Mniej więcej jedna dziesiąta mrówek żyjących na świecie jest blisko spokrewniona; wszystkie z tej grupy reprezentują zaledwie jeden rodzaj Pheidole - informują naukowcy w "Royal Society B: Biological Sciences". Profesor Okinawa Institute of Science and Technology (OIST) Graduate University mówi,że "Jeśli wybierzesz się do pierwszego lepszego lasu tropikalnego na wycieczkę, na pewno którąś z nich nadepniesz".
Jeszcze niedawno naukowcy nie mieli pojęcia, jak tak wiele gatunków Pheidole mogło wyewoluować i zawładnąć ziemią, opanowując ekosystemy tak odmienne, jak pustynie i lasy deszczowe. Nieco więcej wiemy dzięki pracy profesora z Okinawa Institute of Science and Technology (OIST) Graduate University i jego współpracownikom z University of Michigan, którzy porównali wyniki sekwencjonowania genomu od 300 gatunków Pheidole z całego świata i zbudowali drzewo, na którym widać, kiedy i gdzie każdy z nich pojawił się na ziemi.
Przetrząsnęli też dostępne publikacje i bazy danych, jak również przeszukali muzea historii naturalnej na całym świecie, dzięki czemu zebrali dane nt. miejsc występowania wszystkich 1200 gatunków Pheidole na świecie. Opracowali też mapę pokazującą zasięgi poszczególnych gatunków.
Może się wydawać, że jeśli setki gatunków zajęły niemal każdy kontynent, taka kolonizacja musiała być długotrwała i skomplikowana. Gdyby tak było, naukowcy powinni znaleźć na różnych kontynentach gatunki, które są blisko spokrewnione.
Tymczasem okazało się, że rodzaj Pheidole ewoluował dwukrotnie; raz - by podbić obie Ameryki (zwane też Nowym Światem); za drugim - by opanować Afrykę, Eurazję i Australię (tzw. Stary Świat).
Naukowiec zauważa, że "Nowy i Stary Świat są od siebie niemal niezależne". Jak tłumaczy, Pheidole ewoluowały najpierw w Amerykach, gdzie z biegiem czasu z jednego gatunku zrobiło się ponad sześciuset. Później jedna z mrówek przedostała się jakoś na teren Starego Świata, gdzie dała początek pokoleniom mrówek, tworzącym kolejnych sześćset gatunków.
Obecność Pheidole zależy od klimatu - więcej jest ich w okolicach ciepłych i wilgotnych. Preferencja takich właśnie terenów również ewoluowała niezależnie u mrówek ze Starego i Nowego Świata - mówią naukowcy.
Ekspert chce teraz sprawdzić, jak to możliwe, że tak wiele gatunków Pheidole jest w stanie współistnieć. Będzie badał, jak szukają jedzenia, miejsca na gniazda i innych zasobów, które pozwalają im przeżyć w określonym środowisku.
Mrówek pełno jest w większości ekosystemów, gdzie pełnią przeróżne i ważne role - pomagają napowietrzać glebę, przyspieszają obieg pierwiastków w przyrodzie i roznoszą nasiona. Ich obecność ma nawet konsekwencje dla gospodarki, gdyż niektóre gatunki mrówek są szkodnikami i powodują straty wyceniane na miliardy dolarów. Przedmiotem zainteresowania naukowców są też zachowania społeczne mrówek.
poleca:
