Mongolia i 800-lecie Czyngis-chana

Choć uroczystości rocznicowe trwają przez cały rok, kulminację
stanowi rozpoczynający się właśnie trzydniowy festiwal Nadaam. W
trakcie tych dni mężczyźni mają okazję zmierzyć się w tradycyjnych
"męskich" dyscyplinach sportowych - jeździe konnej, zapasach i
łucznictwie. W całym kraju zawody przyciągają do miast tłumy ludzi.

Podczas ceremonii otwarcia Nadaamu na Centralnym Stadionie w
stolicy Mongolii, Ułan Bator, składająca się z 800 muzyków
orkiestra odegrała hymn państwowy. W tym czasie przebrani w stroje
z XIII wieku mężczyźni przejechali konno wokół areny. Postać
jadącego na białym koniu i odzianego w białe szaty wodza Mongołów
odegrał popularny w kraju aktor. Gdy przejeżdżał, tłumy wiwatowały.

Obecny był też prezydent Nambaryn Enchbajar. "My, Mongołowie,
musimy być zjednoczeni i mieć jeden cel: rozwijać nasz kraj.
Pamiętajcie o Czyngis-chanie i jego wielkich dziełach" - powiedział.

Po upadku komunizmu postać Czyngis-chana jest jednym z niewielu
czynników jednoczących ten wbity między Rosję a Chiny kraj w Azji.

Żyjący mniej więcej w latach 1155-1227 Temudżyn, znany lepiej
jako Czyngis-chan, do 1206 zjednoczył koczownicze ludy Azji
Środkowej i został obwołany wielkim chanem. Później jego wojska
uzależniły południową Syberię. W latach 1211-16 podbił północne
Chiny i opanował tamtejszy odcinek jedwabnego szlaku. W 1222-23
jego armie spustoszyły tereny Wielkiego Stepu, rejon M.
Kaspijskiego i Wschodnią Europę, w 1219-24 podbiły Chorezm, a w
1222-27 część ziem Kipczaków.

W 1224 Czyngis-chan podzielił państwo między synów, zachowując
jednak władzę zwierzchnią. Organizację państwa oparł na
dziesiątkowym podziale koczowników na oddziały wojskowe, ludom
osiadłym pozostawił dotychczasową administrację pod kontrolą
namiestników mongolskich. W 1206 nakazał spisywanie prawa. Dla
celów administracyjnych i prawodawczych pod wpływem Turków
ujgurskich upowszechnił w języku mongolskim pismo oparte na
alfabecie ujgurskim.

Dla Europejczyków, którzy mongolskich podbojów doświadczyli około
15 lat po śmierci Czyngis-chana, Mongołowie kojarzyli się ze
śmiercią i spustoszeniem i nazywani byli "wysłannikami piekieł",
Tatarami.(PAP)