Odkryto, jak dinozaury stanęły na dwie nogi

Niezmiernie trudno jest zrekonstruować, w jaki sposób dinozaury rosły – jak i w jakim tempie w ciągu życia danego osobnika zmieniało się jego ciało. Obecnie próbuje się to robić wykorzystując badania tempa przyrostu tkanki kostnej oraz obliczenia biomechaniczne z pogranicza inżynierii i biologii.

Psittakozaur, inaczej „dinozaur papuzi”, znany jest z ponad 1000 okazów fragmentów kostnych z ery kredowej. Znaleziska pochodzą sprzed 100 mln lat z terenów Chin i innych części Azji.

Qi Zhao z Uniwersytetu w Pekinie badał, w ramach pracy doktorskiej na Uniwersytecie w Bristolu, kości psittakozaurów - zarówno najmłodszych przedstawicieli, jak i dorastających osobników oraz dorosłych.

„Niektóre kości najmłodszych psittakozaurów miały zaledwie kilka milimetrów średnicy. Musiałem więc obchodzić się z nimi niezwykle ostrożnie” - opisuje paleontolog.

Zhao dostał pozwolenie Pekińskiego Instytutu Paleontologii Kręgowców, gdzie przechowywane są eksponaty, na przecięcie po dwóch kości ramion i po dwóch kości nóg u 16 osobników w wieku od jednego do 10 lat, czyli w pełni dorosłych. Przeprowadził to w specjalistycznym laboratorium w Bonn w Niemczech.

Osobniki liczące jeden rok życia miały długie ramiona i krótkie nogi. Po wykluciu biegały więc na wszystkich czterech kończynach. Analizy wykazały, że w wieku od jednego do trzech lat kości ramion rosły bardzo szybko.

Później jednak, od czwartego do szóstego roku życia, tempo ich wzrostu zmniejszało się. W zamian nagle wzrastało tempo wzrostu kości nóg. W końcu zyskiwały one długość dwa razy taką, jak kości ramion. Dzięki temu zwierzę mogło sprawnie poruszać się na dwóch nogach jak osobnik dorosły.

„Te ważne badania, pierwsze tego rodzaju, pokazują, jak wiele informacji zawartych jest w kościach dinozaurów” - opisuje prof. Xing Xu Pekińskiego Instytutu Paleontologii Kręgowców.

Jak dodaje prof. Mike Benton z Bristolu, badania tego typu mogą również rzucić światło na ewolucję takich dinozaurów, jak psittakozaury. Ponieważ młode i dorastające osobniki są czworonożne, można wyciągnąć wniosek, że kiedyś ich dorośli przodkowie byli również czworonożni. Psittakozaury i dinozaury w ogóle wtórnie stały się dwunożne – dodaje Benton.

Wyniki badań ukazały się na łamach „Nature Communications”.(PAP)