Łotwa

a) Etapy

Realizacja obowiązku szkolnego jest wymagana do wieku 18 lat.

Kształcenie obowiązkowe jest prowadzone w następujących placówkach:

• Sakumskolas (I etap kształcenia obowiązkowego, ISCED 1)

• Pamatskolas (pełny cykl kształcenia obowiązkowego, ISCED 1 + ISCED 2)

• Vidusskolas (pełny cykl kształcenia obowiązkowego, ISCED 1 + ISCED 2); szkoły te prowadzą nie tylko kształcenie obowiązkowe, ale również kształcenie na poziomie średnim II stopnia.

Uczniowie, którzy nie odbyli pełnego cyklu kształcenia obowiązkowego, mogą również ukończyć ten cykl w niektórych szkołach zawodowych.

b) Kryteria przyjęć

Dzieci są obowiązkowo zapisywane przez rodziców do wybranej szkoły po osiągnięciu wieku 7 lat, przy czym każde dziecko ma prawo uczęszczać do szkoły położonej najbliżej swego miejsca zamieszkania. W szkołach publicznych kształcenie jest bezpłatne dla wszystkich uczniów. Publiczne placówki edukacyjne prowadzące kształcenie obowiązkowe nie mogą przeprowadzać sprawdzianów wstępnych.

c) Dzienny/tygodniowy/roczny wymiar zajęć

Rok szkolny w ramach kształcenia obowiązkowego obejmuje 34 tygodnie zajęć dydaktycznych w I klasie, 35 tygodni w klasach II-VIII i 37 tygodni w IX klasie. Zajęcia szkolne prowadzi się przez 5 dni w tygodniu. Dzienny wymiar zajęć w szkole nie może przekraczać:

• 5 lekcji w klasach I-III,

• 6 lekcji w klasach IV-V,

• 7 lekcji w klasach VI-VII,

• 8 lekcji w klasach VIII-IX.

(Lekcja trwa 35 minut w klasie I i 40 lub 45 minut w klasach II-IX).

d) Wielkość klas/podział uczniów na klasy

W roku szkolnym 2003/04 na 1 nauczyciela przypadało 9,6 ucznia. Zgodnie z przepisami dotyczącymi wielkości klas, minimalna liczba uczniów w klasie wynosi 8, a maksymalna - 34. Klasy składają się z uczniów w tym samym wieku. W klasach I-IV uczy jeden nauczyciel, ale zajęcia specjalistyczne prowadzą inni nauczyciele. W klasach V-IX lekcje prowadzą nauczyciele przedmiotu lub nauczyciele przygotowani do nauczania grupy przedmiotów.

e) Programy i treści nauczania

Programy nauczania opracowuje się na szczeblu krajowym. Wszystkie przedmioty są obowiązkowe i prowadzone na tym samym poziomie dla uczniów we wszystkich szkołach, z wyjątkiem szkół z rozszerzonym programem nauki języków obcych lub wychowania muzycznego. Uczniowie mają również możliwość specjalizowania się w określonych przedmiotach.

Nauczyciele samodzielnie dobierają metody nauczania i podręczniki z listy zatwierdzonej przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Podręczniki zalecane przez Ministerstwo Edukacji i Nauki można kupować z funduszy publicznych.

f) Ocena, promocja i kwalifikacje

Nauczyciele prowadzą w klasach ciągłą ocenę postępów uczniów w nauce, stosując skalę ocen 1-10 oraz system oceny bez stopni (oceny opisowej). W klasie I osiągnięcia uczniów ocenia się bez wystawiania stopni, a od września 2004 r. w klasach II i III przechodzi się stopniowo od ocen opisowych (stosowanych dotychczas w klasach I-III) do stopni. Obecnie oceny opisowe w klasach II i III stosuje się we wszystkich przedmiotach z wyjątkiem matematyki, języka ojczystego, języka łotewskiego dla uczniów należących do mniejszości narodowych, jak również z wyjątkiem przedmiotów przyrodniczych (w klasach III i IV). Ocena opisowa jest krótkim, ustnym i pisemnym, sprawozdaniem o postępach ucznia, przedstawiającym jego poziom wiedzy i umiejętności, postawę wobec nauki i aktywność na zajęciach.

Z etyki, wychowania obywatelskiego i edukacji zdrowotnej w klasach V-IX wystawia się jedynie oceny „zaliczony” i „nie zaliczony”.

Uczniowie mający trudności w nauce mogą powtarzać klasę lub korzystać z pomocy na zajęciach wyrównawczych. Na zakończenie kształcenia obowiązkowego uczniowie przystępują do egzaminów przygotowywanych przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Uczniowie, którzy uzyskali pozytywne oceny ze wszystkich przedmiotów oraz centralnych sprawdzianów i egzaminów, otrzymują świadectwo ukończenia kształcenia obowiązkowego i kartę osiągnięć w nauce. Zawodowe szkoły średnie I stopnia wystawiają również świadectwo ukończenia kształcenia obowiązkowego oraz świadectwo kwalifikacji zawodowych.