Przenośny system do odczytu dozymetrów promieniowania gamma i neutronowego opracowali - pod kierunkiem prof. dr hab. inż. Andrzeja Napieralskiego - dr inż. Dariusz Makowski i mgr inż. Piotr Krasiński z Katedry Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Politechniki Łódzkiej.
Jak wyjaśnia dr inż. Makowski, opracowany czytnik pozwala na pomiar promieniowania przy wykorzystaniu nowatorskich dozymetrów promieniowania neutronowego. Pierwszym z nich jest cyfrowy dozymetr wrażliwy na promieniowanie neutronowe. Jest on przeznaczony do pomiaru małych dawek promieniowania. Drugi dozymetr zbudowano z wykorzystaniem diod LED (Light Emitting Diode) - służy do pomiaru dużych dawek.
"Opracowane dozymetry odznaczają się znakomitą selektywnością, co ma szczególne znaczenie przy wykonywaniu pomiarów promieniowania w tunelach akceleratorów" - ocenia dr inż. Makowski.
Tłumaczy, że do pomiaru promieniowania gamma opracowano autorską metodę odczytu dozymetrów radiochromowych. Dzięki temu można uzyskać dużą dokładność odczytu w szerokim zakresie mierzonych dawek promieniowania.
"Filmy radiochromowe są powszechnie stosowane w medycynie, jednak zastosowanie ich do pomiaru promieniowania w środowisku akceleratora jest całkowicie nowe" - podkreśla naukowiec.
Badacze objaśniają, że film radiochromowy jest dostępny w formie arkuszy folii. Odczyt dawki polega na pomiarze zaciemnienia filmu, które zależy od jego napromieniowania. Urządzenie odczytowe składa się ze źródła światła oświetlającego film oraz fotodetektora. Zarówno fotodetektor, jak i element generujący światło muszą charakteryzować się dużą liniowością oraz niewielką wrażliwością na czynniki zewnętrzne. Zmniejszenie niekorzystnych efektów wywoływanych przez wahania temperatury oraz nagrzewanie się diod świecących uzyskano dzięki odpowiedniemu opracowaniu układu monitorującego ich pracę.
Czytnik dozymetrów wykorzystujących diody LED został oparty na podobnej zasadzie działania, jak czytnik filmów radiochromowych jednak - z uwagi na inne warunki jego pracy - został wykonany oddzielnie.
Zespół naukowców z PŁ zaznacza, że pomiary przeprowadzono w akceleratorze FLASH znajdującym się w ośrodku naukowo-badawczym Deutsches Elektronen-Synchrotron DESY w Hamburgu.(PAP)