Niezależnie od celu naszej wyprawy warto przed wyjazdem zrobić kserokopię paszportu (strona ze zdjęciem i ważnymi wizami). Kserokopie powinniśmy nosić w innym miejscu niż paszport. Bieżące informacje na temat placówek dyplomatycznych i placówek konsularnych znajdziemy na stronie internetowej MSZ http://www.msz.gov.pl.
Rosja (oraz Białoruś)
Jadąc z Polski na wschód – do Moskwy czy też dalej – przejeżdżać będziemy tranzytem przez Białoruś, potem zaś przez Rosję. W chwili pisania przewodnika wciąż możliwy jest wjazd do Rosji i na Białoruś na podstawie pieczątki AB, voucheru czy zaproszenia. Oczywiście wjedziemy też do obydwu państw, posiadając wizę. Pieczątkę AB można otrzymać w Urzędzie Paszportowym zgodnym z miejscem zamieszkania, jeśli przedłożymy dokument stwierdzający, iż wyjazd nasz ma charakter służbowy (pismo takie może być wystawione przez prywatną firmę, uczelnię, instytut naukowy itp.). Na dokumencie oprócz nazwisk wyjeżdżających powinny znaleźć się numery paszportów. Uwaga: zniesienie możliwości wjazdu do Rosji (jak i Białorusi) na podstawie pieczątki AB, voucheru czy zaproszenia jest tylko kwestią czasu. W chwili pisania przewodnika mówi się o dacie 1 lipca 2003 r. jako momencie zmian przepisów wizowych. Przed wyjazdem warto dowiedzieć się, jaka jest w danym momencie sytuacja wizowa w przypadku tych krajów.
Mongolia Od Polaków wjeżdżających do Mongolii zwykle wymaga się posiadania wizy lub zaproszenia. Na wizę oczekuje się 7 dni, a ekspresowo można ją wyrobić w ciągu jednej doby (wówczas jest to koszt 25 USD niezależnie od rodzaju wizy). Standardowo można otrzymać 30-dniową wizę jednokrotnego przekraczania granicy (obejmuje przejazd tam i z powrotem – koszt 5 USD), dwukrotnego przekraczania granicy (10 USD) lub wielokrotnego przekraczania granicy (np. jeśli planujemy jechać do Chin i potem powtórnie przejeżdżać przez Mongolię). Osoby, które chcą otrzymać wizę na okres dłuższy niż 30 dni, powinny okazać zaproszenie lub zaświadczenie z przyjmującej organizacji mongolskiej (nie zawsze jest to jednak konieczne). Można też otrzymać wizę tranzytową (48-godzinną – przy przelocie samolotem, 5-dniową przy przejeździe koleją lub samochodem). Taryfy te zmieniają się (ogólna tendencja – obniżanie cen wiz). Uwaga: ceny wiz podane na stronie internetowej ambasady nie uwzględniają dodatkowej opłaty za usługę wizową (przez co można sądzić, że są niższe niż w rzeczywistości).
Wizy mongolskie można zdobyć także w ambasadach tego kraju w Rosji: w Moskwie, Irkucku i Ułan Ude (zob. rozdz. Moskwa/Bajkał – Informacje praktyczne – Placówki dyplomatyczne). Niemniej jednak koszty zakupu wiz w Rosji są znacznie wyższe, niż gdy kupujemy wizy w Polsce. Jeśli posiadamy wizę wystawioną tylko na 30 dni, a w Mongolii okazuje się, że chcemy zostać dłużej, należy ją przedłużyć w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w Ułan Bator (zob. rozdz. Mongolia – Informacje praktyczne – Placówki dyplomatyczne).
Jeśli mamy w Mongolii znajomych, warto spróbować zdobyć zaproszenie. Wystawić je można maksymalnie na 90 dni. Powinno być ono napisane na specjalnym formularzu i podbite urzędową pieczęcią. Zdarza się jednak, że zaproszenia napisane na zwykłej kartce papieru bywają akceptowane. Formalne zaproszenia wystawiane są w ośrodku informacji i rejestracji obywateli o mongolskiej nazwie Irgenij Burtgeł Medeełnij Ułsyn Töw położonym na północnych obrzeżach Ułan Bator (czas oczekiwania: tydzień). Wspomniany urząd jest również miejscem, w którym turysta zagraniczny planujący pobyt w Mongolii dłuższy niż 30 dni powinien się zarejestrować.
Chiny
Wjeżdżając do Chin, musimy posiadać paszport ważny przynajmniej 7 miesięcy i chińską wizę turystyczną lub wizę innego rodzaju. Jest ich sześć typów: oznaczona symbolem L – turystyczna, F – biznesowa lub studencka do 6 miesięcy, D – stałego pobytu, G – tranzytowa, X – studencka długoterminowa i Z – pracownicza. Można je nabyć w Polsce – w dziale wizowym ambasady Chińskiej Republiki Ludowej w Warszawie przy ul. Wałowej (na tyłach ambasady), czynnym w poniedziałki w godzinach: 13.30 – 15.30 i w środy: 9.00 – 11.00. Z chińskimi urzędnikami można porozmawiać po chińsku i po angielsku. W zależności od rodzaju wizy i czasu oczekiwania opłaty wizowe są następujące:
• wiza jednokrotnego wjazdu 150 zł przy czasie oczekiwania 2 – 3 dni lub 100 zł powyżej 3 dni,
• wiza dwukrotnego wjazdu 200 zł lub 150 zł,
• wiza wielokrotnego przekraczania granicy (6 mies.) 250 zł lub 200 zł,
• wiza wielokrotnego przekraczania granicy (12 mies.) 350 zł lub 300 zł,
Dział wizowy nie przyjmuje aplikacji przysłanych pocztą. Należy zgłosić się osobiście.
Uwagi:
• Wypad do Hongkongu lub Makau jest traktowany jak przekroczenie granicy, należy więc starać się o wizytę z prawem wielokrotnego przekroczenia granicy lub postarać się o wizę wjazdową w Chinach, w Biurze Bezpieczeństwa Publicznego (Gonganju).
• W Gonganju można się też starać o przedłużenie wizy. Pośrednictwem w przedłużaniu wiz zajmują się również prywatne firmy działające w Pekinie, należy być jednak ostrożnym, gdyż legalność ich jest wątpliwa. Za nielegalny pobyt w Chinach, bez ważnej wizy, można zapłacić karę w wysokości 500 Y za każdy dzień.
• Typowa wiza turystyczna (L) jest ważna przez 3 miesiące z prawem pobytu 30 dni, co oznacza, że mamy 3 miesiące od daty wystawienia wizy, by wjechać do Chin (ostateczny termin to data „valid untill” na wizie). Od daty wjazdu liczy się 30 dni pobytu.
Fragmenty z przewodnika turystycznego "Szlak transsyberyjski. Moskwa - Bajkał - Mongolia - Pekin". Wydawnictwo Bezdroża.