Następnym przystankiem na trasie jest Litomyśl z renesansowym zamkiem z XVI w. Miasto liczy ponad 1000 lat. Już w 981 r. wybudowano graniczny zamek, nazwany imieniem założyciela – Lutomysl. W roku 1098 Břetislav II założył obok zamku klasztor benedyktynów, zwany Olivetską horą. W latach 40. XII w. przejęli go norbertanie. Wraz z rozwojem budownictwa kościelnego rozwijała się również osada, której w 1259 r. Przemysł Ottokar II nadał status miasta. Jego centrum stał się podłużny rynek, przez który prowadziła droga łącząca Morawy i Czechy. Ciekawostką jest, że granica między Morawami i Czechami przebiegała tam, gdzie kończyła się strefa wpływów biskupstwa ołomunieckiego z jednej strony, a litomyślskich norbertanów z drugiej. W roku 1344 w Litomyślu założono biskupstwo (istniało do 1421 r., wtedy miasto przeszło w ręce husytów). Na kulturalny i gospodarczy rozwój miasta w tym okresie miały wpływ szczególnie dwie osoby – biskup Jan ze Středy oraz biskup Albrecht ze Šternberka. W roku 1567 Litomyśl przeszedł w ręce rodu Pernštejnów. W tym czasie zaczęto budować nowy zamek (dzisiejsza pamiątka UNESCO). Na rozwój wpłynął także zakon pijarów (klasztor, kościół, gimnazjum).
XVIII i XIX w. nie były zbyt przychylne dla Litomyśla. Oprócz powodzi nawiedziły go wielkie pożary (w latach 1636, 1769, 1775 i 1814), które nie tylko zmieniły na zawsze oblicze miasta, lecz także dały początek powiedzeniu „Pali się jak w Litomyślu”.
Tutaj urodził się wybitny czeski kompozytor Bedřich Smetana. Z miastem była też związana pisarka Božena Němcová.
Miejsca, które warto zobaczyć
Rynek (Smetanovo náměstí) otaczają dwa rzędy kamienic, z których warto obejrzeć Dům U Rytířů (nr 110), wybudowany przez Mistrza Błażeja. Warto też dokładniej się przyjrzeć wieży ratuszowej, na której oprócz zegara znajduje się tablica z miarą czeskiego łokcia (český loket), czyli 59 cm. Idąc od rynku ul. Rettigovą i B. Němcové, dochodzimy do tunelu łączącego dolne i górne miasto – Fortna jest otwarta tylko w ciągu dnia (wieczorem, po 22.00, trzeba iść naokoło). Górujący nad rynkiem kościół pijarów (kostel Nalezení sv. Kříže) został zbudowany w latach 1714 – 30 przez Jana Baptistę Alliprandiego (dokończony przez praskiego budowniczego M.F. Kaňkę). Po prawej stronie stoi budynek dawnego gimnazjum (piaristické gymnázium), wybudowanego dla zakonu pijarów przez Alliprandiego w 1715 r. W roku 1567 – za panowania Vratislava z Perštejna – na miejscu zniszczonego pałacu na Olivetskiej horze zaczęto budować zamek. Główny dziedziniec otaczają z trzech stron renesansowe arkady, a na ścianie północnej jest przedstawiona bitwa U Milvijského mostu. W 1585 r. naprzeciwko zamku wzniesiono budynek browaru, w którym w 1824 r. urodził się kompozytor Bedřich Smetana (autor czeskiej opery narodowej). Areał zamku uzupełnia wybudowana w 1725 r. ujeżdżalnia (jízdárna) oraz teatr (zámecké divadlo), wybudowany pod koniec XVIII w. W roku 1999 zamek wpisano na Listę UNESCO.
Muzeum i galeria miasta Litomyśla, dom rodzinny Bedřicha Smetany oraz Dům U Rytířů znajdują się na ul. Jiráskovej 9 (w byłym gimnazjum pijarów), otwarte od kwietnia do września, tel.: 461 615 287, e-mail: muzeum@lit.cz. Muzeum rzeźby antycznej – ul. Jiráskova 33 – jest czynne od maja do października codziennie (prócz poniedziałków) w godz. 9.00 – 12.00 i 13.00 – 17.00. Portmoneum – ul. T. Novákové 75 – zaś od maja do września od wtorku do piątku w godz. 9.00 – 12.00 i 13.00 – 17.00. Galerie: Galerie de Lara – Smetanovo nám. 137, tel.: 461 614 855.
Wydarzenia
Festiwal: Mezinárodní operní festival Smetanova Litomyšl – międzynarodowy festiwal operowy, odbywa się w czerwcu i lipcu – ul. Jiráskova 133, http://www.smetanovalitomysl.cz, biuro festiwalu tel.: 461 612 575, e-mail: festival@smetanovalitomysl.cz.
Inne imprezy kulturalne: w czerwcu i we wrześniu odbywa się staroczeski jarmark, we wrześniu ponadto są dni dziedzictwa europejskiego (Dny evropského ddictví), podczas których do większości zabytków, muzeów itp. wstęp jest wolny. Ciekawą propozycją są Toulovcovy prázdninové pátky – piątki wakacyjne (lipiec – sierpień) – wówczas na Toulovcovym nám. dzieci będą mogły obejrzeć bajki oraz wysłuchać koncertów folkowych.
poleca:
