Jak założyć własną firmę

Trzeba zapukać do wielu drzwi, żeby otworzyć własną działalność gospodarczą, by móc następnie nazwać się dyrektorem, czy nawet prezesem. I jesteś "Sam sobie sterem, żeglarzem okrętem (...)" - tak jak napisał nasz narodowy wieszcz Adam Mickiewicz w "Odzie do Młodości".

Zanim jednak staniesz się niezależny musisz pokonać wiele przeszkód zarówno finansowych jak administracyjnych. Pomożemy ci skrócić czas załatwiania formalności, oczywiście w miarę możliwości.
Dla "biednych" studentów najlepszą formą założenia firmy jest działalność zarejestrowana na osobę fizyczną. Założenie spółki z o.o. wymaga własnego wkładu na poziomie 50 tys. zł. Zdecydowanie większe są również koszty rejestracji, założenia spółki oraz czas oczekiwania na wydanie dokumentów przez Krajowy Rejestr Sądowy.
Zanim zaczniesz załatwiać formalności musisz mieć miejsce, czyli siedzibę firmy. Może to być twój dom lub mieszkanie. Następny krok to walka o wpis do ewidencji. Jeśli planujesz sam otworzyć firmę należy pójść do urzędu Miasta lub Gminy i uzyskać wpis do ewidencji działalności gospodarczej, zgodny z miejscem stałego zameldowania. Jeśli studiujesz w Warszawie, a mieszkasz w Lublinie, to w przypadku działalności zakładanej na tzw. osobę fizyczną, będziesz musiał jechać do Lublina po wpis do ewidencji, nawet, jeśli zamierzasz wykonywać działalność w Warszawie. Jeżeli masz zamiar rozpocząć działalność wspólnie z inną osobą to najpierw należy spisać umowę spółki. Dokonując wpisu do ewidencji działalności gospodarczej należy podać:
-kto podejmuje działalność
-adres
-przedmiot działalności gospodarczej
-datę rozpoczęcia
Wpis do ewidencji kosztuje 100 zł. Należy dobrze zastanowić się czym mamy zamiar w ramach działalności naszej firmy zajmować się. Każda zmiana wpisu lub poprawka kosztuje 50 zł. Dlatego też powinno się zaplanować jak najszerszą działalność, aby w przyszłości uniknąć niepotrzebnych kosztów. Urząd ma 14 dni na potwierdzenie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Otrzymując potwierdzenie wpisu do ewidencji, powinieneś dostać druczek, który będzie informował do jakich urzędów należy się zgłosić celem potwierdzenia założenia firmy.
Kolejnym miejscem, do którego będziesz musiał się udać jest urząd statystyczny. Na szczęście REGON załatwia się od ręki. Tylko nie zapomnij zabrać dokumentów i dowodu osobistego. Każda osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej musi uzyskać wpis do rejestru REGON, czyli numer statystyczny pod jakim będzie figurowała firma Wniosek składa się na urzędowym formularzu w urzędzie statystycznym właściwym dla siedziby firmy. Przy rejestracji w urzędzie statystycznym należy przedstawić odpowiednio:
-osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą powinny okazać zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.
-spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komadytowo-akcyjne muszą przedstawić wyciąg, odpis lub zaświadczenie o wpisie danej spółki do KRS
-spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjne - wyciąg, odpis lub zaświadczenie potwierdzającego wpis spółki do KRS.
Jeśli w urzędzie statystycznym podamy na czym będzie polegała nasza działalność to wówczas otrzymamy dwa statystyczne numery EKD i PKD, które określają profil działalności firmy.
Z wpisem do ewidencji, REGONem oraz nowo otworzonym rachunkiem bankowym musisz się udać do urzędu skarbowego. Na zgłoszenie firmy w urzędzie skarbowym macie 7 dni od daty wpisu do ewidencji gospodarczej. Osoba, która zmierza samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą, musi złożyć formularz NIP-1. Zgłoszenia osoby prawnej lub spółki nie posiadającej osobowości prawne dokonuje się na formularzu NIP-2. Natomiast jeśli wspólnicy spółki cywilnej, jawnej lub komandytowej poza uczestnictwem w tych spółkach, nie prowadzą innej działalności gospodarczej, powinni wypełnić formularz NIP-3.
W urzędzie skarbowym musisz zdecydować jak będziesz rozliczał się z fiskusem. Można rozliczać się z fiskusem. Jest kilka możliwości: karta podatkowa, ryczałt oraz księga przychodów i rozchodów. Musisz się również zdecydować też czy twoja firma będzie płatnikiem VAT. Jeśli przewidujesz niskie dochody, lepiej wybrać ryczałt, wówczas nie płacisz podatku VAT. W urzędzie skarbowym trzeba się też zadeklarować, czy sam będziesz prowadzić księgowość, czy też powierzysz to zadanie licencjonowanemu biuru rachunkowemu. W przypadku gdy zamierzamy płacić VAT należy wypełnić druczek VAT-R oraz uiścić jednorazową opłatę w wysokości 152 zł.
W miedzy czasie trzeba założyć konto w banku i zrobić pieczątkę firmową. Pieczątka twojej firmy musi widnieć na dokumentach bankowych, dlatego zanim pójdziesz do banku, nie zapomnij o pieczątce. Opłaty rachunków firmowych są niestety wyższe niż za prowadzenie indywidualnych kont. Firmowe konto jest dokumentem twoich poczynań w firmie, dlatego wszelkie opłaty firmowe, należy regulować właśnie z tego konta. Warto wybrać bank, do którego masz blisko, ponieważ niektóre sprawy trzeba załatwiać osobiście. Świetnym rozwiązaniem jest bankowość internetowa. Można dzięki niej płacić rachunki nie ruszając się z domu.
I została ci jeszcze jedna instytucja - ZUS. Wnioski o rejestrację są uzależnione od tego czy firma będzie jedynym źródłem dochodu, czy też są inne dochody np. ze stosunku pracy. W pierwszym wypadku należy wypełnić druki zgłoszeniowe ZUA i ZFA w drugim ZCA. Należy zadeklarować na druku DRA jakie kwoty będą odprowadzane na poszczególne ubezpieczenia. I tu jest pewna nadzieja dla były studentów - absolwentów. Działa bowiem specjalny program rządowy, który umożliwia płacenie niższych stawek. Trzeba oczywiście spełnić kilka warunków. Należy być absolwentem, który skończył studnia nie dłużej rok temu i nie był nigdzie zatrudniony przez co najmniej rok przed rozpoczęciem własnej działalności. Absolwent płaci mniej, ponieważ nie musi odprowadzać składki na ubezpieczenie emerytalne. Zostaje mu w kieszeni 250,76 (wg danych ZUS z września 2003) przez pierwszy rok istnienia własnego interesu. Właściciel firmy musi zapłacić 642,88 zł za wszystkie ubezpieczenia ZUS. Jest to duża kwota, szczególnie dla osoby, która dopiero próbuje zaistnieć na rynku. Absolwent zapłaci prawie 400 zł, a jeśli zrezygnuje z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego zaoszczędzi dodatkowo ok. 25 zł.

W krajach UE zakładanie własnej firmy trwa kilka dni, w Polsce - kilka tygodni. Same opłaty rejestracyjne przy zakładaniu jednoosobowej działalności to kwota rzędu 300 zł. Dodatkowo trzeba zrobić pieczątkę firmową, znaleźć lokal...Koszty spiętrzają się i po kilku miesiącach może się okazać, że kapitał, jakim dysponowałeś na początku kurczy się z dnia na dzień. Jeśli masz dobry pomysł, znajomości oraz potencjał warto zainwestować w coś swojego, ponieważ masz większą szansę na sukces. Praca u siebie niesie również dodatkowe korzyści - satysfakcje, jeśli twoja firma okaże się strzałem w dziesiątkę.

Magdalena Cieślak
Autorka jest redaktorem naczelnym pisma Conference&Business