Plac Żydowski

Plac Żydowski znajdował się w centrum dzielnicy żydowskiej w latach 1294 – 1421. Niegdyś był tu dom rabina, szpital, szkoła i synagoga. Od niedzieli do piątkowego popołudnia ożywioną działalność prowadzili zarówno żydowscy kupcy, bankierzy, jak i uczeni. Jednak ich sukcesy handlowe kłuły w oczy wiedeńczyków, stały się pretekstem do wysuwania najbardziej nieprawdopodobnych oskarżeń (m.in. o mordy rytualne). W 1420 r. zamordowano 800 Żydów zamieszkujących plac i sąsiednie ulice. W 1421 r. zburzono synagogę, a jej kamienie i cegły posłużyły jako budulec do budowy uniwersytetu. Dom pod nr.2 – Zum grossen Jordan (z XV w.) był smutnym świadkiem egzekucji 210 Żydów spalonych żywcem w 1421 r. Potomkowie pierwszego właściciela Zum grossen Jordan sprzedali posiadłość jezuitom.

Od czasu pogromu w 1421 r. okresy rozkwitu społeczności żydowskiej i jej prześladowań przeplatały się ze sobą. Ferdynand II przeniósł dzielnicę żydowską do Leopoldstadt. Edykt tolerancyjny z 1781 r. znacznie poprawił sytuację Żydów, usuwając wiele prawnych ograniczeń nałożonych na nich. Koniec XIX w. to chyba najlepszy okres dla tej społeczności Wiednia. Żydowskiego pochodzenia była większość wybitnych intelektualistów, lekarzy, naukowców, ludzi sztuki i finansjery. Początek XX w. przyniósł wzrost nastrojów antysemickich, które nasiliły się wraz z nastaniem faszyzmu. Wiele z nich opuściło miasto. Spośród tych, którzy zostali, zamordowano 65 tys. osób. Po wojnie społeczność żydowska nie odbudowała już swojej siły i liczebności. W 1938 r. w Wiedniu mieszkało 170 tys. Żydów, w latach 80. zaledwie – 700.

Polskim śladem w pobliżu Judenplatz jest kaplica św. Stanisława Kostki.

 

 

Fragmenty z przewodnika turystycznego "Wiedeń. Miasto artystów i geniuszy". Autor: Elżbieta i Andrzej Lisowscy. Wydawnictwo Bezdroża.

Polityka Prywatności