Wyspecjalizowane komórki ucha wewnętrznego, dzięki którym słyszymy dźwięki, zachowują zdolność regeneracji - wykazali naukowcy kalifornijscy.
Badania, które opisuje tygodnik "Nature", mogą zaowocować nowymi
metodami leczenia niektórych rodzajów głuchoty spowodowanej np.
urazem, chorobą, działaniem leków lub starzeniem.
Zdolność słyszenia dźwięków zawdzięczamy komórkom rzęsatym w uchu
wewnętrznym. Są one bardzo delikatne i podatne na uszkodzenie pod
wpływem wielu czynników, jak uraz, choroba, różne leki oraz
czynniki związane ze starzeniem się.
Niestety, u ludzi i reszty ssaków komórki rzęsate nie odnawiają
się, dlatego ich uszkodzenie prowadzi do pogorszenia lub utraty
słuchu. Inaczej jest u innych kręgowców, np. ptaków, u których
utracone komórki rzęsate są zastępowane nowymi, wywodzącymi się z
tzw. komórek podporowych.
Dotychczas naukowcy nie mieli pewności, czy niezdolność
regeneracji komórek rzęsatych u ssaków wynika z tego, że komórki
podporowe nie potrafią się dzielić, czy dlatego, że sygnały
pobudzające je do podziałów są zablokowane lub w ogóle nieobecne.
Teraz naukowcy z House Ear Institute w Los Angeles dostarczyli
dowodów na prawdziwość tej drugiej hipotezy.
Okazało się, że komórki podporowe pobrane z ucha wewnętrznego
noworodków mysich mogą dzielić się w hodowli i przekształcać w
komórki rzęsate. Jednak aby do tego doszło, muszą wyłączyć gen o
skrótowej nazwie p27Kip1. Koduje on białko będące inhibitorem
kinaz cyklinozależnych.
U myszy, które ledwo co przyszły na świat, gen p27Kip1 jest
nieaktywny i dlatego komórki podporowe mogą odnawiać populację
komórek rzęsatych. Ale w miarę starzenia się, komórki podporowe
tracą zdolność wyciszania p27Kip1, a zarazem zdolność do
podziałów. Dlatego już u myszy w wieku 2 tygodni komórki rzęsate
nie regenerują.
Zdaniem badaczy, dowodzi to, że gen p27Kip1 blokuje proces
regeneracji komórek rzęsatych u ssaków.
"Wyniki naszych badań sugerują, że leki wyciszające gen p27Kip1
mogłyby w przyszłości pomóc w leczeniu różnych postaci głuchoty u
ludzi, np. spowodowanej chorobą, stosowaniem leków, urazem czy
starzeniem się" - komentują naukowcy.
Jak przypominają, obecnie nie ma metod pobudzających regenerację
komórek rzęsatych, stąd brak możliwości leczenia utraty słuchu
związanej z ich uszkodzeniem. "Nasze badania wprawdzie nie znajdą
bezpośredniego zastosowania w leczeniu głuchoty, ale wskazują,
jakie przeszkody musimy pokonać, by było to możliwe" - konkludują
autorzy pracy. (PAP)