1 maja Święto Pracy - historia obchodów
1 maja przypada Święto Pracy, obchodzone od ponad wieku w wielu krajach świata, upamiętniające strajk robotników w Chicago z 1 maja 1886 roku, który został brutalnie stłumiony przez policję.
Geneza święta jest związana przede wszystkim z walką o 8-godzinny
dzień pracy. O to właśnie, a także o godziwe warunki pracy i
płacy, walczyły na ulicach Chicago tysiące pracowników - wśród
nich także emigranci z Polski. Protest został krwawo stłumiony
przez policję, od jej kul zginęło wielu demonstrantów.
Święto Pracy wprowadziła w 1889 roku na kongresie w Paryżu II
Międzynarodówka Socjalistyczna, wyznaczając na dzień obchodów
właśnie rocznicę zajść w Chicago.
Rodzący się wówczas ruch
związkowy, bez względu na różnicę nurtów ideowych, przyjął ten
dzień za swoje święto. Wyłamały się tylko Stany Zjednoczone, gdzie
- zapewne w celu uniknięcia przykrych skojarzeń z chicagowską
masakrą - Labour Day (Dzień Pracy) obchodzony jest w pierwszy
poniedziałek września.
Pierwsze obchody Święta Pracy w wielu krajach, w tym również na
terenie Polski, odbyły się już w 1890 roku. Obchody były
organizowane zarówno przez lokalne związki zawodowe, jak i przez
partie polityczne, które wpisały do swoich programów prawa
pracownicze. Na ziemiach polskich przodowała w tym Polska Partia
Socjalistyczna Józefa Piłsudskiego, zaś po odzyskaniu
niepodległości w 1918 roku - Związek Zawodowy Polski.
Po II wojnie światowej, w okresie PRL-u, święto 1 Maja było
obchodzone bardzo uroczyście. Tego dnia odbywały się pochody,
wiece i zgromadzenia, w których udział często był obowiązkowy lub
premiowany możliwością zakupu atrakcyjnych towarów. Tak uroczyste
obchody praktycznie zanikły po upadku PRL.
Po 1989 roku 1 maja organizowane są nadal manifestacje partii
lewicowych, niekiedy dochodzi do starć demonstrantów z członkami
organizacjami reprezentujących skrajną prawicę.
W Kościele rzymskokatolickim dzień 1 maja jest obchodzony jako
święto Józefa Robotnika, patrona ludzi pracujących.
Obecnie w wielu krajach 1 maja jest po prostu dniem wolnym od
pracy i okazją do wyjazdu za miasto. (PAP)
ostatnia zmiana: 2008-04-30
poleca:
