Hiszpania

a) Rodzaje kształcenia

Kształcenie ponadobowiązkowe na poziomie szkoły średniej obejmuje trzy typy kształcenia: kształcenie akademickie, Baccalaureate, i dwa typy kształcenia zawodowego - kształcenie zawodowe na poziomie średniozaawansowanym i kształcenie zawodowego typu ensenanzas de regimen especial na poziomie średniozaawansowanym.

b) Kryteria przyjęć

Warunkiem podjęcia kształcenia prowadzącego do uzyskania Baccalaureate jest posiadanie świadectwa ukończenia kształcenia obowiązkowego na poziomie szkoły średniej.

Aby rozpocząć szkolenie zawodowe na poziomie średniozaawansowanym, kandydat musi posiadać świadectwo ukończenia kształcenia obowiązkowego na poziomie szkoły średniej lub jego ekwiwalent.

Uczniowie nie posiadający tego świadectwa mogą zostać przyjęci, jeśli mają ukończone 17 lat i zdali egzamin wstępny.

W celu rozpoczęcia kształcenia zawodowego z zakresu muzyki i tańca należy zdać specjalny egzamin wstępny, podczas którego uczniowie udowadniają, że posiadają wymaganą dla tego typu kształcenia wiedzę.

Aby rozpocząć kształcenie z zakresu sztuk plastycznych I projektowania na poziomie średniozaawansowanym, kandydat musi posiadać świadectwo ukończenia kształcenia obowiązkowego na poziomie szkoły średniej lub ekwiwalent, jak również potwierdzić potrzebne zdolności i wiedzę artystyczną poprzez zdanie specjalnego testu. Możliwe jest również podjęcie tego typu kształcenia bez wymaganego świadectwa, o ile kandydat ma ukończone co najmniej 17 lat i zda pomyślnie test sprawdzający potrzebną wiedzę i umiejętności.

Warunkiem podjęcia kształcenia sportowego na poziomie średniozaawansowanym jest posiadanie świadectwa ukończenia kształcenia obowiązkowego na poziomie szkoły średniej lub ekwiwalentu. Uczniowie nie posiadający tego świadectwa mogą zostać przyjęci, jeśli mają ukończone 17 lat i zdali egzamin potwierdzający wystarczające kompetencje w zakresie wybranego rodzaju sportu lub specjalności sportowej, lub mogą przedstawić swoje osiągnięcia sportowe.

c) Programy i treści nauczania

Treści programu nauczania są ustalane w ten sam sposób, jak dla kształcenia obowiązkowego. Od roku szkolnego 2009/10 wprowadzony został nowy, dwuletni program nauczania prowadzący do uzyskania Baccalaureate regulowany Ustawą Oświatową z roku 2006. Jest on podzielony na trzy gałęzie: przedmioty artystyczne, nauki ścisłe z technologią oraz nauki humanistyczne i społeczne. Program składa się z trzech ścieżek kształcenia i obejmuje przedmioty wspólne dla wszystkich ścieżek (nauki ścisłe a świat współczesny, wychowanie fizyczne, filozofia z wychowaniem obywatelskim, historia z filozofią, historia Hiszpanii, język hiszpański z literaturą; drugi język urzędowy wraz z literaturą Wspólnoty Autonomicznej - jeśli dotyczy; język obcy) , przedmioty dostępne tylko w ramach jednej ścieżki i przedmiotów do wyboru.

Szkolenie zawodowe na poziomie średniozaawansowanym jest podzielone na 67 ciclos formativos (kursy modułowe o różnej długości) przyporządkowane 22 sektorom gospodarki. Kursy te składają się z modułów o treści zarówno teoretycznej, jak i praktycznej i są związane z konkretną umiejętnością (najbardziej wyspecjalizowane) lub podstawowe wielokierunkowe (ich celem jest rozwinięcie podstawowych umiejętności wielokierunkowych potrzebnych dla osiągnięcia kompetencji zawodowej w danym kursie). Ponadto, wszystkie ciclos formativos zawierają moduł dotyczący szkolenia i poradnictwa zawodowego (nabyte tam wiadomości pomagają poruszać się po rynku pracy, zrozumieć potrzebne regulacje prawne, przestrzegać podstawowych zasad BHP i rozpoznawać najczęstsze zagrożenia) oraz moduł praktyk zawodowych.

Struktura muzycznego kształcenia zawodowego jest związana z wybranym instrumentem muzycznym lub specjalizacją. Podstawa programowa jest tam podzielona na przedmioty wspólne dla wszystkich specjalizacji i na poszczególne przedmioty specjalistyczne. Podobnie skonstruowane jest kształcenie w zakresie tańca - wszystkie specjalizacje mają wspólny przedmiot, którym jest muzyka i przedmioty typowe dla poszczególnych specjalizacji.

Kształcenie z zakresu sztuk plastycznych i projektowania na poziomie średniozaawansowanym jest podzielone na ciclos formativos składające się z módulos profesionales. Znajduje się pośród nich moduł pracy końcowej i praktyka zawodowa - przeprowadzana w firmie, studiu bądź w postaci warsztatów. Obecnie nowa struktura i podstawowe wytyczne zostały ustalone dla tych programów na poziomie krajowym, jakkolwiek uprzedni program nauczania i nazwy grup zawodowych są wciąż w użyciu. Grupy zawodowe właściwe dla tego typu kształcenia to: sztuki związane z rzeźbą, sztuki związane ze strojem, sztuka książki, sztuka ścienna, florystyka, ceramika artystyczna, projektowanie graficzne, projektowanie przemysłowe, projektowanie wnętrz, emalia artystyczna, biżuteria artystyczna, tekstylia artystyczne i szkło artystyczne.

Kształcenie sportowe na poziomie średniozaawansowanym jest ukształtowane zależnie od dziedziny sportowej i jej specjalności i podzielone na dwa cykle składające się z modułów o różnej długości, połączonych z co najmniej jedną kompetencją lub z zawodowymi, socjo-edukacyjnymi i sportowymi założeniami programu.

d) Ocena, promocja i kwalifikacje

Ocena uczniów w ramach kształcenia maturalnego ma charakter ciągły, ale jest prowadzona osobno dla każdego przedmiotu. Uczniowie, którzy nie zaliczyli przedmiotu na zakończenie roku, mogą zdawać dodatkowy egzamin. Pierwszoklasiści, którzy zaliczyli wszystkie przedmioty bądź oblali nie więcej niż dwa, dostają promocję do klasy drugiej. Jeśli zaś oblali więcej niż dwa przedmioty, muszą powtarzać cały rok. Ci spośród nich, którzy nie zdali z trzech lub czterech przedmiotów mogą decyzją władz oświatowych wybrać, czy chcą powtarzać wszystkie przedmioty, czy też zapisać się tylko na te, z których nie zdali i dodatkowo na dwa lub trzy przedmioty na poziomie drugiej klasy. Przyznanie oceny za te ostatnie jest jednak uzależnione od uzyskania promocji do drugiej klasy w danym roku szkolnym. Drugoklasiści, którzy otrzymali negatywne noty z więcej niż trzech przedmiotów, muszą powtarzać rok. Z kolei ci uczniowie, którzy oblali do trzech przedmiotów, muszą powtarzać tylko te przedmioty. Uczniowie mogą spędzić nie więcej niż cztery lata na tym etapie kształcenia. Ci, którym się powiedzie, otrzymują świadectwo Bachiller.

Ocena ma charakter ciągły, także w procesie kształcenia zawodowego, gdzie po zdaniu wszystkich modułów kursu, uczniowie otrzymują dyplom Tecnico (technika) w dziedzinie danej specjalizacji. Uczniowie, którzy nie zdali modułów odpowiadających łącznie czasowi trwania 25% wszystkich zajęć przewidzianych dla pierwszej klasy mogą kontynuować naukę w klasie drugiej, po ukończeniu programu uzupełniania zaległości. Jeśli jednak suma ta jest wyższa niż 25%, uczniowie muszą ponownie wykonać wszystkie czynności programowe związane z niezaliczonymi modułami. Uczniowie uczęszczający na zajęcia na miejscu mogą powtarzać czynności programowe maksymalnie dwa razy. Na podobnej zasadzie mogą podchodzić do egzaminów końcowych z danego modułu nie więcej niż cztery razy.

Podczas kształcenia z zakresu muzyki i tańca ocena ma charakter ciągły i holistyczny, jednak z podziałem na przedmioty. Pomyślne zakończenie kursu upoważnia do otrzymania zawodowego dyplomu z zakresu muzyki i tańca z wyszczególnieniem ukończonej specjalizacji. Po ukończeniu kształcenia w tym trybie uczniowie otrzymują również świadectwo Bachiller, o ile ukończyli przedmioty z zakresu kształcenia ogólnego Baccalaureate. Świadectwo to otrzymują nawet, jeśli nie ukończyli wybranej ścieżki z zakresu muzyki i tańca przewidzianej jako ścieżka przedmiotów artystycznych programu Baccalaureate.

Ocena w procesie kształcenia z zakresu sztuk plastycznych i projektowania na poziomie średniozaawansowanym ma charakter ciągły i zróżnicowany ze względu na moduły. Aby otrzymać promocję do następnej klasy, uczniowie muszą otrzymać pozytywną ocenę z liczby modułów, które stanowią co najmniej 75% całkowitego obciążenia nauką dla pierwszego roku. Ocena praktyk zawodowych jest wyrażona w formie „zaliczony/niezaliczony”. Pozytywna ocena ze wszystkich modułów składających się na ciclo formativo i praktyki zawodowe w firmie to wymogi konieczne dla zaliczenia ciclo formativo. Uczniowie, którzy ukończyli kształcenie z zakresu sztuk plastycznych i projektowania na poziomie średniozaawansowanym otrzymują dyplom Technika z zakresu danej specjalizacji sztuk plastycznych i projektowania, co daje im bezpośredni dostęp do gałęzi przedmiotów artystycznych programu Baccalaureate.