Odwiedzając sklepy i miejscowe targowiska, trudno jest kupić rzecz, która spełniałaby rolę typowej pamiątki z Czarnogóry. Chyba najbardziej charakterystyczną pamiątką będzie butelka miejscowego trunku, rakii lub wina. Najpopularniejszą „marką” rakii jest domaća rakija, czyli rakija domowej produkcji. Każdy gospodarz ma własną recepturę jej wytwarzania. Dla wprawnego podniebienia każdy rodzaj rakii ma inny smak. Najczęściej podaje się ją w małych ilościach, przed obiadem. W sklepach znajduje się jej wiele odmian produkowanych np. ze śliwek – gatunki Pelinkovac i Šljivovica, lub z winogron – Loza. Pochodząca z winnic znajdujących się w okolicach Podgoricy Loza ma delikatny smak, jest mocna i niemal bezwonna. Najsłynniejszym czarnogórskim winem jest pochodzący z Podgoricy Vranac (ok. 2 EUR za 1 l). Jest to wino wytrawne, gęste, o niemal czarnym kolorze (słówko vrani jest archaicznym odpowiednikiem polskiego słowa „czarny”, określającego np. konia o czarnej maści). Najbardziej znanym czarnogórskim białym winem jest Krstač. Kupując alkohol, należy uważać na podróbki. Najlepiej go nabyć w pewniejszym miejscu (np. w sklepie), zwracając uwagę, czy opatrzony jest banderolą świadczącą o zapłacie akcyzy.Co jeszcze warto przywieźć z Czarnogóry? Na targowiskach, na porozkładanych stolikach oferowany jest olej domowej produkcji (maslinovo ulje), wytworzony z oliwek z przydomowych gajów oliwnych. Często na plażach lub
w ich okolicach można spotkać osoby sprzedające również oliwę domową, ale służącą do smarowania ciała. Od oliwy spożywczej różni się ona tym, iż jest mniej klarowna i zanieczyszczona resztkami z tłoczenia. Oprócz tego zawiera również rozmaite zioła nadające jej przyjemny zapach.
Nad morzem można kupić przeróżne ozdoby wykonane z muszli, jeżowców i innych skarbów, które ofiaruje Adriatyk, ale ocenę ich wyglądu pozostawiamy gustowi Czytelnika.
Doskonałą pamiątką będą także zrobione ręcznie buty. W starych częściach czarnogórskich miast można jeszcze natrafić na małe zakłady szewskie (opančari), w których produkuje się skórzane pasterskie buty (opanci) – tutejsze kierpce. Niektórzy szewcy wyrabiają też zwykłe, solidne buty (cipele) na co dzień, do pracy. Kosztują ok. 20 EUR.
Wspaniałą, choć niestety drogą pamiątką z pobytu w Czarnogórze są ilustrowane albumy o regionie. Nie ma tam jednak zbyt wiele księgarń, a te nieliczne są najczęściej słabo zaopatrzone. Książki, albumy (oczywiście wydane po serbsku, rosyjsku lub w językach zachodnich) najlepiej nabyć w kasach niektórych muzeów lub w sklepikach znajdujących się przy niektórych cerkwiach i monasterach. Poszukując naprawdę dobrych pozycji, najlepiej jednak będzie rozejrzeć się w Belgradzie (np. w drodze powrotnej). Księgarń jest tam więcej, a i ceny są bardziej przystępne. Albumy, mapy (choć niezbyt dokładne) i plany miast oferują czynne zwykle do późnego wieczora księgarnie położone w centrum Belgradu, przy ul. Kneza Mihailova.
W przycerkiewnych sklepikach, oprócz serbskich książek o tematyce religijnej i narodowej, można nabyć kasety i płyty CD z nagraniami śpiewów liturgicznych, dewocjonalia, kopie ikon itp. Ciekawą pamiątką będzie zapewne tamjan, czyli żywica stosowana do kadzenia cerkwi i domu, np. podczas święta patrona rodziny (slava), sprzedawana w małych papierowych torebkach lub w ozdobnych pudełeczkach.
poleca:
