Na wyspach liczy się nie tylko rozmiar

Dział: Biologia

Odizolowane wyspy, na których przez długie lata ewolucja biegła własnym torem, często zaskakiwały swych odkrywców bogactwem dziwnych gatunków - karłowatych słoni czy gryzoni dużo większych niż na stałym lądzie.

Jednak o tym, że na wyspie duży karłowacieje, a mały się zwiększa, decyduje nie tylko wyjściowy rozmiar danego gatunku, ale znacznie bardziej złożone czynniki zewnętrzne - piszą naukowcy w "Proceedings of the Royal Society B".

Poddają oni krytyce tzw. "regułę wyspy". "Reguła wyspy", zwana też regułą Fostera, głosi, że na odizolowanych wyspach wszystkie gatunki ewoluują w taki sposób, że rozmiary ich ciała uśredniają się, czyli że małe gatunki powiększają się, duże zaś karłowacieją.

W pierwszym przypadku dzieje się tak, ponieważ brakuje drapieżników, w drugim zaś - na skutek niedostatku pożywienia. Jednym z przykładów tego zjawiska miał być karłowaty gatunek człowiekowatych, którego kości odkopano w 2004 r. na indonezyjskiej wyspie Flores. Szkielet pochodził sprzed ok. 18 tys. lat i był zbliżony pod względem budowy do człowieka współczesnego. Był jednak dużo niższy - mierzył ok. 1 m, a jego puszka mózgowa miała pojemność 380 cm sześciennych.

Model Fostera, od chwili jego ogłoszenia w latach 60. XX w., wydał się naukowcom zbyt uproszczony. Potwierdzają to również najnowsze badania. Naukowcy z Imperial College London podkreślają, że nie ma tu prostej reguły i tendencja do zmiany rozmiarów ciała różni się w zależności od gatunku - każdy zachowuje się trochę inaczej. Zdaniem badaczy, początkowa wielkość zwierzęcia, w momencie jego przybycia na wyspę, nie ma nic do rzeczy.

"Jeśli reguła wyspy byłaby prawdziwa, wówczas większość dużych ssaków zamieszkujących wyspy musiałaby być mniejsza niż ich kontynentalni krewniacy, a większość małych ssaków - większa. Nasza duża baza danych, obejmująca informacje o rozmiarach ciała wielu ssaków, pokazuje, że nie tak to działa" - mówi dr Shai Meiri z Imperial College London. Jego zdaniem dużo ważniejszy jest zespół zewnętrznych czynników oddziałujących na dany gatunek. Wśród nich wymienić można swoisty ekosystem zamieszkiwanej wyspy, dostępność pożywienia, występowanie drapieżników i konkurujących gatunków.(PAP)


Komentarze
Polityka Prywatności