październik 2007 czerwiec 2007 maj 2007 kwiecień 2007 marzec 2007 luty 2007 styczeń 2007 grudzień 2006 listopad 2006 październik 2006 czerwiec 2006 maj 2006 kwiecień 2006 marzec 2006 luty 2006 styczeń 2006 grudzień 2005 listopad 2005 październik 2005 czerwiec 2005 maj 2005 kwiecień 2005 marzec 2005 luty 2005 grudzień 2004 październik 2004 listopad 2004 wrzesień 2004 maj 2004 kwiecień 2004 marzec 2004 luty 2004 styczeń 2004 grudzień 2003 październik 2003 czerwiec 2003 maj 2003 kwiecień 2003 marzec 2003 luty 2003 grudzień 2002 listopad 2002 październik 2002 czerwiec 2002

Komunikacja interpersonalna

  

„Komunikować się” – to tyle, co „utrzymywać z kimś kontakt, kontaktować się; udzielać się w otoczeniu”. A więc „komunikowanie” – to podstawa porozumienia społecznego.

Komunikowanie, czyli zdolność lub umiejętność porozumiewania się, jest procesem złożonym; polega on na przekazywaniu wiadomości pomiędzy ludźmi i wśród ludzi. Podstawowym narzędziem komunikacji jest język. W procesie porozumiewania się ludzie dążą do dzielenia się znaczeniami za pośrednictwem znaków, symboli i kodów (dźwięki, litery, słowa), służących do formułowania informacji (komunikatów). Komunikowanie może być realizowane przez wypowiedzi ustne, pisemne i rożne formy wizualne oraz tzw. mowę ciała. Wiadomość przekazywana przez nadawcę dociera do odbiorcy tzw. kanałem komunikacyjnym (wzrok, słuch lub węch). Komunikaty niewerbalne istotnie wspomagają werbalne, nadają im czytelność i wyrazistość. Wiedza z tego zakresu oraz umiejętności komunikacji werbalnej i niewerbalnej z pewnością przydadzą Ci się w życiu codziennym, np. podczas komunikowania się z potencjalnym pracodawca.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

Rozmowa bezpośrednia

W procesie komunikacji zawiera się świadome oddziaływanie na odbiorców, zakładające właściwy dobór środków przekazu treści. Jednak w rożnym stopniu potrafimy kontrolować to, co komunikujemy; czasami nasze przekazy są nieuświadomione, a nawet odbywają się bez naszej wiedzy i woli. Wygląd, mimika i wyraz twarzy wiele o nas mówią naszym rozmówcom. Informacja są również nie kontrolowane zachowania ciała. W czasie rozmowy ważne jest, jaka przybierasz postawę. Kiedy mówisz – nie odchylaj się do tyłu; możesz natomiast nieznacznie przechylić się w kierunku rozmówcy. Pochylenie do przodu oznacza zainteresowanie tematem rozmowy, a odchylenie do tyłu budzi negatywne odczucia rozmówcy. Ponadto, zarówno postawa zbyt swobodna, jak i zbyt skrępowana, nie pomaga wbudowaniu dobrego wizerunku. Podpieranie głowy ręka oparta o biurko czy stół lub splecenie dłoni za głowa świadczą o znudzeniu rozmowa. Z kolei zakrycie dłonią ust, skrzyżowanie rak lub zaciśnięcie pięści czy ramion może zostać odebrane w ten sposób,  iż masz coś do ukrycia, a Twoje intencje nie są zupełnie jasne. Warto wiedzieć, iż do gestów oznaczających zaufanie i szczerość zamiarów zalicza się, np. tzw. otwarte dłonie. Niezwykle istotne w komunikacji interpersonalnej są zależności przestrzenne. Dystans fizyczny między rozmówcami jest bowiem odzwierciedleniem dystansu psychicznego. Niewielki dystans sygnalizuje duży stopień wzajemnej znajomości i intymności, a większy – niewielki stopień zażyłości między rozmówcami. Jeśli chcemy, aby inni dobrze czuli się w naszym towarzystwie, warto przestrzegać podanych niżej reguł dotyczących stref dystansu fizycznego określających przestrzeń znajdująca się wokół każdego z nas.

Możemy wyróżnić cztery strefy dystansu fizycznego:

• strefa intymna (poniżej45 cm) dla najbliższych,

• strefa osobista (45-120 cm) dla znajomych, przyjaciół,

• strefa społeczna (120-360 cm) dla nieznajomych,

• strefa formalna lub publiczna (powyżej 360 cm) dla wystąpień publicznych, tak by zachować właściwy dystans.

Bardzo silne sygnały w kierunku rozmówcy przekazywane są poprzez sposób patrzenia na niego. Nie unikaj więc wzroku Twojego rozmówcy, patrz mu często w oczy, zwłaszcza kiedy mówi, albo kiedy Ty mówisz coś szczególnie istotnego. To dla niego także ważny komunikat. Świadczy on o Twoim spokoju, pewności siebie, o szczerości i odwadze. Należy pamiętać, że gdy ludzie patrzą sobie w oczy:

• mniej niż 30 proc. Czasu trwania rozmowy oznacza to, iż rozmówcy nie interesują się tematem rozmowy,

• 30-60 proc. czasu trwania rozmowy oznacza to, iż interesuje ich temat rozmowy,

• powyżej 60 proc. czasu trwania rozmowy oznacza to, iż interesują się bardziej sobą nawzajem niż tematem rozmowy.

Z kolei tzw. rozbiegane oczy, mordercze spojrzenie lub próba sił, puste spojrzenie czy też maślane oczy nie służą skutecznej komunikacji między ludźmi. Pierwsze mogą świadczyć o pewnego rodzaju chaosie mającym miejsce w czasie rozmowy, drugie i trzecie – wzbudzają agresję, czwarte stwarzają wrażenie znudzenia rozmowa, a piąte dotyczą sytuacji, w których coś lub raczej ktoś mocno zaprząta nasza uwagę. Jeśli zaś chodzi o źrenice, to istotne jest to, czy źrenice w trakcie rozmowy „rozszerzają się”, co oznacza radość, czy „zwężają się”, co oznacza złość. Sygnały, jakie wysyłają nasze oczy, są bardzo wyraźne. Warto wiedzieć, że ruch źrenic jest niemożliwy do bezpośredniego opanowania lub kontrolowania. Mimika twarzy stanowi źródło informacji na temat stanów emocjonalnych i postaw takich jak sympatia czy wrogość. Tworzy kolejny element wpływający na to, jak nas odbiera nasz rozmówca, np. uśmiech bywa zaraźliwy, a zaciśnięte usta wyrażają dezaprobatę i z pewnością nie zrobią pozytywnego wrażenia na rozmówcy. Bardzo wymowne są również okolice brwi. Zmiana ich położenia wyraża stany od niedowierzania i zdziwienia (brwi podniesione), do zakłopotania i złości (brwi obniżone).

Twój wygład też jest ważnym komunikatem. Wyrażasz nim stosunek do drugiej osoby oraz mówisz o sobie, do jakiej grupy społecznej należysz, jakie wartości szanujesz, itd. Nie jest prawda, że ktoś, kto ma kolczyk w nosie, jest mniej wartościowym człowiekiem niż ten, co go nie posiada, a tleniony blondyn będzie gorszym pracownikiem niż ktoś, kto ma naturalny kolor włosów. Jednak trzeba liczyć się z tym, iż wiele osób wciąż tak sądzi, a nawet, jeśli nie – szczególnie te z tradycyjnych firm – z dwóch osób o bardzo podobnych umiejętnościach i kwalifikacjach zawodowych wybiorą raczej tę, która nie ma kolczyka w nosie, albo nie utleniła włosów. Masz oczywiście prawo do własnych wyborów, ale powinieneś też wiedzieć, jakie konsekwencje mogą się z nimi wiązać. Zadbaj więc o stosowny do okoliczności wygład własnej osoby wybierając się z wizyta do potencjalnego pracodawcy. Na ważne spotkania przychodzę co najmniej 5 minut wcześniej. Spienieniem zrobisz złe wrażenie. Świadczy ono negatywnie o Twojej solidności i może być odebrane jako brak szacunku do osoby, z którą się umówiłeś. Poza tym, jeśli wbiegniesz zdyszany, w pośpiechu rozpoczniesz rozmowę; jeśli podasz gospodarzowi spocona rękę – wzbudzisz odruchowa niechęć. Ważne jest, aby mięć chwilę czasu na odpoczynek, zebranie myśli i poprawienie wygładu.

Słuchanie jest równie ważne jak mówienie!

Podstawowa forma komunikowania treści jest nie tylko mówienie, ale i słuchanie. Właściwie słuchając – budujesz dobry klimat rozmowy, a także odbierasz ważne i przydatne Ci informacje. Wysłuchanie drugiej osoby jest również często najlepszym sposobem na poprawę wzajemnych relacji. Spróbuj kiedyś tak naprawdę  posłuchać swoich rodziców, a zobaczysz, iż zupełnie inaczej niż zwykle wyglądać będzie wasza rozmowa.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Jak słuchać?

Narzędziem, które pozwala zminimalizować niezgodności pomiędzy treścią wypowiedziana przez nadawcę i odebrana przez odbiorcę jest aktywne słuchanie. Charakteryzuje się ono tym, że angażuje w znacznym stopniu umysł słuchacza; wymaga, np. podążania za tokiem myślenia rozmówcy w celu zapoznania się z jego punktem widzenia. Werbalnym przejawem aktywnego słuchania może być, np. parafrazowanie wypowiedzi nadawcy komunikatu czy zadawanie pytań. Z kolei potakiwanie, grymas na twarzy, zmarszczenie brwi lub uśmiech stanowią niewerbalne sygnały świadczące o tym, że nie tylko słyszymy, ale czynnie słuchamy tego, co mówi rozmówca.

Wszystkie delikatnie nadawane przez Ciebie sygnały maja ułożyć się w docierający do drugiej osoby komunikat, że generalnie aprobujesz to, co słyszysz, masz zbliżona ocenę tego, co słyszysz. Ton głosu w czasie trwania rozmowy nie może być ani zbyt silny, ani zbyt cichy, ważna jest bogata intonacja oraz wyraźna, lecz nie przesadna artykulacja. Wysokość głosu, barwa, rytm – te kategorie głosowe pozwalają odczytać, kiedy wypowiedź jest przyjazna, a kiedy złośliwa, kiedy wypowiadana z irytacja, a kiedy moralizatorska. Zależą one od Twojego nastroju i nastawienia do osoby, z którą rozmawiasz; ważne jest więc pozytywne nastawienie do rozmówcy. Pomożesz sobie w wytworzeniu takiego nastroju, kiedy będziesz się starał myśleć i mówić dobrze na temat czekającej Cię rozmowy. Treść, choć stanowi tylko 7 procent przekazu, jest bardzo ważna; składa się na to ogólna wiedza osoby będącej nadawca komunikatu oraz znajomość danego tematu, a także zdolność ładnego i zrozumiałego wypowiadania się, która wiąże się z oczytaniem i doświadczeniem w prowadzeniu rozmów.

Jak mówić?

O tym, jakie robimy wrażenie, decyduje zachowanie i to, co rozmówca wie o nas z CV czy listu motywacyjnego, rozmowy telefonicznej, opinii innych czy doświadczenia. Dlatego należy dbać o swój wizerunek na każ- dym etapie kontaktu z ludźmi. W sytuacji starania się o pracę istotne jest, aby każdy element dawał spójny, pozytywny obraz przyszłego pracownika.

Stosując poniższe zasady – masz zdecydowanie większa szansę nie tylko na pełniejsze kontakty z ludźmi, ale także na zdobycie pracy, na której Ci zależy.

Rozmowa telefoniczna

W rozmowie telefonicznej nie widzisz osoby, z która rozmawiasz i nie możesz reagować na jej zachowanie. Tymczasem ona odbiera sygnały nie tylko z treści tego, co mówisz, ale także poprzez ton Twojego głosu i rytm wypowiedzi, ponieważ zależą one od wielu czynników. Warto więc zapamiętać kilka podstawowych zasad, których przestrzeganie zapobiega najpoważniejszym błędom. Wszystkie one maja charakter psychologiczny, ponieważ pomagają lub utrudniają osiągnąć zarówno Tobie, jak i rozmówcy właściwy nastrój. Pamiętaj jednak, że nie o wszystkim decydujesz Ty sam i może się zdarzyć że mimo wszystko nie osiągniesz zamierzonego celu. Komunikacja to  droga dwukierunkowa, wymagająca zaangażowania obu stron: i nadawcy, i odbiorcy. Jednak im więcej włożysz wysiłku i starań w porozumienie ze swoim rozmówca, tym większa masz szansę na nawiązanie lepszego kontaktu z drugim człowiekiem.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Oto kilka zasad, o których warto pamiętać, sięgając po słuchawkę telefonu:

• dzwoń wtedy, kiedy miałeś to zrobić (o ile wcześniej się na to umawiałeś). Punktualność i terminowość to cechy bardzo cenione i pożądane, a załatwianie spraw przez telefon to zupełnie inna dziedzina komunikacji niż niezobowiązujące lub towarzyskie: „Słuchaj, zdzwonimy się jakoś w tygodniu”,
• jeśli jesteś interesantem – nie dzwoń zaraz po rozpoczęciu pracy, w przerwie obiadowej i pod koniec pracy; rano przeszkodzisz w organizacji dnia, pod koniec pracy trafisz na gorączkę pogoni za czasem, a dzwoniąc w porze lunchu – zwiększasz szansę, że nie zastaniesz właściwej osoby w biurze lub będziesz potraktowany inaczej niż mógłbyś oczekiwać,
• przygotuj się do rozmowy; zrób sobie plan tego, co chcesz powiedzieć. Pamiętaj, że telefon to narzędzie komunikacji krótkiej i konkretnej,
• przedstaw się imieniem i nazwiskiem, od razu osadzając swoją osobę we właściwym kontekście („dzwonię w związku z ogłoszeniem”; „dzwonię z polecenia pana X”, itp.),
• pamiętaj o tytułach osób, z którymi rozmawiasz i tych, o których mówisz,
• mów niezbyt głośno, spokojnie i wyraźnie,
• pamiętaj, aby czasami uśmiechnąć się do osoby, z którą rozmawiasz; choć tego nie widać, to słychać! Najtrudniejsza rozmowa stanie się wtedy sympatyczniejsza dla obu stron,
• powinieneś – w miarę możliwości – dążyć do konstruktywnego końca, a więc na przykład: ustalenia terminu spotkania lub daty i godziny następnej rozmowy telefonicznej czy też uzyskania ostatecznej odpowiedzi, nawet jeśli jest to odpowiedź odmowna.

 

Sztuka wypowiadania się:

• wyrażamy opinię zwięźle i na temat,
• mówimy o faktach i o swoich uczuciach, a nie o drugiej osobie (np. „boli mnie kiedy widzę, że on może wracać później do domu niż ja” a nie „jesteście niesprawiedliwi, pozwalacie mu na więcej niż mnie”),
• robimy wszystko, aby druga strona nas rozumiała,
• panujemy nad emocjami, staramy się mówić spokojnie,
• posługujemy się językiem zrozumiałym dla drugiej strony, nie używamy slangu i żargonu.

 

Aktywnemu słuchaniu sprzyjają takie sytuacje, gdy:

• robimy przerwę po każdej wypowiedzi naszego rozmówcy, nie spieszymy się z odpowiedzią,
• powtarzamy część wypowiedzi (własnymi słowami, tak jak zrozumieliśmy), tak abyśmy
• i my sami i nasz rozmówca mieli pewność, że mówimy o tym samym,
• zadajemy pytania, żeby lepiej zrozumieć,
• dajemy werbalne (aha) i niewerbalne (skinienie głowy) sygnały, że podążamy za tym, co przekazuje rozmówca,
• wyrażamy uczucia (mimicznie i werbalnie),
• nie proszeni – nie radzimy.