Zęby rozwiązują zagadkę dinozaurów

Mikroskopowa analiza zębów dinozaurów kaczodziobych pozwoliła naukowcom rozwiązać zagadkę dotyczącą sposobu, w jaki te dinozaury jadły - wyniki badań opisane zostały na łamach najnowszego numeru "Proceedings of the National Academy of Sciences".

Hadrozaury, zwane dinozaurami kaczodziobymi, miały zupełnie inaczej zbudowane szczęki niż np. ssaki, które gryzą i żują pożywienie dzięki ruchomej żuchwie i zespołowi ścięgien. Hadrozaury miały nieruchomą szczękę dolną, natomiast górna przytwierdzona była do reszty czaszki rodzajem zawiasu.

"Przez miliony lat, aż do wyginięcia pod koniec epoki kredowej, dinozaury kaczodziobe dominowały wśród roślinożerców świata" - wyjaśnia główny autor badań, paleontolog Mark Purnell z University of Leicester w Wielkiej Brytanii. Jak dodaje, trudno sobie jednak wyobrazić, w jaki sposób jadły, mając taką budowę szczęk.

Nie jest też pewne, jakim rodzajem pokarmu się żywiły. Czy pasły się tak jak dzisiejsze krowy i owce, żywiąc się roślinami rosnącymi przy gruncie, czy może zjadały liście i gałązki, podobnie jak jelenie i żyrafy - dodaje. Bez tej wiedzy trudno zrozumieć ekosystem późnej kredy. Trudno też wyobrazić sobie, jak wpłynęło na niego wielkie wymieranie sprzed 65 mln lat.

Naukowcy analizowali mikroskopijne zarysowania, jakie pojawiały się na zębach hadrozaurów na skutek żucia pokarmu. Po milionach lat były one ciągle widoczne w materiale kopalnym. Dzięki nim można było zrekonstruować, w jaki sposób poruszała się szczęka dinozaura podczas żucia.

Okazuje się, że mimo przytwierdzenia "zawiasem", górna szczęka poruszała się nie tylko do góry i do dołu, ale również na boki, kiedy boczne powierzchnie górnych i dolnych zębów spotykały się, trąc o siebie.

Zdaniem naukowców, analiza zębów sugeruje, że hadrozaury żywiły się roślinnością rosnąca przy gruncie. Za zadrapania na zębach odpowiedzialne są ziarenka żwiru, które często występują na takich roślinach. Nie były to jednak trawy - uważa Vince Williams z University of Leicester. Co prawda pojawiły się one w górnej kredzie, ale nie dość powszechnie. Rozpowszechnione za to były skrzypy i to one mogły być głównym źródłem pożywienia dla hadrozaurów - dodaje.

Zastanawiające jest, że możemy wyłuskać tak wiele informacji o tak dużych zwierzętach z tak małych zadrapań grubości dwóch ludzkich włosów - podkreślają badacze.(PAP)


ostatnia zmiana: 2009-09-01
Komentarze
Polityka Prywatności