Prehistoryczny żebrolot
Gad z wczesnej kredy szybował, dzięki błonie rozpiętej na bardzo długich żebrach. Pod względem oszczędności energii szybowanie jest bardzo wydajnym sposobem przemieszczania się. Ta technika ruchu wyewoluowała u kilku grup czworonogów zupełnie niezależnie.
Jednak większość zdolnych do szybowania zwierząt, np. "latające" żaby i wiewiórki, wykorzystuje do tego błonę rozciągającą się pomiędzy palcami lub pomiędzy nogami a wyższymi partiami ciała. Dzięki oddziaływaniom jej i powietrza zwierzęta te utrzymują się w powietrzu.
Naukowcy zaobserwowali także, że błona lotna może być rozpięta także na mocno przedłużonych żebrach. Do niedawna jedynego przykładu takiej budowy dostarczyła współczesna jaszczurka z Azji południowo-wschodniej oraz skamieniałość jej dalekiego krewniaka, żyjącego w późnym triasie.
Najnowszy, skamieniały okaz "żebrolota" pochodzi z wczesnej kredy. Pełen szkielet i odciski skóry takiego zwierzęcia znaleźli i opisali w PNAS Xing Xu z Instytutu Paleontologii Kręgowców i Paleoantropologii Chińskiej Akademii Nauk i jego współpracownicy. Mierzący 15,5 cm długości szkielet znaleziono w prowincji Liaoning na północnym-wschodzie Chin. Gatunek, który reprezentuje okaz, nazwano Xianglong zhaoi.
Podczas jego oględzin w oczy rzuca się zwłaszcza osiem bardzo wydłużonych żeber grzbietowych. Służyły one jako szkielet, na którym po obu stronach grzbietu rozpięte były dwa płaty skóry, służące jako skrzydła. Naukowcy sugerują, że rozpięte na żebrach błony lotne wyewoluowały u różnych gatunków jaszczurek w drodze konwergencji. Terminem tym określa się w biologii proces, w którym u niespokrewnionych zwierząt powstają podobne cechy. Wykształcają się one pod wpływem jednakowych warunków środowiska. (PAP)
poleca:
