Mija rocznica największej zbiorowej egzekucji w obozie Auschwitz
65. rocznica zbiorowej egzekucji w niemieckim obozie Auschwitz minie w sobotę. 19 lipca 1943 roku Niemcy stracili 12 polskich więźniów po ucieczce ich trzech kolegów z obozowego komanda mierników.
Żeby wykonać wyrok Niemcy wybudowali szubienicę na placu
apelowym, tuż przed budynkiem kuchni. Jej rekonstrukcja stoi
współcześnie w tym samym miejscu.
19 lipca 1943 roku, po zakończeniu apelu wieczornego z podziemi
bloku 11, Niemcy wyprowadzili skutych, odzianych w same drelichy,
12 Polaków z komanda mierników.
Byli to: Stanisław Stawiński (numer 6569), Czesław Marcisz (numer
26891), Janusz Skrzetuski-Pogonowski (numer 253), Edmund Sikorski
(numer 25419), Jerzy Woźniak (numer 35650), Józef Wojtyga (numer
24740), Zbigniew Foltański (numer 41664), Bogusław Ohrt (numer
367), Leon Rajzer (numer 399), Tadeusz Rapacz (numer 36043), Józef
Gancarz (numer 24538) i Mieczysław Kulikowski (numer 25404).
Po założeniu im pętli na szyje komendant Auschwitz Rudolf Hoess
rozpoczął odczytywanie wyroku. Nie skończył, gdyż Janusz
Skrzetuski na znak protestu wykopał spod siebie taboret. Wówczas
oficerowie SS podbiegli do skazanych i wyrwali pozostałe taborety
spod nóg.
Do ucieczki z komanda mierników doszło 20 maja 1943 roku. Polacy:
Kazimierz Jarzębowski (numer 115), Stanisław Chybiński (numer
6810) oraz Józef Rotter (prawdziwe nazwisko Florian Basiński,
numer 365) poczuli się zagrożeni aresztowaniem powiązanej z
Batalionami Chłopskimi łączniczki Heleny Płotnickiej, z którą się
kontaktowali.
Podczas pomiarów w Skidziniu-Wilczkowicach poczęstowali
pilnującego ich wartownika z SS napojem, do którego dosypali
proszek nasenny. Gdy zasnął - uciekli.
Niemieckie dochodzenie wykazało, że o ucieczce wiedzieli także
inni więźniowie z komanda mierników. Zostali aresztowani 21, 26 i
27 maja i osadzeni w bloku 11. Komendant Hoess podczas śledztwa po
wojnie oświadczył, że na jego wniosek szef SS Heinrich Himmler
zarządził egzekucję. Wyrok wykonano 19 lipca.
Obóz Auschwitz powstał w 1940 roku.
KL Auschwitz II -Birkenau,
powstał dwa lata później. Stał się przede wszystkim miejscem
masowej zagłady polskich i europejskich Żydów. W ramach kompleksu
Auschwitz funkcjonowała także sieć podobozów. Niemcy zgładzili w
nim co najmniej 1,1 miliona ludzi, głównie Żydów, a także Polaków,
Romów, jeńców radzieckich i członków innych narodów. (PAP)
ostatnia zmiana: 2008-07-18
poleca:
