Zbiory ze Świętego Krzyża na wystawie w Kielcach
Pięćdziesiąt manuskryptów i starodruków z historycznej biblioteki klasztoru benedyktynów na Świętym Krzyżu obejrzeć można na wystawie w Muzeum Narodowym w Kielcach. XV- i XVI-wieczne rękopisy z tej książnicy powstały w świętokrzyskim skryptorium - jednym z najstarszych na ziemiach polskich.
Na wystawie pokazano zabytkowe księgi z zakresu: medycyny,
teologii, filozofii, historii, gramatyki łacińskiej i włoskiej,
astronomii i matematyki. Są w nich zbiory kazań, mowy sejmowe,
katechizm, słowniki, brewiarze, mszał Missale Romanum z 1593 r.
Wystawiono też dzieła św. Augustyna oraz księgi z opactwa
benedyktynów na Monte Cassino.
Jak informuje katalog wystawy, "Kodeks benedyktyński" został
przepisany w 1465 r., "Kodeks wilanowski" powstał na zamówienie
opata Michała z Kleparza, a "Rocznik świętokrzyski" - historia
Polski od chrztu Mieszka I do bitwy pod Grunwaldem - był
przepisany tuż po 1450 roku. Z kolei "Kronikę Polską" Jana
Długosza przepisywało - bezpośrednio z oryginału - aż 13 kopistów
na przełomie XV i XVI wieku.
Działalność skryptorów w opactwie świętokrzyskim została
poświadczona w połowie XV wieku. Przed kasatą zakonu w 1819 r.
biblioteka klasztoru liczyła 6300 woluminów. "Większa część
księgozbioru nie ocalała" - powiedziała PAP Bożena Piasecka z
Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Kielcach, która wystawę
zorganizowała.
Każda z ocalałych ksiąg ma super exlibris klasztoru wytłoczony
na okładce. Jest to podwójnie kreślony krzyż (tzw. karawaka)
otoczony inicjałami MSCCMOSB, które oznaczają: Monasterium Sanctae
Crucis Calvi Montis Ordinis Sancti Benedicti (zakon Świętego
Krzyża na Łysej Górze reguły św. Benedykta.
Wystawione na jubileusz 1000-lecia życia monastycznego na
Świętym Krzyżu woluminy pochodzą z Biblioteki Uniwersytetu
Warszawskiego i Biblioteki Narodowej. Będą eksponowane w Kielcach
do 18 czerwca.
Dokładna data powstania klasztoru na Łysej Górze nie jest
znana. Historycy są zdania, że nastąpiło to w latach 30. XII
wieku. Według benedyktyńskiej tradycji pierwsi mnisi pojawili się
na Łysej Górze już na początkach XI stulecia. "Świętokrzyskie
Milenium 2006" jest nawiązaniem właśnie do tych wydarzeń. (PAP)