Ornitolodzy z Międzynarodowego Komitetu Ochrony Wodniczki BirdLife poinformowali, że zagrożony wyginięciem, a bytujący w Polsce rzadki ptak - wodniczka - zimuje w Senegalu. Według specjalistów, rozwiązano jedną z największych zagadek ornitologicznych ostatnich lat.
Odkrycie ma się przyczynić do większej skuteczności działań ochronnych wodniczki zarówno w Polsce, jak i w Afryce. Naukowcy przypominają, że do tej pory można było tylko przypuszczać, iż wodniczki spędzają zimę w Afryce, jak wiele europejskich ptaków wędrownych, ale dokładne miejsce nie było znane.
Odkrycie miejsc zimowisk tych ptaków uczestnicy ekspedycji ocenili jako "wielki krok we wdrażaniu Międzynarodowego Planu Ochrony Wodniczki w ramach Konwencji Bońskiej, który został uzgodniony i podpisany w 2003 roku przez 12 państw, w tym przez Senegal i Polskę".
Odkrycia dokonano podczas międzynarodowej ekspedycji naukowej w Senegalu, którą prowadzono w styczniu i lutym tego roku - poinformował w poniedziałek PAP w przesłanym komunikacie Paweł Szałański, asystent projektu LIFE-wodniczka z Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków (OTOP).
"Jest to ogromny sukces, ponieważ wiedza o tym, gdzie zimują wodniczki, stanie się punktem zwrotnym i pozwoli podjąć działania ochronne także w Afryce" - tak odkrycie ocenia w komunikacie Lars Lachmann, współorganizator wyprawy i koordynator projektu EU LIFE "Ochrona wodniczki w Polsce i Niemczech" z OTOP. Do zlokalizowania zimowisk wodniczek zastosowano analizę izotopów pierwiastków w piórach tych ptaków, połączoną z badaniami terenowymi.
"W trakcie obrączkowania ptaków w Europie naukowcy pobierali próbki z piór. Poddali je następnie analizie izotopowej, wiedząc, że ptaki spędzają w Afryce znaczną cześć roku i tam rosną ich pióra" - podano w komunikacie. Uzyskane w ten sposób informacje porównywano z mapami rozmieszczenia izotopów w Afryce i tak odkreślono potencjalne miejsca zimowania wodniczek. Wskazano je w strefie Sahelu - półpustynnego obszaru na południowych obrzeżach Sahary.
Badania terenowe połączone ze znanymi afrykańskimi obserwacjami wodniczek doprowadziły badaczy do siedlisk o powierzchni 100 km kwadratowych w Parku Narodowym Djoudj w zachodnim Senegalu. "Jednak nawet te mokradła położone na południowych obrzeżach Sahary są zagrożone widoczną ekspansją pustyni na południe, napędzaną zmianami klimatycznymi. Inne miejsca w których przypuszczalnie niegdyś mogły zimować ptaki, już dawno zostały zmienione w plantacje trzciny cukrowej lub poddały się nasilającej się presji pustyni" - mówi Lachmann.
Według naukowców, zimę w Senegalu może spędzać 5-10 tys. wodniczek, czyli jedna trzecia światowej populacji tego gatunku. Tyle wodniczek - według naukowcy - spędza lato w Polsce. Wodniczka to mały ptak wielkości wróbla, który bytuje na podmokłych, torfowiskowych łąkach. W Polsce ostoją wodniczki jest głównie Biebrzański Park Narodowy. Ochronie tego ptaka ma służyć m.in. międzynarodowy program ochrony finansowany z funduszu Unii Europejskiej LIFE-wodniczka, w ramach którego odtwarzane są miejsca lęgowe tych ptaków. OTOP uczestniczy w tym projekcie.
Szukając kolejnych miejsc zimowania wodniczek naukowcy chcą prowadzić badania w południowej Mauretanii i na innych obszarach Afryki zachodniej. Zamierzają analizować zdjęcia satelitarne i prowadzić kolejne badania terenowe - poinformował Szałański. Ekspedycja do Senegalu została wsparta finansowo m.in. przez brytyjskie Królewskie Towarzystwo Ochrony Ptaków (RSPB), rząd Wielkiej Brytanii, Konwencję Bońską (CMS) i Brytyjskie Towarzystwo Ornitologiczne.(PAP)