Nowe technologie, pozwalające na funkcjonowanie zakładu szklarskiego z minimalną ilością chemicznych odpadów poprodukcyjnych i bez odpadków szklanych, zaprezentowali polscy naukowcy z Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu na Międzynarodowych Targach Poznańskich - BUDMA 2007 jako ofertę działającej w Śremie Pracowni Fizykochemii Materiałów i Nanotechnologii.
"Idea bezodpadowego zakładu szklarskiego powstała w trakcie prac nad dwoma różnymi projektami, których celem było opracowanie nowej, bardziej ekologicznej metody matowienia szkła oraz technologii utylizacji szklanych odpadów, np. stłuczki powstałej przy produkcji luster" - wyjaśnia prof. Jerzy J. Langer, kierownik realizującej projekt, śremskiej Pracowni Fizykochemii Materiałów i Nanotechnologii Wydziału Chemii UAM.
Metoda opracowana przez naukowców pracujących pod kierunkiem prof. Langera, umożliwia uruchomienie zakładu zajmującego się produkcją matowanego szkła z wykorzystaniem technologii, która generuje niezmiernie małą ilość odpadów poprodukcyjnych. Jest to najbardziej ekologiczny ze znanych obecnie sposobów matowienia.
Technologia opracowana w śremskim laboratorium pozwala na otrzymanie najwyższej jakości matowej powierzchni szkła, na której nie powstają trudno usuwalne ślady zabrudzenia ("odciski palców"). Ta cecha redukuje ilość zużywanych środków myjących koniecznych dla utrzymania czystości tafli szklanej w czasie użytkowania. Jak zauważają naukowcy, doskonałe właściwości matowanego według ich technologii wynikają z wytworzonej specyficznej mikrostruktury powierzchni.
"By zademonstrować skuteczność i łatwość stosowania naszej metody, każdy ze zwiedzających stoisko Pracowni Fizykochemii Materiałów i Nanotechnologii na targach BUDMA 2007 mógł otrzymać wykonaną na miejscu, na kawałku szkła, własnoręcznie zaprojektowaną wizytówkę" - mówi profesor Jerzy J. Langer. Sposób utrwalania tak naniesionych motywów graficznych jest także nowatorski. Ponieważ w każdym zakładzie zajmującym się obróbką szkła powstają pewne ilości stłuczki szklanej, śremscy naukowcy opracowali również technologie przetwarzania odpadków szklanych tak, by powstał zakład szklarski nie produkujący jakichkolwiek szklanych śmieci.
"Nasza technologia utylizacji szkła odpadkowego polega na rozdrabnianiu w taki sposób, by uzyskać granulat o kontrolowanej wielkości ziaren" - opisuje prof. Langer. Szklany granulat w zależności od średnicy ziaren można wykorzystać jako materiał ścierny w procesie zwanym szkiełkowaniem, jako wypełniacz w produkcji bloczków betonowo-szklanych lub kompozytów polimerowo-szklanych oraz jako składnik warstwy antypoślizgowej, którą można nałożyć na płytki podłogowe. We wszystkich tych przypadkach uzyskano pozytywne rezultaty.
"Dzięki połączeniu wyników badań na dwóch zupełnie odmiennych polach udało nam się opracować wzorcowy model zakładu przemysłowego, którego ideą jest jak najmniejsze ingerowanie w środowisko naturalne poprzez radykalną redukcję ilości szkodliwych lub uciążliwych odpadków" - konkluduje profesor Jerzy J. Langer z poznańskiego Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. Wynikami prac badawczych śremskich naukowców zainteresowały się już firmy zajmujące się obróbką szkła, w tym również firmy zagraniczne. (PAP)