Do dnia 15 listopada 2015 r. studenci i doktoranci uczelni i jednostek naukowych mogą ubiegać się o niskooprocentowane kredyty studenckie. W grudniu 2015 r. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego ustali maksymalną wysokość dochodu na osobę w rodzinie studenta uprawniającego do otrzymania kredytu studenckiego. W roku akademickim 2014/2015 dochód ten wynosił 2500 zł.
Kredyty studenckie z dopłatą do oprocentowania z budżetu państwa zostały wprowadzone w 1998 roku jako element rozszerzenia dostępu do szkolnictwa wyższego. Kredyty te są udzielane przez banki komercyjne, z wykorzystaniem ich kapitału, co pozwala na efektywniejsze zwiększenie pomocy materialnej dla studentów i doktorantów.
Prawo do otrzymania kredytów mają studenci i doktoranci, o których mowa w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późn. zm.), będący osobami cywilnymi, pod warunkiem, że rozpoczęli studia wyższe przed ukończeniem 25 roku życia.
Wniosek o przyznanie kredytu składa się do dnia 15 listopada 2015 r. w jednym z następujących banków:
Do wniosku dołącza się zaświadczenie z uczelni lub jednostki naukowej prowadzącej studia doktoranckie o odbywaniu studiów, dokumenty wymagane do celów poręczenia kredytu, a także oświadczenie o aktualnej liczbie członków rodziny oraz oświadczenia lub zaświadczenia o uzyskanych dochodach z poprzedniego roku.
Formularz wniosku o kredyt oraz wzory oświadczeń o dochodach członków rodziny będzie można uzyskać w oddziałach ww. banków.
W roku akademickim 2015/2016 miesięczna rata kredytu studenckiego wynosi 600 zł (rata podstawowa) lub 800 zł (rata podwyższona). We wniosku o kredyt należy wskazać wnioskowaną kwotę kredytu.
W grudniu 2015 r. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego ustali maksymalną wysokość dochodu na osobę w rodzinie studenta uprawniającego do otrzymania kredytu studenckiego. W roku akademickim 2014/2015 dochód na osobę w rodzinie studenta uprawniający do otrzymania kredytu wynosił 2.500 zł
W terminie do dnia 15 lutego 2016 r. bank dokona oceny zabezpieczenia spłaty kredytu dla wybranej przez studenta raty kredytu 600 zł lub 800 zł. Jeżeli poręczenie okaże się niewystarczające dla 800 zł, bank będzie mógł ocenić poręczenie dla 600 zł. W przypadku oceny negatywnej w jednym banku student będzie mógł w terminie do dnia 28 lutego 2016 r. złożyć wniosek o udzielenie kredytu w innym banku. Umowy o kredyt mogą być podpisywane do 31 marca 2016 r.
W przypadku braku możliwości sprostania wymogom banków w zakresie zabezpieczenia spłaty kredytu, przy ubieganiu się o kredyt student może się starać o poręczenie Banku Gospodarstwa Krajowego oraz o poręczenie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
W roku akademickim 2010/2011 wprowadzono nowe, korzystniejsze warunki poręczeń kredytów studenckich przez Bank Gospodarstwa Krajowego:
Szczegółowych informacji na temat ww. poręczeń udzielają wszystkie banki kredytujące.
O poręczenie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa mogą ubiegać się studenci zamieszkujący na obszarze wsi. Agencja może poręczać do 80% lub do 100% wykorzystanej kwoty kredytu w zależności od wysokości dochodu na osobę w rodzinie studenta. Poręczenie Agencji w wysokości 100% mogą uzyskać studenci, których dochód na osobę w rodzinie, ustalony zgodnie z zasadami określonymi w przepisach o pożyczkach i kredytach studenckich, nie przekracza 1000 zł. O poręczenia Agencji można ubiegać się w Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. oraz w SGB-Banku S.A.
Kredyt studencki jest udzielany na okres studiów i wypłacany maksymalnie przez okres 6 lat, a w przypadku studiów doktoranckich – przez okres 4 lat. Transze kredytu wypłacane są przez okres 10 miesięcy w roku akademickim. Warunkiem otrzymywania kredytu jest posiadanie statusu studenta lub doktoranta potwierdzone ważną legitymacją studencką lub doktorancką.
Do czasu ukończenia studiów kredytobiorca będący studentem jest zobowiązany do przedstawiania w banku w terminach do dnia 31 października i 31 marca ważnej legitymacji studenckiej, a w przypadku gdy przebywa za granicą – zaświadczenia o odbywaniu studiów. Kredytobiorca będący doktorantem przedstawia ważną legitymację doktoranta raz w roku – do 31 października.
Kredytobiorca musi również powiadomić bank o każdym zdarzeniu powodującym wydłużenie okresu, na jaki został udzielony kredyt, np. o niezaliczeniu semestru lub roku studiów, o udzielonym urlopie, czy też o zawieszeniu w prawach studenta lub doktoranta. Kredytobiorca ma wówczas prawo do złożenia w banku wniosku o wydłużenie okresu kredytowania. W przeciwnym razie ustalony przy podpisywaniu umowy o kredyt termin rozpoczęcia spłaty nie ulegnie zmianie.
Należy również powiadomić bank o utracie statusu studenta lub doktoranta (skreśleniu z listy studentów lub doktorantów), jak również o ukończeniu studiów, tj. złożeniu egzaminu dyplomowego (potwierdzonego dyplomem) lub – w przypadku doktorantów – uzyskaniu stopnia naukowego doktora (również potwierdzonego dyplomem).
Spłata kredytu rozpoczyna się po upływie dwóch lat od terminu ukończenia studiów albo terminu, w którym zgodnie z ostatnim przedstawionym zaświadczeniem o odbywaniu studiów kredytobiorca powinien ukończyć studia – w zależności od tego, który termin nastąpił wcześniej. Liczba rat spłaty kredytu stanowi dwukrotność liczby wypłaconych rat kredytu. W okresie pobierania kredytu oraz w trakcie dwuletniego okresu karencji odsetki od kredytu spłacane są przez budżet państwa. W okresie spłaty kredytu odsetki spłacane przez kredytobiorcę są naliczane w wysokości połowy stopy redyskontowej weksli Narodowego Banku Polskiego. Stopa ta wynosi obecnie 1,75% (wrzesień 2015 r.).
W przypadku przejściowych trudności w spłacie kredytu, bank – na wniosek kredytobiorcy – może zmniejszyć na okres pół roku wysokość raty spłaty kredytu do 20% przeciętnego miesięcznego dochodu kredytobiorcy z ostatnich trzech miesięcy.
Jeżeli kredytobiorca znajdzie się w trudnej sytuacji materialnej spowodowanej utratą stałego źródła dochodu lub przypadkiem losowym uniemożliwiającym spłatę kredytu, może wystąpić do banku z wnioskiem o zawieszenie spłaty kredytu wraz z odsetkami na okres maksymalnie 12 miesięcy.
Jeżeli kredytobiorca ukończył studia w grupie 5% najlepszych absolwentów uczelni lub studiów doktoranckich, może uzyskać umorzenie 20% kredytu. Umorzeń dokonuje bank na wniosek kredytobiorcy, potwierdzony przez kierownika podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni, inny jednoosobowy organ uczelni albo dyrektora jednostki naukowej. Wniosek należy złożyć w terminie 30 dni od dnia uzyskania tego potwierdzenia.
Kredyt może być również umorzony częściowo lub w całości z uwagi na trudną sytuację życiową lub trwałą utratę zdolności do spłaty zobowiązań. Umorzeń dokonuje minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego na wniosek kredytobiorcy.
Przez trudną sytuację życiową rozumie się udokumentowaną przez ośrodek pomocy społecznej trudną sytuację życiową kredytobiorcy i członków jego rodziny, w której spełnione są przesłanki uzasadniające korzystanie ze świadczeń z systemu pomocy społecznej, albo trudną sytuację materialną wynikającą z przypadku losowego powodującego długotrwałą utratę zdolności do spłaty zobowiązań, w szczególności: choroby kredytobiorcy lub członka jego rodziny, konieczności sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, szkody spowodowanej przez pożar, powódź lub inną katastrofę.