Luneta Galileusza i tajemnice astronomii
Współczesnym teleskopom, zarówno naziemnym, jak i kosmicznym poświęcony będzie wykład otwarty prof. dr hab. Edwina Wnuka z Instytutu Astronomii Wydziału Fizyki Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Profesor zaprezentuje niektóre wyniki obserwacji
wykonanych tymi teleskopami i przedstawi najważniejsze projekty
instrumentów astronomicznych, które rozpoczną obserwacje w drugiej
dekadzie XXI wieku. Wykład odbędzie się 7 stycznia w Poznaniu.
Jak przypomina prof. dr hab. Wnuk na stronach internetowych UAM, rok
2009 został ogłoszony przez ONZ Międzynarodowym Rokiem Astronomii. W
ten sposób zostanie uczczona 400-setna rocznica użycia teleskopu do
obserwacji astronomicznych. W trakcie wykładu badacz przedstawi
historię instrumentów astronomicznych, poczynając od lunety Galileusza.
"W 1609 roku Galileusz po raz pierwszy za pomocą lunety obserwował
obiekty astronomiczne. Zobaczył kratery na Księżycu, stwierdził, iż
Wenus, podobnie jak Księżyc, widoczna jest w różnych fazach. Obserwował
także cztery największe księżyce Jowisza, nazwane później Księżycami
Galileuszowymi. Luneta Galileusza była bardzo prostym instrumentem, ale
wkrótce potem zaczęto budować coraz bardziej złożone teleskopy" -
tłumaczy profesor.
Naukowiec dodaje, że średnice teleskopów,
zarówno soczewkowych - czyli refraktorów, jak i lustrzanych - czyli
reflektorów powoli wzrastały. W połowie XX wieku największy teleskop
miał średnicę 5 metrów. Gwałtowny wzrost wielkości teleskopów ich
możliwości obserwacyjnych nastąpił w ostatnim dziesięcioleciu XX wieku
i pierwszych latach XXI wieku. Pojawiły się teleskopy o średnicach
luster 8-10 metrów. Na orbicie wokółziemskiej umieszczono teleskopy
kosmiczne. Umożliwiło to astronomom na obserwacje obiektów bardzo
dalekich, znajdujących się na krańcach Wszechświata. W najbliższych
latach uruchomione zostaną jeszcze większe teleskopy, o średnicach
30-40 metrów, a także pojawią się teleskopy kosmiczne o znaczne
większych możliwościach, w tym także następca teleskopu kosmicznego
Hubble'a - James Webb Space Telescope o średnicy 6.5 metra.(PAP)
ostatnia zmiana: 2008-12-30