Gen o nazwie DREAM, który reguluje odczuwanie bólu ma również wpływ na procesy uczenia się i zapamiętywania - wykazali naukowcy z Hiszpanii i Austrii. Artykuł zamieszcza pismo "Current Biology".
W 2002 r. grupa naukowców z Uniwersytetu w Toronto kierowana przez Josefa Penningera zidentyfikowała gen, który okazał się pełnić ważną rolę w percepcji bólu. Myszy, które nie posiadały tego genu miały znacznie zmniejszoną wrażliwość na ból - tak ostry, jak i przewlekły. Poza tym gryzonie wydawały się być zupełnie normalne. Gen nazwano w skrócie DREAM. Publikacja na temat jego funkcji ukazała się w prestiżowym piśmie "Cell", a gen zaczęto określać "głównym regulatorem odczuwania bólu".
Josef Penninger, który w międzyczasie został dyrektorem naukowym Instytutu Biotechnologii Molekularnej Austriackiej Akademii Nauk w Wiedniu, kontynuował prace nad rolą DREAM w organizmie. W tym celu nawiązał m.in. współpracę z neurobiologami z Uniwersytetu Pablo de Olivade (Sewilla) kierowanymi przez Angela Manuela Carriona.
Naukowcy poddawali myszy z wyłączonym genem DREAM licznym testom neurologicznym i analizowali ich zdolności pamięciowe.
Rezultaty były zaskakujące: zmienione genetycznie gryzonie uczyły się szybciej i lepiej zapamiętywały. Fascynujące było to, że mózgi starych (18-miesięcznych) myszy uczyły się tak samo sprawnie, jak mózgi bardzo młodych zwierząt.
"To fascynujące, że jeden gen może regulować zarówno odczuwanie bólu, jak i procesy uczenia się i zapamiętywania w starszym wieku" - komentuje Penninger.
Jak podkreśla badacz, dalsze prace nad tym genem są ważne nie tylko dla milionów ludzi cierpiących z powodu przewlekłego bólu. Naukowcy liczą, że pozwolą one również wyjaśnić przyczyny demencji pojawiającej się w starszym wieku; a może nawet najczęstszej jej postaci - tj. choroby Alzheimera.
Badania opublikowane w połowie 2008 r. wskazują, że ta wyniszczająca choroba może mieć związek z zaburzeniami równowagi jonów wapnia w organizmie. Ich efektem może być odkładanie się w mózgu płytek starczych (amyloidalnych), które niszczą neurony i są uważane za główną przyczynę alzheimera.
Jony wapnia odpowiadają również za regulację aktywności genu DREAM.
Równowaga jonów wapniowych w organizmie może więc okazać się tym co łączy procesy odczuwania bólu oraz uczenia się i zapamiętywania. Poparciem na to mogą być obserwacje pacjentów cierpiących z powodu bólu przewlekłego - bardzo często mają oni słabsze zdolności pamięciowe i potrzebują znacznie więcej czasu na naukę. (PAP)
poleca:
