Małe rybki też przechodzą menopauzę

Amerykańscy biolodzy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Riverside
kierowani przez biologa Davida Reznicka porównali przebieg życia
240 gupików pochodzących z górskich strumieni na Trynidadzie.

Na potrzeby analizy badacze podzielili życie ryb na trzy etapy:
od narodzin do wydania pierwszego potomstwa, okres rozmnażania i
ostatni etap życia - od ostatniego złożenia jaj do śmierci.

Gupiki rozmnażają się przeciętnie co 30 dni. Mają zaś potomstwo
średnio 20 razy w ciągu życia, trwającego do 2 lat.

Okazało się, że starzejące się samice gupika coraz częściej
"omijają swoją kolejkę" w wydawaniu na świat potomstwa. Przerwy
między kolejnymi "miotami" stają się coraz dłuższe i w końcu
samice zupełnie zaprzestają reprodukcji.

To po prostu rybia wersja menopauzy - twierdzą badacze z
Kalifornii. "Samice gupików nie mają w zwyczaju, po złożeniu jaj,
pozostawać blisko nich i przejawiać macierzyńskiej troski. Zgodnie
z prawami przyrody powinny więc umierać po ostatnim rozrodzie,
gdyż nie mają już żadnej roli do spełnienia" - tłumaczy Reznick.
Dzieje się jednak inaczej.

Badania te były pierwszymi, które pokazały istnienie menopauzy u
ryb. Wcześniej uważano, że przez całe życie są one zdolne do
produkcji jaj.

Menopauzę zaobserwowano także u innych zwierząt, m.in. u ssaków
naczelnych, np. goryli, ale też u szczurów, oposów czy przepiórek
japońskich. Okres menopauzy u ludzi tłumaczony jest często rolą
babci, która może w tym czasie spokojnie opiekować się potomstwem,
wnukami lub krewnymi.

Jednakże, podkreślają oponenci tej teorii, nie wszystkie
zwierzęta, u których stwierdzono menopauzę, mają silnie rozwinięte
więzy rodzinne i społeczne. Nie wszystkie też angażują się w
opiekę nad młodymi.

Z drugiej zaś strony, samice lwów lub pawianów znane są z opieki
nad swym potomstwem oraz żyją w złożonych strukturach społecznych.
Nie przechodzą jednak menopauzy i umierają niedługo po tym, gdy
wydadzą na świat swoje ostatnie młode.

Badania Reznicka są kolejnymi, które sugerują, że na istnienie
menopauzy i dłuższe życie od samego okresu reprodukcyjnego u
niektórych gatunków (m.in. gupików) wpływają inne czynniki niż
selekcja naturalna. Mogą być to sposób odżywiania lub stan zdrowia
- wskazują badacze.

Gupik, zwany też pawim oczkiem (Poecilia reticulata), to
słodkowodna ryba, jedna z najpopularniejszych ryb akwariowych.
Pochodzi z Trynidadu i z Ameryki Południowej.

Badania opublikowano w internetowej wersji "Public Library of
Science" (PLOS). (PAP)