją pewne ograniczenia.
c) Dzienny/tygodniowy/roczny wymiar zajęć
Rok szkolny obejmuje 190 dni, od połowy sierpnia do początku czerwca. Minimalny tygodniowy wymiar zajęć dydaktycznych wynosi od 19 do 30 lekcji, zależnie od poziomu i liczby przedmiotów fakultatywnych. Ponadto na szczeblu lokalnym można samodzielnie podejmować decyzje o dodatkowych dniach wolnych od zajęć. W ciągu dwóch pierwszych lat nauki (klasa I i II) dzienny wymiar zajęć wynosi nie więcej niż 5 godzin lekcyjnych, podczas gdy w starszych klasach - 7 godzin lekcyjnych. Godzina lekcyjna trwa zazwyczaj 60 minut, z czego 45 przeznaczone jest na nauczanie, a pozostałe 15 - na przerwę.
Poranne i popołudniowe zajęcia prowadzone są dla uczniów I i II klasy szkoły powszechnej, a także dla wszystkich uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
d) Wielkość klas/podział uczniów na klasy
Poza kształceniem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, gdzie zależnie od potrzeb uczniów klasę tworzy od 6 do 10 dzieci, nie istnieją oddzielne przepisy dotyczące wielkości klas. Grupy, w których prowadzi się zajęcia dydaktyczne, z reguły składają się z uczniów w tym samym wieku. Jednak w uzasadnionych przypadkach, w zajęciach mogą uczestniczyć uczniowie w różnym wieku. Uczniowie w klasach I-VI mają jednego nauczyciela do większości przedmiotów, choć niektóre z nich, zwłaszcza wychowanie plastyczne, wychowanie muzyczne i wychowanie fizyczne, prowadzą również nauczyciele przedmiotu. W klasach VII-IX prawie każdy przedmiot jest prowadzony przez innego nauczyciela.
e) Programy i treści nauczania
Cele kształcenia i kryteria oceny określa ogólnokrajowy program nauczania, zweryfikowany przez Krajowy Urząd ds. Edukacji (FNBE) w 2004 r. W oparciu o tak nakreślone ramy, szkoły i władze lokalne przygotowują następnie własne regulacje dotyczące programów nauczania, które uwzględniają specyfikę lokalną. Nauczyciele mają swobodę wyboru metod kształcenia i materiałów dydaktycznych. Obowiązkowymi przedmiotami na poziomie kształcenia w szkole powszechnej są: język ojczysty (tj. fiński lub szwedzki) i literatura kraju ojczystego, drugi język ojczysty, języki obce, ekologia, edukacja zdrowotna, religia lub etyka, historia, wiedza o społeczeństwie, matematyka, fizyka, chemia, biologia, geografia, wychowanie fizyczne, wychowanie muzyczne, wychowanie plastyczne, prace ręczne, zajęcia z gospodarstwa domowego oraz lekcje wychowawcze i poradnictwo pedagogiczne.
Nieobowiązkowa klasa X przeznaczona jest dla uczniów, którzy nie dostali się do szkoły średniej II stopnia lub nie podjęli jeszcze decyzji dotyczącej dalszej nauki. W ciągu dodatkowego roku nauki w tej klasie uczniowie mogą zapoznać się m.in. z możliwymi kierunkami kształcenia zawodowego.
f) Ocena, promocja i kwalifikacje
W ramach swoich przedmiotów nauczyciele prowadzą ocenę na podstawie celów zapisanych w programie nauczania. Ocena stanowi stały element codziennego życia szkoły i co najmniej raz w ciągu roku szkolnego każdy uczeń otrzymuje ogólny raport o wynikach w nauce. Dodatkowo, przynajmniej raz w roku, przygotowywane są również raporty cząstkowe. Osiągnięcia w nauce ocenia się zarówno w sposób ciągły, jak i za pomocą sprawdzianów przeprowadzanych przez nauczycieli.
Podstawa programowa określa profil ucznia osiągającego dobre wyniki w nauce (ocena "dobra" lub 8) z wszystkich podstawowych przedmiotów. Profil stanowić ma narzędzie wspierające nauczycieli w procesie oceniania uczniów. Uczeń musi powtarzać klasę, jeśli jego wyniki z jednego lub dwóch przedmiotów nie pozwalają na klasyfikację, lub gdy jego wiedza i umiejętności nie umożliwiają mu kontynuacji nauki w następnej klasie. Nieotrzymanie promocji do następnej klasy stanowi jednak zjawisko marginalne.
Po ukończeniu pełnych dziewięciu klas szkoły powszechnej, uczniowie otrzymują świadectwo peruskoulun paattótodistus. Poza tym, dodatkowe świadectwo wydaje się uczniom, którzy ukończyli nieobowiązkową klasę X.