Nowicki: 20 lat temu odeszła gospodarka rabunkowa

Prof. Nowicki podał, że przez ostatnie 20 lat na ochronę przyrody, ochronę środowiska i edukację ekologiczną zostało przeznaczone ok. 40 mld zł z polskiego systemu finansowania ekologii - Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wojewódzkich funduszy ochrony środowiska, fundacji EkoFundusz dysponującej środkami z konwersji polskiego długu i Banku Ochrony Środowiska.

Według niego, to jedna trzecia wszystkich środków, szacowanych na 120 mld zł, które zostały wydane na przedsięwzięcia związane z ekologią.

"Te zmiany, które przeprowadziliśmy na początku drogi - urealnienie cen energii, wody i surowców, które zahamowały marnotrawstwo, szybka reforma ustawodawstwa, nigdy nie pomogłyby poprawić sytuacji, gdyby nie było pieniędzy" - podkreślał profesor. Przypomniał, że z budżetu na ekologię trafiało 0,3-0,5 proc. PKB.

"Inwencją Polaków było stworzenie największego na świecie systemu funduszy ekologicznych" - ocenił. "Już w kwietniu 1989 r. - po Okrągłym Stole, a jeszcze przed wyborami - uchwalono ustawę powołującą Narodowy Fundusz, który działał od lipca 1989 r." - przypomniał.

"11 mln zł i kilkanaście projektów - takie były początki. Potem powołano Bank Ochrony Środowiska, EkoFundusz uzyskał niebagatelne środki ze spłaty długu zagranicznego i wojewódzkie fundusze ochrony środowiska uzyskały osobowość prawną" - mówił.

"Powstał system, który w następnych latach zdał egzamin z życia i okazał się sposobem, by mieć pozabudżetowe pieniądze na ochronę środowiska" - ocenił profesor. Przypomniał, że na system opłat ekologicznych de facto składają się wszyscy kupujący - bo firmy umieszczają je w cenie swoich produktów.

Dodatkowe środki na inwestycje w przedsiębiorstwach stymulował system kar za przekroczenie norm ochrony środowiska. Firmy mogą zamiast płacić z zysku kary 10-krotnie wyższe od zwykłych opłat za korzystanie ze środowiska, wydać te środki na inwestycje w ochronę środowiska - zmniejszenie zanieczyszczeń ze swojego zakładu.