Robaki żyją dłużej, gdy nie czują zapachów i smaków

Badacze sprawdzali, czy któryś ze znanych związków chemicznych jest w stanie opóźnić procesy starzenia się i wydłużyć życie nicieni. W tym celu poddawali je działaniu różnych leków. Nieoczekiwanie, trzy lata temu odkryli, że robaki żyją dłużej pod wpływem grupy leków przeciwdrgawkowych stosowanych u ludzi w leczeniu padaczki. Jednak do tej pory nie potrafili wyjaśnić mechanizmu ich działania.

Najnowsze doświadczenia, w których zastosowali jeden z tych medykamentów - etosuksymid, wykazały, że działa on podobnie, jak niektóre dobrze poznane mutacje genetyczne u C. elegans, które blokują aktywność neuronów czuciowych odpowiedzialnych za odbiór zapachów.

"Odkryliśmy, że etosuksymid i spokrewnione z nim leki blokują neurony nicieni odpowiedzialne za wyczuwanie związków chemicznych w środowisku. Te komórki można porównać do zmysłu węchu nicieni" - wyjaśnia dr Kornfeld. Podobnie jak robaki w środowisku ubogim w pokarm, nicienie, na które działano etosuksymidem żyły o 29 proc. dłużej niż zwykle, mimo, że jadły pod dostatkiem.

Wskazywałoby to, że wyczuwanie jedzenia odgrywa ważną rolę w regulacji przemiany materii i kontroli długości życia robaków z gatunku C. elegans. Gdy nicienie czują, że w środowisku są wystarczające ilości pokarmu, ich organizm dostosowuje metabolizm to tej informacji - zaczyna pobudzać apetyt, przyspiesza procesy wzrostu i jednocześnie starzenia, wyjaśnia dr Kornfeld. Ale gdy robaki wyczuwają niedostatek żywności, ich organizm podejmuje decyzję o opóźnieniu wzrostu, wolniejszym zużyciu energii i wydłużeniu życia,

Jak przypominają naukowcy, częstym skutkiem ubocznym stosowania etosuksymidu u ludzi jest utrata zmysłu smaku. Czy to znaczy, że zdolność odbioru smaków lub zapachów jedzenia wpływa również na starzenie się ludzi? Prawdopodobnie nie jest to aż tak proste, ale sugeruje istnienie podobnego związku, zaznaczają autorzy pracy.

"Coraz więcej dowodów naukowych wskazuje, że podstawowe procesy metaboliczne, od których zależy długość życia mogą być podobne u nicieni i u zwierząt kręgowych, takich jak myszy czy ludzie" - mówi dr Kornfeld, którego ostatecznym celem jest znalezienie związków zdolnych przedłużać życie ludzkie. Możliwe zatem, że sygnały odbierane przez nasze zmysły mają istotny wpływ na przemianę materii, niezależnie od tego, co aktualnie jemy. (PAP)