| |||
 W numerze m.in.
Nauka języków
Studenckie Życie
Zdrowie
Finanse
Praca i kariera
Humor dnia
Minister Kołodko zwołuje konferencję prasową i mówi do zgromadzonych dziennikarzy: |
Pieniądz i kapitał
Gospodarka rynkowa jest gospodarką pieniężną. Pod bezpośrednim lub pośrednim wpływem pieniądza pozostają procesy ekonomiczne zachodzące w tej gospodarce. Właśnie pieniądz warunkuje funkcjonowanie firm. Już w momencie zastanawiania się nad założeniem własnej firmy musimy myśleć o konieczności zdobycia pieniędzy potrzebnych na tzw. rozruch. Twoja firma w trakcie całego swego funkcjonowania musi stale liczyć i porównywać uzyskiwanedochody pieniężne z ponoszonymi wydatkami. I to zarówno z tymi bieżącymi, jak i z kapitałowymi. Także cel, który firma chce osiągnąć, czyli wzrost wartości rynkowej, ma wymiar pieniężny. Dlatego w prowadzeniu nawet najmniejszego przedsiębiorstwa niezmiernie ważna jest jakość zarządzania finansami.
Finanse firmy, rodzaje kapitałów Zasilanie finansowe jest skomplikowanym systemem operacji pieniężnych, który umożliwia dopływ środków finansowych do firmy. Dzięki zasilaniu finansowemu możliwe jest realizowanie celu, jaki sobie postawiłeś. W firmie wyróżniamy wewnętrzny i zewnętrzny system zasilania finansowego. System wewnętrzny powstaje wskutek prowadzonej przez Ciebie działalności gospodarczej. Efektem tej działalności są zyski, czyli wpływy pieniężne. Natomiast system zewnętrzny zasilania finansowego polega m. in. na zaciąganiu kredytów i pożyczek. Stan finansów firmy jest rezultatem umiejętnego lub nieumiejętnego pozyskiwania pieniędzy i ich wykorzystywania, a więc rozdziału środków płatniczych. Finanse firmy obejmują także księgowość oraz inne zapisy finansowe, niezbędne do rozliczeń ze służbami skarbowymi. Finanse firmy są również kształtowane przez czynniki zewnętrzne. Chodzi tutaj o stosunki z bankami, jak również o stosunki z państwem (dotyczy podatków). Pieniądz – jest to termin międzynarodowy, który w znaczeniu ogólnym oznacza monetę lub banknot obiegowy. W znaczeniu ekonomicznym pieniądz występuje jako środek płatniczy otrzymywany w zamian za towary i usługi lub zwalniający od zobowiązań. Pieniądz pełni m.in. funkcję miernika wartości oraz środka transakcji. Wyróżniamy wewnętrzny i zewnętrzny system zasilania finansowego firmy: system wewnętrzny: powstaje wskutek prowadzonej przez Ciebie działalności gospodarczej. Efektem tej działalności są zyski, czyli wpływy pieniężne; system zewnętrzny: polega m.in. na zaciąganiu kedytów i pożyczek. Dla stabilizacji finansowej firmy ważne jest, aby łączna wielkość kapitał u własnego i zobowiązań długoterminowych nie była mniejsza od wartości majątku trwałego netto. Kapitał własny firmy powstaje z pieniędzy wniesionych przez właściciela firmy lub jego wspólników w formie gotówkowej lub wkładów rzeczowych oraz z zysków (zob. dział d – zeszyt 1). Z kolei wszelkie zobowiązania firmy obejmuje kapitał obcy. Chodzi tutaj zarówno o zobowiązania długoterminowe, jak i krótkoterminowe. Kapitałem obcym długoterminowym może być pożyczka udzielona firmie przez jej właściciela lub właściciela i jego wspólników. Natomiast kapitał obcy krótkoterminowy obejmuje m.in. zaciągnięte kredyty obrotowe, albo zobowiązania z tytułu wykorzystanych kredytów handlowych. Innymi słowy, kapitał obcy stanowi równowartość środków będących w dyspozycji firmy, które zostały jej powierzone na pewien ściśle określony czas. Po upływie tego określonego czasu podlegają one zwrotowi. Kredyt handlowy powoduje powstawanie dodatkowych kosztów związanych z jego „obsługą”. Mowa tutaj o zamrożeniu kapitałów własnych sprzedawcy, chociażby na pokrycie ewentualnych strat, jakie mogą powstać wrazie niewypłacalności klientów. Z drugiej strony oferowany kredyt handlowy umożliwia sprzedawcy pozyskanie szerszego kręgu odbiorców. Koszt kredytu handlowego sprzedawca wlicza w cenę sprzedaży. Zobowiązania firmy Ponieważ operowaliśmy wcześniej ojęciem „zobowiązanie”, wymaga no szerszego wyjaśnienia. Otóż zobowiązanie est stosunkiem prawnym, którym jedna strona, zwana dłużnikiem, jest zobowiązana wobec drugiej strony, zwanej wierzycielem, do spełnienia określonego świadczenia. Może się również zdarzyć, iż obie strony będą zobowiązane wzajemnie do określonych świadczeń. Przez zobowiązania krótkoterminowe należy rozumieć stosunek prawny między dłużnikiem a wierzycielem.
Na jego podstawie wierzyciel może domagać się od dłużnika oznaczonego świadczenia. Zgodnie z ustawą o rachunkowości, okres spłaty tego świadczenia nie może przekroczyć roku. Pod pojęciem zobowiązania długoterminowe należy rozumieć stosunek prawny między dłużnikiem a wierzycielem. Na jego podstawie wierzyciel może domagać się od dłużnika oznaczonegoświadczenia. Zobowiązanie długoterminowe tym się różni od zobowiązania krótkoterminowego, że okres jego spłaty przekracza rok.Zobowiązania długoterminowe wchodzą wskład kapitałów obcych. Stanowią one w firmie obce źród.o finansowania majątku. W bilansie zobowiązania długoterminowe wykazuje ię po stronie pasywów. Stanowią one wraz z kapitałem własnym stałe źródło pokrycia aktywów. Finanse firmowe Zobowiązania krótkoterminowe: Jako przedsiębiorca powinieneś stosować długookresowe planowanie finansowe (przychodów, kosztów i zysków) oraz zabiegać o stałe zwiększanie kapitału firmy Kredytem obrotowym jest kredyt przeznaczony na finansowanie bieżących potrzeb związanych z prowadzoną przez firmę działalnością gospodarczą. Może być przeznaczony np. na zakup materiałów i surowców Kapitał firmy jest to ogół jej zasobów, na które składają się zarówno pieniądze własne firmy, jak i pieniądze pochodzące ze źródeł wewnętrznych oraz zewnętrznych – jak kredyty i pożyczki oraz zobowiązania krótko – i długoterminowe. Kredyt handlowy jest inaczej zwany kredytem kupieckim. Występuje w transakcjach kupna–sprzedaży w przypadku, gdy kontrahenci uzgodnili odroczenie zapłaty między stronami czynności prawnej. Do zobowiązań długoterminowych należą m.in.: długoterminowe pożyczki, obligacje i inne papiery wartościowe oraz długoterminowe kredytybankowe. Główny cel zarządzania finansami firmy Skuteczność procesów zarządzania firmą zależy wdużej mierze od jasnego sformułowania celów, które chce ona osiągnąć. W praktyce chodzi przede wszystkim zwiększenie jej wartości rynkowej. W momencie wzrostu wartości rynkowej firmy automatycznie zwiększa się stan posiadania jej właściciela lub wspólników. Obok głównego celu zarządzania finansami firmy funkcjonuje wiele celów pomniejszych, ułamkowych. Cele te dotyczą różnych obszarów finansów firmy. Dzięki nim w procesie zarządzania można lepiej realizować cel główny. Do takich celów pomniejszych zalicza się m.in. zarządzanie majątkiem obrotowym, czy planowanie finansowe. Zanim wyjaśnimy, co się składa na majątek obrotowy firmy, przybliżmy pojęcie samego majątku firmy. Otóż majątek firmy jest to ogó. praw, zobowiązań oraz ciężarów (np. zadłużeń) firmy, które w wymierny sposób można ocenić pieniężnie.
Majątekfirmy obejmuje majątek trwały, majątek obrotowy oraz rozliczenia międzyokresowe. Do takich dóbr rzeczowych należą m.in. posiadane przez firmę maszyny, urządzenia, narzędzia, budynki oraz środki transportu. W skład majątku rwałego wchodzi również kapitał pieniężny oraz zasoby ekonomiczne. Majątek trwały określa się inaczej jako aktywa stałe. Majątek obrotowy jest to ogół środków obrotowych posiadanych przez firmę, objętych ewidencją księgową. Do majątku obrotowego należą m. in. zapasy (np. materiały, produkty i towary), należności i roszczenia, papiery wartościowe przeznaczone do obrotu oraz środki pieniężne. Podstawowym źródłem finansowania majątku obrotowego jest kapitał obcy, a więc kredyty i pożyczki. Od struktury i wysokości majątku obrotowego zależy płynność finansowa firmy. Majątek obrotowy określa się inaczej jako aktywa bieżące. Z kolei płynność finansowa to zdolność firmy do wywiązywania się z bieżących zobowiązań finansowych W węższym znaczeniu płynność finansowa oznacza utrzymywanie rezerw pieniężnych w związku z przewidywanymi wydatkami. Przestrzeganie warunków gospodarowania Proces zarządzania finansami firmy zmusza do podejmowania dwóch rodzajów decyzji – inwestycyjnych oraz finansowych. Decyzje inwestycyjne wznacznej mierze dotyczą wykorzystywania kapitału. Natomiast decyzje finansowe służą pozyskiwaniu kapitału w rozumieniu źróde. Finansowania przeprowadzanych inwestycji. Aktywa - majątek trwały Na majątek trwały składają się wartości oraz rzeczowy majątek trwały firmy, dające się ocenić pieniężnie. Przez majątek trwały rozumie się obra rzeczowe powstałe w wyniku pracy ludzkiej związanej z pozyskiwaniem i przetwarzaniem zasobów naturalnych.
Aktywa - majątek obrotowy Majątek obrotowy to zapasy, podprodukty, wyroby gotowe, papiery wartościowe, należności i pieniądze Każda działająca firma przy podejmowaniu decyzji jest uzależniona od zewnętrznych warunków gospodarowania. Warunki te tworzy przede wszystkim polityka gospodarcza państwa. To właśnie państwo określa podatki, cła, kursy walut itp. Również działalność innych firm tworzy zewnętrzne warunki gospodarowania. Dlatego też w szeroko pojętym procesie zarządzania finansami firmy warunki te zawsze muszą być uwzględnione. Istotnym elementem zarządzania finansami firmy jest także uwzględnianie warunków panujących na rynkach finansowych. Rynek finansowy służy zamianie oszczędności pieniężnych w kapitał finansowy dzięki takim instrumentom finansowym jak kredyty, depozyty oraz papiery wartościowe. Pod pojęciem instrument finansowy w znaczeniu ogólnym należy rozumieć zespół narzędzi o charakterze pieniężnym wykorzystywanych do kształtowania różnych dziedzin życia gospodarczego i społecznego. Rynek pieniężny stanowi tę część rynku finansowego, na którym dokonuje się transakcji o terminie realizacji nie przekraczającym roku. Do głównych instrumentów finansowych rynku pieniężnego należą m.in. kredyty krótkoterminowe oraz weksle.
Z kolei rynek kapitałowy stanowi tę część rynku finansowego, na którym dokonuje się transakcji o terminie realizacji powyżej roku. Do głównych instrumentów finansowych rynku kapitał owego należą m.in. akcje i obligacje oraz kredyty i depozyty. Pamiętaj! Już w momencie zastanawiania się nad założeniem własnej firmy musisz myśleć o konieczności zdobycia pieniędzy potrzebnych na tzw. rozruch Słowniczek Aktywa – przedstawiają majątek firmy oraz sposób użycia kapitałów. Z jednej strony aktywa oznaczają ogół środków gospodarczych, którymi rozporządza firma w danym momencie, z drugiej zaś – są jedną z dwóch podstawowych częścibilansu księgowego. Na aktywa składają się następujące pozycje: majątek trwały, majątek obrotowy (w tym należności) oraz rozliczenia międzyokresowe czynne. Aktywa stanowią lewą stronę bilansu księgowego. Bilans księgowy – jest jednym z podstawowych sprawozdań finansowych. Bilans charakteryzuje stan i strukturę środków, tj. aktywów firmy oraz źródła ich finansowania, tj. pasywa firmy i ich strukturę. Innymi słowy jest to statystyczne, dwustronne, wartościowe zestawienie aktywów i pasywów firmy. Bilans sporządzany jest w określonej formie i na dany dzień, na podstawie zapisów księgowych. W bilansie aktywa i pasywa firmy równoważą się. Dłużnik – w prawie cywilnym jest to ustawowe określenie strony zobowiązanej do spełnienia określonego świadczenia. Dłużnikiem jest osoba fizyczna lub prawna obowiązana do uiszczenia innej osobie, zwanej wierzycielem, świadczenia pieniężnego lub rzeczowego z mocy istniejącego między nimi stosunku prawnego. Kapitał rezerwowy – jest tworzony w spó.kach i spó.dzielniach w celu finansowania przyszłych większych wydatków lub strat, czyli inwestycji oraz odszkodowań. Władze firmy mogą przeznaczyć na ten cel część zysku netto. Pasywa – wskazują na źród.a pochodzenia majątku firmy. Pasywa składają się z kapitałów własnych oraz kapitałów obcych. Pasywa składają się przede wszystkim z kapitału zakładowego, zobowiązań oraz zysków zrealizowanych przez firmę. Mowa tutaj o zyskach pozostawionych w firmie w celu finansowania jej działalności. Pasywa występują po prawej stronie bilansu księgowego. Rozliczenia międzyokresowe kosztów - to forma właściwego rozłożenia w czasie kosztów firmy. Celem takiego postępowania jest uzyskanie prawidłowego pomiaru wyniku finansowego firmy w danym okresie. Z przychodami uzyskanymi przez firmę w danym okresie porównuje się koszty dotyczące jedynie tego okresu. Wyróżniamy tutaj: – koszty rzeczywiście poniesione w danym okresie, pomniejszone o tę część, która dotyczy okresów przyszłych lub minionych, – koszty dotyczące okresu badanego, lecz rzeczywiście poniesione w okresie poprzednim. Wymienione rozliczenia kosztów określa się jako rozliczenia międzyokresowe czynne. Natomiast rozliczanie kosztów dotyczących bieżącego okresu, lecz jeszcze nie poniesionych, a dopiero planowanych do poniesienia w przyszłości, określa się jako rozliczenia międzyokresowe bierne. Świadczenie – określone działanie lub zaniechanie działania. Skutkiem spełnienia świadczenia jest zaspokojenie wierzyciela. W stosunkach prawnych świadczeniem jest zachowanie się dłuż- nika zgodnie z treścią zobowiązania. Wierzyciel – osoba fizyczna lub prawna uprawniona z mocy zobowiązania do otrzymania od dłużnika świadczenia pieniężnego lub rzeczowego. Mowa tutaj o zobowiązaniu cywilnym, podatkowym, kredytowym, ubezpieczeniowym. Wynik finansowy – jest to ogólne określenie efektu finansowego działalności firmy (co zyskaliśmy lub straciliśmy) prowadzącej rachunkowość za okres, za który sporządza się sprawozdania finansowe. Zysk – jest to wyrażona wartościowo miara dodatniego wyniku działalności firmy. Zysk odzwierciedla przyrost majątku posiadanego przez firmę. Zysk brutto – wartość zysku brutto oddaje wynik działalności firmy wraz z uwzględnieniem strat lub zysków spowodowanych wypadkami losowymi. Zysk brutto stanowi podstawę do obliczenia obowiązkowych zmniejszeń zysku firmy, w efekcie czego otrzymamy zysk netto. Zysk netto – jest to zysk brutto pomniejszonyo obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego z tytułu m.in.podatku dochodowego od osóbprawnych. |
||
