Groby elity preinkaskiej kultury

Odkrycia 22 grobów kultury Sican dokonano na terenie Leśnego Rezerwatu Historycznego Pomac. Obszar ten znajduje się w północnym Peru, w pobliżu miasta Ferrenafe, ok. 700 km na północny-zachód od Limy. Badacze natknęli się na pochówki u stóp słynnych piramid Sipan, grobowców władców kultury Moche z I-III w. n.e.

Cmentarzysko dostojników Sican pochodzi z XI w. Groby znajdują się 10 m pod współczesnym poziomem gruntu. Badacze odsłonili 22 pochówki, z których większość to groby osób niewątpliwie należących do wyższych sfer społeczności Sican.

W grobach wraz ze szkieletami zmarłych archeolodzy odnaleźli wiele darów grobowych, takich jak figurki ceramiczne, naczynia oraz zabytki metalowe: maski i napierśniki. Za najcenniejsze znaleziska odkrywcy uważają 12 noży "tumi".

Jest to pierwsze odkrycie tak dużej liczby tych zabytków "in situ" - w nienaruszonym kontekście archeologicznym, tam gdzie zostały złożone w trakcie ceremonii pogrzebowych sprzed 900 lat. Ceremonialne noże "tumi", które prawdopodobnie służyły do rytualnych mordów i dekapitacji, były dotychczas znane archeologom głównie z kolekcji odebranych rabusiom grobów.

Rękojeść jednego z noży, wykonanego ze stopu srebra, złota i miedzi, została ozdobiona przedstawieniem głowy boga Naylampa, mitycznego założyciela kultury Sican. Zdaniem archeologów, odnalezienie noży "tumi" pozwoli lepiej poznać rolę, jaką pełniły w społeczności Sican. Prace poszukiwawcze i wykopaliskowe, które doprowadziły od ostatniego odsłonięcia grobów, były prowadzone w ramach Projektu Archeologicznego Sican, rozpoczętego już w 1978 r. pod kierownictwem Izumi Shimada, archeologa z Uniwersytetu Południowego Illinois w Edwardsville.

Centrum badań tej preinkaskiej kultury w Peru jest Muzeum Narodowe Sican, znajdujące się Ferrenafe, 20 km na północ od m Chiclayo. Kultura Sican rozwijała się na półpustynnych obszarach wybrzeża północnego Peru od połowy VIII w. do końca XIV w. Jej członkowie znani byli z biegłości w wytopie metali, ich produkty trafiały w głąb kontynentu do kultur zamieszkujących tereny dzisiejszej Boliwii, Ekwadoru i Chile. Jak wiele innych południowoamerykańskich kultur preinkaskich, tak i Sican upadła wraz ze wzrostem potęgi imperium Inków. (PAP)