Odkryto nowy gatunek i rodzaj małpy
Po raz pierwszy od 83 lat naukowcy rozpoznali nie tylko nowy gatunek, ale i całkiem nowy rodzaj współcześnie żyjącego w Afryce zwierzęcia należącego do rzędu naczelnych - informuje najnowszy "Science".
Rodzaj jest pojęciem z taksonomii, opisującym organizmy nieco
luźniej spokrewnione niż te należące do jednego gatunku. Potocznie
opisaną w "Science" małpę określa się kipunji, a jej naukowa
gatunkowa nazwa to Rungwecebus kipunji.
Małpy te są najbliżej spokrewnione z pawianami. Mają brązowo-
szarawe futro, białawe na brzuchu, podobnie jak koniec długiego,
podwiniętego do góry ogona. Głowy tych zwierząt zdobi korona
długich, sterczących włosów.
Osobniki dorosłe wydają charakterystyczne, głośne, niskie
dźwięki, na granicy krzyku i szczekania. Są wszystkożerne, jedzą
liście, pędy, kwiaty, owoce, nie gardzą korą, porostami, mchem i
bezkręgowcami.
Występują wyłącznie w Tanzanii, trzymając się w grupach 30-36
dorosłych samców i samic. Żyją głównie na drzewach. Wiadomo
jedynie o dwóch, wysoko położonych okolicach, gdzie występują
kipunji: las Rungwe-Livingstone (16 grup zwierząt) i leśny
rezerwat Ndundulu (trzy grupy).
Las, w którym żyją te małpy, jest podzielony na fragmenty i
zagrożony w związku z wycinką, produkcją węgla drzewnego,
kłusownictwem i chaotycznym wykorzystywaniem zasobów naturalnych.
Głównymi drapieżnikami tych małp są orły, niewykluczone, że i
lamparty. Na małpy te, dla mięsa, polują też miejscowi.
Pierwszego naukowego opisu (choć jedynie na podstawie zdjęć)
kipunji doczekały się już rok temu. Wówczas naukowcy
zaklasyfikowali je do znanego wcześniej rodzaju Lophocebus.
Zwierzęta z tej grupy popularnie nazywa się mangabami.
Niedługo później jedna z kipunji padła martwa w pułapce
afrykańskiego farmera. Dopiero wtedy naukowcy, kierowani przez
Tima Davenporta z Wildlife Conservation Society, mieli okazję do
jej zbadania.
Analizy molekularne potwierdziły, że kipunji są bardziej pokrewne
pawianom z rodzaju Papio, niż mangabom (za które je początkowo
wzięto).
Ostatecznie dla opisania kipunji stworzono zupełnie nową nazwę
rodzajową, Rungwecebus (od góry Rungwe, gdzie pierwszy raz je
zaobserwowano).
Informacja o odkryciu nowego rodzaju naczelnych jest - zdaniem
współautora badań, Williama Stanley'a z The Field Museum of
Natural History w Chicago - "ekscytująca, ponieważ pokazuje, że
+epoka odkryć+ wcale się jeszcze nie skończyła".
Zbiory tego muzeum zawierają jedyny na świecie okaz tej leśnej
małpy. (PAP)