E-odpady, czyli zużyty sprzęt elektroniczny, stanowią jedno z najszybciej rosnących wyzwań środowiskowych na świecie. Projekt ReconCycle, finansowany przez Unię Europejską, opracował przełomowe rozwiązania z zakresu robotyki i sztucznej inteligencji (AI), które mogą zrewolucjonizować proces recyklingu, wspierając rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym.
Ze względu na różnorodność urządzeń i ich złożoną budowę, recykling e-odpadów jest wyjątkowo wymagający. Rozwiązanie opracowane w ramach projektu ReconCycle wprowadza innowacyjną zrobotyzowaną komórkę roboczą, która łączy modułowy sprzęt, miękką robotykę i oprogramowanie oparte na sztucznej inteligencji. System ten pozwala na automatyczny demontaż urządzeń, niezależnie od ich modelu czy stanu technicznego.
„Dzięki zdolności samorekonfiguracji system jest w stanie obsługiwać różnorodne urządzenia, minimalizując przestoje i upraszczając operacje,” wyjaśnia Aleš Ude, koordynator projektu ReconCycle.
W ramach projektu opracowano innowacyjne narzędzia robotyczne, takie jak robotyczna dłoń qb SoftHand 2 oraz chwytak o zmiennej sztywności (Variable Stiffness Gripper, VSG). Dłoń qb SoftHand 2 została zaprojektowana z wykorzystaniem systemu trzech ścięgien, umożliwiającego precyzyjne ruchy, takie jak chwyt szczypcowy. Z kolei chwytak VSG integruje wykrywanie dotykowe z adaptacyjną regulacją sztywności, co pozwala na bezpieczne manipulowanie zarówno delikatnymi, jak i sztywnymi komponentami.
Te zaawansowane narzędzia wspierają efektywny, nieniszczący demontaż urządzeń, umożliwiając odzysk cennych materiałów przy jednoczesnym obniżeniu kosztów pracy manualnej.
Zintegrowany moduł przewidywania działań (Action Predictor) stanowi istotny element systemu ReconCycle. Wykorzystując duże modele wizyjno-językowe (VLM) oraz metodę Retrieval Augmented Generation (RAG), moduł ten precyzyjnie przewiduje kolejne kroki w procesie demontażu. Dzięki temu system minimalizuje potrzebę interwencji ludzkiej, zwiększając bezpieczeństwo pracy i obniżając koszty operacyjne.
Rozwiązania opracowane w ramach projektu ReconCycle wspierają zrównoważony rozwój poprzez poprawę efektywności recyklingu i zwiększenie wskaźników odzysku materiałów. Automatyzacja złożonych i niebezpiecznych zadań nie tylko obniża ryzyko związane z pracą, ale także zmniejsza zależność od taniej siły roboczej w krajach rozwijających się, promując bardziej etyczne podejście do recyklingu.
Ważnym krokiem było zaprezentowanie wyników projektu podczas wydarzeń branżowych, takich jak konkurs Robothon czy konferencja ICRA 2022, gdzie demonstrowano możliwości systemu oraz potencjał wdrożeniowy opracowanych narzędzi.
System ReconCycle stanowi nowy standard w dziedzinie recyklingu e-odpadów, łącząc zaawansowaną robotykę, sztuczną inteligencję i innowacyjne materiały. Dzięki zdolności do adaptacji do różnych urządzeń, rozwiązanie to przygotowuje grunt pod bardziej wydajne i przyjazne dla środowiska procesy recyklingowe.
Jak podkreśla Aleš Ude: „Technologie rozwinięte w ramach projektu nie tylko usprawniają recykling, ale także wspierają globalne działania na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym, pokazując, jak robotyka może przyczynić się do zrównoważonego rozwoju”.
Na podstawie: https://cordis.europa.eu