Solidarność szympansic

Jak podkreślają autorzy pracy, mimo że szczegółowe badania nad zachowaniem dzikich szympansów trwają już od ponad czterech dekad, jest to pierwsze doniesienie na temat takiej kooperacji wśród samic.

Zespół kierowany przez dra Nicholasa Newtona-Fishera z Uniwersytetu w Kent badał społeczność szympansów zamieszkującą lasy Budongo w Ugandzie. Składało się na nią 8 dorosłych samców i 21 dorosłych samic.

Badacze zaobserwowali wówczas, że samice padały często ofiarami agresji ze strony dorosłych samców. Czasami jej skutki były poważne.

Okazało się jednak, że samice potrafiły natychmiast mścić się za te ataki. W około połowie przypadków zrzeszały się w grupy - od dwóch do sześciu - by dokonać odwetu. Polegał on głównie na straszeniu samców za pomocą okrzyków, przerażających gestów i pościgu. Naukowcy byli też świadkami fizycznych ataków samic na agresywne wobec towarzyszek z grupy samce.

Odnotowali też kilka przypadków, gdy samice zwracały się o wsparcie do współtowarzyszek i otrzymywały je. "Z naszych badań wynika, że zrzeszanie się w grupy jest jedną ze strategii stosowanych przez szympansice w celu odwetu na samcach" - komentuje dr Newton-Fisher.

Ta metoda może minimalizować zarówno przypadki męskiej agresji, jak i jej skutki. Według dra Newtona-Fishera, brak doniesień na temat podobnych grupowych działań samic z innych dziko żyjących populacji szympansów sugeruje, że są one w stanie tworzyć koalicje tylko w wyjątkowych warunkach - ekologicznych, demograficznych lub społecznych.

Na przykład, jeśli samice w danej społeczności spędzają ze sobą dużo czasu z powodu rozmieszczenia pożywienia w środowisku, to automatycznie są pod ręką, gdy towarzyszce dzieje się krzywda i mogą udzielić jej wsparcia.

Z drugiej strony, motywację do grupowego działania mogą tu stanowić utrwalone wcześniej więzy między samicami. Wiadomo bowiem, że szympansice z lasów Budongo są bardziej towarzyskie niż w innych wschodnioafrykańskich populacjach szympansów, przypomina dr Newton-Fisher.(PAP)