Bałtyckie Morświny

"Morświny orientują się w przestrzeni za pomocą echolokacji, wykorzystując - podobnie jak nietoperze - dźwięki o wysokiej częstotliwości. Bazując na nagraniach uzyskanych w ciągu dwóch lat i tyle samo trwających analizach statystycznych, naukowcy oszacowali liczbę żyjących w Bałtyku zwierząt na 447 osobników" - poinformował naukowiec Stacji Morskiej Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego.

Badanie pozwoliło ustalić również, że w okresie rozrodczym od maja do grudnia, morświny z bałtyckiej populacji koncentrują się w obszarze na południowy wschód od szwedzkiej wyspy Olandii. Z kolei w zimniejszej porze roku - od stycznia do maja - zasięg występowania morświnów jest bardziej rozproszony. W tym czasie częściej goszczą one też u polskich wybrzeży. "Prawdopodobnie rozsiedlenie morświnów w Bałtyku w okresie zimy i wczesnej wiosny wiąże się z ich wędrówkami pokarmowymi w poszukiwaniu skupisk drobnych ryb pelagicznych i dennych".

Informacje o dźwiękach wydawanych przez morświny rejestrowały detektory umieszczone na 304 stacjach należących do wód wszystkich nadbałtyckich państw Unii Europejskiej. Każdy z nich ulokowano na głębokości od 5 do 80 metrów. Naukowiec informuje, że "Był to największy do tej pory tego typu projekt na świecie. Przedsięwzięcie było ogromnym wyzwaniem i wysiłkiem logistyczno-naukowym na rzecz uzyskania danych, które prawdopodobnie da się wykorzystać w ochronie tych jedynych żyjących w Bałtyku waleni".

Realizatorzy projektu SAMBAH oczekują, że wnioski z ich badań zostaną wykorzystane na rzecz ochrony morświnów w Morzu Bałtyckim. "Znając obszary występowania i rozrodu będzie można trafniej wprowadzać działania ochronne sprzyjające wzrostowi liczebności bałtyckiej populacji, a także poszukiwać bardziej właściwych sposobów prowadzenia działalności gospodarczej".

Morświn to jeden z najmniejszych gatunków waleni na świecie. Ma około 1,5 do 1,9 metra długości i 50-70 kg masy ciała. Ubarwienie morświnów jest szaroczarne - do białego po spodniej stronie ciała. Ich pysk nie ma wyodrębnionego dzioba, a płetwa grzbietowa jest niska i ma kształt trójkąta równobocznego. Morświny z reguły trudno dostrzec na powierzchni wody. Żywią się drobnymi rybami jak śledzie, szproty i małe dorsze.

Projekt SAMBAH rozpoczął się w styczniu 2010 roku i zakończy we wrześniu 2015 r. Uczestniczą w nim wszystkie państwa Unii Europejskiej usytuowane wokół Bałtyku. Projekt finansowany jest z europejskiego mechanizmu finansowego "LIFE+" i środków narodowych. Badania w polskich obszarach morskich realizuje zespół helskiej Stacji Morskiej Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego w partnerstwie z Oddziałem Morskim Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Gdyni.