Ludzie żywili się owocami morza

"Nasze odkrycia mówią o tym, że 164 tys. lat temu, na wybrzeżu Afryki Południowej, ludzie zaczęli żywić się skorupiakami morskimi. Jest to najstarsze znane świadectwo takiego trybu życia" - wyjaśnia prowadzący badania, Curtis Marean, paleoantropolog z Institute of Human Origins przy Arizona State University w USA.

W poszukiwaniu miejsca prowadzenia badań Marean analizował prądy oceaniczne, dane dotyczące klimatu czy formacje geologiczne. Ustalono, że dobrą lokalizacją będzie zespół jaskiń na południe od Kapsztadu. Znaleziska świadczą, że ludzie zamieszkujące te jaskinie stosowali pigmenty, m.in. czerwoną ochrę, którymi pokrywali skórę. Mogło się to wiązać z jakimiś zachowaniami rytualnymi czy symbolicznymi. Naukowcy spekulują, że tego typu zachowania symboliczne mogą być również świadectwem posługiwania się mową.

Ludzie ci stosowali również narzędzia kamienne. Były to niewielkie ostrza o szerokości do 10 milimetrów, które przytwierdzano do drewnianych włóczni. Dotąd najstarsze tego typu narzędzia pochodziły sprzed 70 tys. lat. Paleoantropolodzy zgadzają się, że człowiek współczesny, Homo sapiens, wyewoluował w Afryce pomiędzy 100 tys. a 200 tys. lat temu. Niewiele jednak znaleziono stanowisk z tego okresu. Naukowcy zastanawiają się, gdzie zatem przebiegały najbardziej kluczowe etapy naszej ewolucji.

Jak tłumaczy Marean, pomiędzy 125 tys. a 195 tys. lat temu świat znajdował się w trudnym okresie zlodowacenia. Afryka wysychała, a wiele jej obszarów zamieniało się w pustynie. W tym czasie trudno było zdobyć pożywienie. Na całym kontynencie było wówczas zaledwie 5-6 miejsc, gdzie człowiek mógł przetrwać. "Obszary przybrzeżne nie przedstawiały dla wczesnych ludzi żadnej wartości - chyba że wiedzieli oni, jak pozyskiwać z nich pożywienie - mówi Marean. - Przez miliony lat nasi najwcześniejsi krewni, prowadzący zbieracko-łowiecki tryb życia, jedli jedynie lądowe rośliny i zwierzęta.

Skorupiaki były ostatnim dodatkiem do ludzkiej diety przed udomowieniem roślin i zwierząt". Dotychczasowe wyniki badań wskazywały, że ludzie zamieszkiwali obszary przybrzeżne 125 tys. lat temu. Najnowsze badania wydłużają ten okres o 40 tys. lat. "Wybrzeża są dobrymi szlakami wędrówek. Jeśli się wie, jak korzystać z pożywienia, które daje morze, jest się w stanie pokonywać duże odległości" - wyjaśnia Marean.

Jesteśmy przekonani, że w trudnych czasach zlodowacenia, na południowym wybrzeżu Afryki żyła grupka ludzi, która przetrwała, ponieważ nauczyła się wykorzystywać morskie zasoby. Być może nawet populacja ta dała początek wszystkim ludziom współczesnym - podsumowuje badacz.(PAP)