Książka "Pozostał po nich ślad..." ukazała się nakładem wydawnictwa Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Historyk muzeum Adam Cyra przybliża w niej historię bloku 11, zwanego Blokiem Śmierci, w niemieckim obozie Auschwitz.
Autor opisuje losy więźniów, którzy na ścianach bloku, drzwiach,
parapetach i belkach stropowych pozostawili napisy i rysunki,
często oczekując na wykonanie wyroku śmierci.
Ukazanie się książki zbiegło się z 66. rocznicą pierwszej
deportacji 728 polskich więźniów politycznych, których Niemcy
przywieźli 14 czerwca 1940 roku do obozu Auschwitz.
W piwnicach bloku 11 Niemcy utworzyli areszt obozowy. Na parterze
i piętrze przebywali między innymi więźniowie karnej kompanii i
kompanii wychowawczej. Od 1943 roku trafiali tam także,
najczęściej z więzienia śledczego w Mysłowicach, więźniowie
policyjni, pochodzących głównie z rejencji katowickiej. Byli to
przede wszystkim Polacy.
Bartosz Bartyzel z sekcji informacji Międzynarodowego Centrum
Edukacji o Auschwitz i Holokauście przy Państwowym Muzeum
Auschwitz-Birkenau poinformował, że "treść wielu inskrypcji,
będących często ostatnim pożegnaniem ze światem, świadczy o
niezwykłej odwadze oraz wielkim harcie i umiłowaniu Ojczyzny".
"Niejednokrotnie zawarte w nich zostały również prośby skazańców,
aby o ich losie powiadomić rodzinę. Nierzadko obok napisów
znajdują się rysunki, inicjały i numery obozowe autorów" -
powiedział.
Więźniowie nanosili napisy i rysunki przy użyciu wsuwek do
włosów, ołówków, kredek, ostrych przedmiotów, a nawet paznokci.
Napisów jest kilkaset. Ostatnie mają datę 6 stycznia 1945 roku.
Zostały zatem wykonane na trzy tygodnie przed wyzwoleniem KL
Auschwitz.
Autor publikacji Adam Cyra starał się w niej zamieścić możliwie
najwięcej informacji o więźniach, którzy wykonali napisy.
Niestety, ze względu na szczątkowo zachowaną dokumentację byłego
KL Auschwitz, nie udało się zidentyfikować i odtworzyć losów
wszystkich autorów napisów i rysunków pozostawionych w Bloku
Śmierci.
Wraz z ukazaniem się książki w budynku recepcji muzealnej otwarta
została czasowa wystawa: "Pozostał po nich ślad...". Jej
scenariusz opracował Adam Cyra. Składa się z kilkunastu plansz
prezentujących napisy i przybliżających postaci ich autorów.
Wydawnictwo Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau powstało w 1956
roku. Wydało dotychczas ponad 400 pozycji w nakładzie ponad 6
milionów egzemplarzy w różnych wersjach językowych, w tym
przewodniki w 14 językach. (PAP)