GRBAVICA

Przejmująca opowieść o mieszkance Sarajewa - Esmie, która samotnie wychowuje ukochaną córkę, owoc gwałtu serbskiego żołnierza. Sara myśli, że jej ojciec zginął w walce o wolną Bośnię.

„Dzięki przemyślanej konstrukcji scenariusza Grbavicy (tytuł jest nazwą sarajewskiego przedmieścia), reżyserce udało się spojrzeć na brutalne zdarzenia z dystansu, a zarazem wypełnić przejmującą treścią banał, iż wojenne cierpienia nie kończą się wraz z podpisaniem traktatów pokojowych.

W filmie Žbanić cała akcja rozgrywa się post factum, dziesięć lat po ostatnich kanonadach nad stolicą Bośni – ale dla bohaterki, wychowującej samotnie kilkunastoletnią córkę, nic się bynajmniej nie skończyło. Film, przedstawiający nieskomplikowaną historię (kelnerująca w nocnym lokalu, Esma próbuje desperacko zdobyć pieniądze na szkolną wycieczkę Sary, mimo iż dzieci szahidów – bohaterów poległych w wojnie – mogą przecież jechać za symboliczną cenę) i typowe sytuacje (bezrobocie, krewni odwracający się od doświadczonej przez życie kobiety, matka konfrontowana z dorastającą córką, coraz natarczywiej domagającą się relacji o ojcu) – ogląda się z napięciem i uwagą, aż do traumatycznego finału. Duża w tym zasługa aktorek: znanej z filmów Kusturicy Mirjany Karanović i młodziutkiej Luny Mojović. Największa jednak leży po stronie reżyserki, która z pokorą, bez artystycznych pretensji i chęci niepotrzebnego szokowania widza, próbowała oddać sprawiedliwość przeżywanemu samotnie cierpieniu milionów kobiet, a równocześnie pokazać sięgającą daleko w przyszłość społeczną skazę, konsekwencję zbrodniczych działań serbskich żołnierzy.

Barbara Kosecka, Polskie Radio

„Fascynuje mnie codzienne życie zwykłych ludzi. Bo codzienność nawet w obliczu wojny nie traci zwyczajnego a czasami nawet banalnego charakteru. Jednak, kiedy wyjątkowe wydarzenia zaburzają utarty porządek mijających dni, ludzkie emocje zyskują niewyobrażalną moc.”

Jasmila Zbanić