Kultury tradycyjne wobec współczesności. Muzyka, poezja, taniec.
Kultury tradycyjne wobec współczesności. Muzyka, poezja, taniec. Autorstwa Anny Czekanowskiej to zarówno praca naukowa, jak i fascynująca gawęda o odmiennościach kulturowych różnych zakątków świata, od Oceanii po Kazachstan, prezentowanych na przykładzie bogactwa lokalnej kultury muzycznej. Autorka, wykorzystując swoje kompetencje w zakresie antropologii kulturowej oraz muzykologii, opowiada o wpływie czynników kulturowych na postrzeganie świata, odsłaniając często niedostrzegalne mechanizmy społecznej konstrukcji rzeczywistości.
Anna Czekanowska - etnomuzykolog i antropolog kultury, profesor zwyczajny. Wykładała na Uniwersytecie Warszawskim (1976-1999), Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (1999-2004), Collegium Civitas (od 2003) oraz na renomowanych uniwersytetach europejskich (m.in. Uniwersytecie Jana Gutenberga w Moguncji, Quenn's University of Belfast) i amerykańskich (m.in. University of Washington w Seattle). Członek wielu towarzystw i organizacji, w tym Zarządu International Council for Traditional Music (1976-1990), Związku Kompozytorów Polskich, European Seminar in Ethnomusicology (członek honorowy), Societé Internationale de Musique Contemporaine Sekcja Polska (członek honorowy). Autorka wielu książek, m.in. Etnografia muzyczna. Metodologia, metodyka (1971); Polish Folk Music (1990); Kultury muzyczne Azji (1981); Studien zum National Stil der polnischen Musik (1990).
Spis treści:
Kultury Tradycyjne wobec Współczesności
Podziękowania
Kilka Wyjaśnień
Wprowadzenie
l. Afryka "Ludzi z Księżyca". Rytm - ruch - dialog
1.1. U podstaw odmienności muzyki afrykańskiej
1.2. Rodzime źródła historyczne i rodzaje ich przekazu
1.3. Wierzenia i ich przekaz przez sztukę
1.4. Muzyka i taniec jako środki komunikacji
1.5. Normy etyczne i ich odzwierciedlenie w tradycyjnym przekazie
1.6. Systemy muzyczne uwarunkowane kulturowo
a) System obowiązujący na dworze Królów Kabaka
b) System na mirę - tradycja Królestwa Wielkiego Zimbabwe?
1.7. Instrumenty muzyczne ich symbolika i funkcje
a) Bęben i jego status społeczny
b) Lamelofony i ksylofony - instrumenty o ustalonych skalach
c) Instrumenty strunowe, dęte i samobrzmiące - ich funkcje
1.8. Muzyka popularna - wizja społeczeństwa tradycyjnego czy współczesnego?
1.9. Wojny, migracje wymuszone. Nowa funkcja muzyki?
2. Indie - jedna czy wiele cywilizacji? Dawne źródła i zachowane do dziś praktyki
2.1. Przekaz tradycji - zasady komunikacji
a) przekaz przez recytowane sylaby
b) taniec środkiem komunikacji - kody i symbole
c) przekaz literacki - najważniejsze poematy
2.2. Podstawy teorii muzyki - koncepcja Ragi
a) rozwój ragi w perspektywie historycznej
b) gramatyka muzyki klasycznej - terminologia
c) projekcja formy muzycznej - wykonanie
2.3. Tradycje Północy i Południa
3. Indonezja - jedność w wielości (Bhinneka Tunggal Ika). Kontynuacja czy Promocja Tradycji
3.1. Pomiędzy przekazem indyjskim, malajskim i Dalekiego Wschodu
3.2. Poematy i ich bohaterowie. Prezentacje dramatu. Taniec
3.3. Gamelan Zespół Instrumentalny. Koncepcja Wykonania
a) Funkcje grup instrumentów i solistów
b) Tradycja Jawy a Bali
3.4. Patet - Idea czy Gramatyka. Terminologia
a) Patet według tradycji Jawy
b) Pypatet według tradycji Bali
3.5. Przekaz tradycji. Program nauczania i jego instytucje. System promocji
a) Szkoły i ich system
b) Nauczanie tradycyjne - formy edukacji zbiorowej i indywidualne
3.6. Tradycja wobec globalizacji
a) Stosunek do spuścizny obcych - uznanie czy obrona przed infiltracją?
b) Muzyka popularna nowym wyzwaniem dla polityki kulturalnej
3.7. U podstaw kultury pierwotnej - Srivi Jaya
4. Azja postsowiecka w dobie obecnych przemian
część I - Azja Środkowa - na jedwabnym szlaku
4.1. Tradycja Oaz
a) U podstaw tradycji. Koncepcja "drogi"
b) Poezja i przekaz epicki
4.2. Tradycja stepu
a) Podstawowe symbole i tematy
b) Główne wątki i ich bohaterowie
4.3. Klasyczne cykle muzyczne - Maąam a Kjui
a) maąam/muąam w tradycji Azji Środkowej
b) kjui i próba jego interpretacji
4.4. Przekaz ludowy, jego rodzaje i uwarunkowania
4.5. Osiągnięcia i ograniczenia sowieckiej polityki kulturalnej
a) Nowe programy i ich instytucje
b) Przeobrażenia społeczne i religijne
4.6. Impulsy transformacji
część II - Syberia - Ziemia Uśpiona
4.7. U Podstaw Autochtonicznej Kultury Syberii
4.8. Muzyka i Taniec jako przekaz tradycji
a) podstawy orientacji, percepcji i poznania
b) komunikacja i zasady jej przekazu
c) seans szamański i jego funkcje
d) psychopatologiczne aspekty stosowanych zabiegów
4.9. Kultura ludności rodzimej: literatura, muzyka, taniec
a) Przekaz epiki. Główne symbole, watki, forma, poetyka
b) Przekaz literacki a przekaz muzyczny
c) Instrumenty muzyczne, taniec i jego symbolika
4.10. Przybyli. Ich tradycje i kład do kultury Kozacy, starowierzy, zesłańcy
4.11. Tradycja wobec transformacji -legenda czy rzeczywistość?
5. Oceania - świat wysp i wielkich migracji. Symbole i metafory
5.1. Świat odkryty przez Kapitana Cooka. Piękno i okrucieństwo.
5.2. Melanezja w oczach Bronisława Malinowskiego. Odkrycie systemu integracji.
a) System wymiany kula.
b) Ogrodnictwo na rafach koralowych
c) struktura społeczno-polityczna. Rodzina.
5.3. Wyniki badań z końca XX w. - sztuka.
a) klasyczna tradycja Polinezji - poezja i jej przekaz przez taniec
b) podstawy teorii muzyki - Melanezja
c) u podłoża kultur pierwotnych. Dialog z przyrodą.
5.4. Tradycja Oceanii wobec inwazji turystyki
6. Muzyka Żydowska - modlitwa i pieśń
6.1. Muzyka doby starożytnej. Znaczenie Biblii
a) okres pierwszej świątyni
b) lata drugiej świątyni
c) tradycja synagogi i jej nowatorstwo
d) początki diaspory
6.2. Muzyka Średniowiecza. Mistycyzm Żydowski
a) tradycja sefardyjska
b) mistycyzm średniowieczny
6.3. Muzyka Żydowska u Zarania Doby Nowożytnej
a) tradycja aszkenazyjska Europy zachodniej
b) tradycja aszkenazyjska Europy wschodniej
6.4. Muzyka Wokalna Europy Wschodniej i jej Religijne Przesłanie
a) instytucja hazana/kantora
b) hasydyzm
c) pieśń ludowa
6.5. Muzyka Instrumentalna i jej Kontekst Społeczny
a) instytucja klezmera
b) muzyka popularna
6.6. Muzyka Holokaustu
6.7. Muzyka dnia dzisiejszego. Czy odrodzenie tradycji?
7. Mit Ameryki - propozycja kultury/muzyki dla 'otwartego świata'?
7.1. Ideologia twórców "nowego porządku"
7.2. Społeczeństwo amerykańskie i jego tradycje
a) tradycja anglosaska WASP
b) tradycja irlandzka
c) tradycje Południa - muzyka popularna
d) tradycje grup etnicznych Europy Wschodniej
e) tradycja latynoska
f) tradycja afro-amerykańska
g) tradycja indiańska
h) tradycja przybyszy z Azji
7.3. Sytuacja kultury/muzyki dzisiaj: redefinicja dawnych założeń?
a) Podstawy zachowanego paradygmatu
b) Krytyka założeń amerykańskiego paradygmatu z perspektywy uczonych europejskich
c) Krytyka wyrażana przez przedstawicieli innych kontynentów
d) Szczytowe osiągnięcia kultury / muzyki amerykańskiej - awangarda
c) Przekaz dla mas i jego znaczenie - hip-hop
8. Uwagi Końcowe. Podstawowe pojęcia i definicje na nowo przejrzane. Kultura, tradycja, tożsamość, muzyka
a) Bibliografia
b) Dokumentacja
c) Dyskografia
d) Indeksy
poleca:
