Pierwiastki 113 i 115 potwierdzone

Badania przeprowadzono w rosyjskim Zjednoczonym Instytucie Badań
Jądrowych w Dubnej. Nie mające jeszcze oficjalnej nazwy 113 i 115
są odpowiednio 20 i 21 sztucznie otrzymanymi pierwiastkami.
Pierwszym był pluton, odkryty w roku 1940.

Obecność nowych pierwiastków po raz pierwszy udało się stwierdzić
w roku 2004, ale obecne badania pozwoliły na potwierdzenie
odkrycia (czym zajął się szwajcarski zespół kierowany przez dr
Heinza Gaggelera).

Podczas eksperymentów za pomocą potężnego akceleratora
bombardowano wirujący dysk z ameryku-243 wiązką jonów wapnia-48.
Liczba atomowa
ameryku wynosi 95, zaś wapnia 20, toteż ich zderzenie może
prowadzić do powstania atomu pierwiastka o liczbie atomowej 115.
Do wychwytywania nowego pierwiastka zastosowano miedziany dysk
umieszczony za dyskiem z ameryku.

Stosowany przy tej okazji izotop, wapń-48, jest pierwiastkiem
bardzo kosztownym - miligram kosztuje tysiące dolarów, a potrzeba
było kilku gramów...

Pierwiastek 115 rozpada się w ułamku sekundy, emitując złożoną z
dwóch protonów i dwóch neuronów cząstkę alfa. Powstaje pierwiastek
113, który, emitując kolejną cząstkę alfa rozpada się na 111,
później powstaje 109, 107... aż do pojawienia się względnie
stabilnego 105 (który na cześć ośrodka w Dubnej nazywany jest
dubnem (dubnium).

Licząc powstałe atomy dubnu (w sumie zaledwie 15) i emitowane
cząstki alfa, udało się potwierdzić otrzymanie pierwiastków 113 i
115. Jednak aby można było nadać im nazwy, doświadczenie musi
zostać powtórzone w innych krajach. Odpowiedni sprzęt mają
Japonia, USA i Europa.(PAP)