Millennium: Mężczyźni, którzy nienawidzą kobiet

Skazany w procesie o zniesławienie dziennikarz śledczy podejmuje się niezwykłego zlecenia. Na prośbę właściciela koncernu przemysłowego bada tajemniczą sprawę kryminalną sprzed lat. Wraz  z pomagającą mu młodą hackerką Lisbeth zagłębia się w mroczną i krwawą historię rodziny. Kolejne elementy łączą się w całość i przybliżają do rozwiązania śmiertelnej układanki. W trakcie śledztwa między dziennikarzem i dziewczyną rodzi się niebezpieczna fascynacja.

„Mężczyźni, którzy nienawidzą kobiet” Stiega Larssona

- Europejski Bestseller 2008 roku.

   Wielu ludzi pytało mnie, czy czułem się zaszczycony propozycją wyreżyserowania „Millenium: Mężczyźni, którzy nienawidzą kobiet”, filmu opartego na pierwszym tomie bestsellerowej trylogii „Millennium” Stiega Larssona. Prawdę mówiąc, na pierwszą propozycję od producenta Sorena Staermose’a odpowiedziałem nie. Słyszałem o trylogii, ale nie czytałem jej. Nie miałem czasu ani ochoty na robienie thrillera.

         Po pół roku Soren ponowił propozycję. Zmienił terminy realizacji i bardzo mu zależało właśnie na mnie. Przeczytałem książkę, zaintrygowała mnie, ale nie widziałem filmu jako thrillera, lecz raczej jako dramat kryminalny. Przemówiły do mnie główne postaci; Blomkvist jako lewicowy publicysta i Lisbeth jako gniewna buntowniczka. Powiedziałem, że zrobię ten film tylko jeśli będę miał kontrolę artystyczną nad scenariuszem, obsadą, montażem itd. To było gwarantem, że projekt będzie udaną ekranizacją popularnej powieści. Chciałem zachować suwerenność podejmowania decyzji, aby zrobić jak najlepszy film.

         Pragnąłem zawrzeć w tym filmie silne uczucia, silne postaci i kontrowersyjną intrygę.

To mój znak firmowy, a książka spełniała te wymogi. Chciałem umieścić w filmie wszystkie drobne wskazówki, szczegóły obecne w powieści Larssona: stare fotografie, dzięki którym ożywa postać Harriet, stare relacje z wypadku na moście, to że Lisbeth ma fotograficzną pamięć. Chciałem, by film miał nie mniejszą ostrość i wyrazistość niż książka. Aby równie odważnie pokazywał ciemne strony społeczeństwa.

O napisanie scenariusza poprosiłem dwóch najlepszych skandynawskich scenarzystów: Rasmusa Heisterberga i Nikolaja Arcela. Wspólnie rozłożyliśmy powieść na czynniki pierwsze, a następnie skonstruowaliśmy intrygę. Musieli bardzo się śpieszyć, bo do rozpoczęcia zdjęć zostało niewiele czasu. Wraz z Tusse Lande zaczęliśmy kompletować obsadę. Mam obsesję na punkcie znalezienia do roli takiego aktora, który poczuje wyjątkowy związek z postacią. Aktor musi polubić swoją postać. Szwedzki aktor Michael Nyqvist reprezentuje głęboki humanizm, umiejętność współodczuwania i wysoki poziom intelektualny, których to cech oczekujemy po Mikaelu Blomkviście. Z kolei Lisbeth Salander to wyjątkowa postać we współczesnej skandynawskiej literaturze, z którą wiąże się wiele oczekiwań. Miałem wielkie szczęście, że zagrała ją Noomi Rapace, która wprost perfekcyjnie wcieliła się w postać Lisbeth.

         Namówiłem operatora Erika Kressa i scenografa Nielsa Sejera na realizację filmu w Szwecji, z bardzo napiętym harmonogramem i wysoko podniesioną poprzeczką dla wydziału scenograficznego. Krótki okres przygotowawczy spowodował, że zrealizowanie projektu na czas bez przekroczenia budżetu graniczyło z cudem. Wtedy to dołączyła do nas szwedzka ekipa, która była niezwykle zdeterminowana i gotowa kręcić film w ciężkich warunkach i po godzinach. Spisali się nadzwyczajnie. Podobnie jak aktorzy. Na planie czuło się, że każdego dnia wszyscy toczą walkę o jak najlepszą jakość. Walkę, którą wszyscy chcemy wygrać. Teraz, po ukończeniu filmu,  wiem, że nam się udało...

Niels Arden Oplev

Kopenhaga, grudzień 2008

Michael Nyqvist (Mikael Blomqvist)

Po ukończeniu Szwedzkiej Akademii Teatralnej pracował głownie w teatrze, a przełom w karierze aktorskiej przyniosła mu rola w filmie „Tylko razem” (2000) Lukasa Moodyssona. Następnie wystąpił w kilkudziesięciu filmach, w tym: „Facet z grobu” (2002), „Jak w niebie” (2004), „Dzień i noc” (2004), „Moje matki” (2005). Jest jednym z najpopularniejszych aktorów szwedzkich, uhonorowanym licznymi nagrodami, min. 2002 - Nagroda Guldbagge za najlepszą rolę męską (szwedzki Oscar), najlepszy aktor na festiwalu filmowym w Gijon (2003), najlepszy aktor na festiwalu filmowym w Mińsku (2006), nagroda publiczności – Guldbagge Gala 2006.

Noomi Rapace (Lisbeth Salander)

Uwagę twórców „Millennium” przyciągnęła odważną rolą w duńskim dramacie „Daisy Diamond”. Noomi jest aktorką – naturszczykiem, bez aktorskiego wykształcenia. Do roli Lisbeth dokonała całkowitej transformacji swojego wyglądu, poprzekłuwała ciało kolczykami oraz zrobiła prawo jazdy na motocykl.

Stieg Larsson (pisarz, autor trylogii „Millennium”)

Stieg Larsson (1954-2004) był dziennikarzem, wydawcą magazynu Expo. Był też międzynarodowym ekspertem w dziedzinie prawicowego ekstremizmu i organizacji neonazistowskich. Trzy tomy „Millenium” były jego pisarskim debiutem. Larsson nie doczekał niestety fenomenalnego sukcesu swoich powieści, zmarł nagle przed opublikowaniem pierwszego tomu, który w roku 2008 zyskał status największego europejskiego bestsellera, oraz drugiej najlepiej sprzedającej się książki na świecie (po „Chłopcu z latawcem”).

Niels Arden Oplev (reżyseria)

Duński reżyser i scenarzysta, mający na koncie min. nominowany do Złotego Niedźwiedzia na festiwalu w Berlinie „Portland” (1996), nagrodzony Kryształowym Niedźwiedziem na festiwalu w Berlinie „Zwyciężymy” (2006), oraz nominowany do Europejskiej Nagrody Filmowej 2009 „Millennium. Mężczyźni, którzy nienawidzą kobiet”.

Wyreżyserował też wiele seriali telewizyjnych.

Nicolaj Arcel i Rasmus Heisterberg (scenariusz)

Spod pióra tego utalentowanego duetu wyszło wiele scenariuszy dla kina skandynawskiego, min. „Noc świętojańska”, „Królewska gra”, „Fighter: kochaj i walcz”, „Cecilie” oraz „Millennium. Mężczyźni, którzy nienawidzą kobiet”.”

Soren Staermose (produkcja)

Producent licznych skandynawskich filmów kinowych, min. „Capricciosa”, „Zingo”,  „Stockholm Marathon” oraz serialu telewizyjnego „Wallander”.

Jacob Groth (muzyka)

Skomponował muzykę do kilkudziesięciu skandynawskich filmów, w tym : „Chłopcy świętego Piotra” (1991), „Miłość ulicy” (2000), „Brzydkie kaczątko i ja” (2006), „Zwyciężymy” (2006), „Headhunter” (2009)

Eric Kress (zdjęcia)

Duński operator, mający na swoim koncie kilkadziesiąt filmów, min. „Niebezpieczna przyjaźń” (1995), „Oko orła” (1997), „Albert” (1998), „Błyskające światła” (2000), „Obok nas” (2000), „Spójrz na mnie” (2001), „Fakir z Bilbao” (2004), „Templariusze. Miłość i krew” (2007), „Daisy Diamond” (2007).