Odkryto część brakującej materii Wszechświata
Holenderscy i niemieccy astronomowie uzyskali pierwszy dowód na to, że gorący gaz ośrodka międzygalaktycznego może być źródłem brakującej materii Wszechświata. Informacja o odkryciu ukazała się w czasopiśmie Astronomy & Astrophysics.
Według aktualnie obowiązujących teorii w dużych skalach galaktyki
układają się w przestrzeni wzdłuż nieregularnych włókien
(płaszczyzn) na podobieństwo sieci. Przestrzeń pomiędzy
zawierającymi materię płaszczyznami jest prawie całkowicie pusta,
zaś w miejscach ich przecinania się (węzłach kosmicznej sieci),
czyli tam gdzie koncentracja galaktyk jest największa tworzą się
gromady galaktyk.
Przed dziesięciu laty powstała teoria zakładająca, że mniej
więcej połowę brakującej "normalnej" barionowej materii
Wszechświata stanowi wypełniający przestrzeń między galaktykami
gaz o bardzo małej gęstości. Astronomowie przypuszczali, że gaz
ten stanowi - obok galaktyk - główny składnik materii, z której
składają się włókna kosmicznej sieci. Bardzo mała gęstość gazu
uniemożliwiała jednak jego wcześniejsze wykrycie mimo zakładanej w
teorii bardzo wysokiej (100 000 - 10 000 000 stopni) temperatury i
emitowanego w związku z tym niskoenergetycznego promieniowania
rentgenowskiego.
Z pomocą pośpieszyło należące do ESA obserwatorium rentgenowskie
XMM Newton. Bardzo wysoka czułość instrumentów pomiarowych
satelity umożliwiła wykrycie gazowego mostu łączącego dwie gromady
galaktyk Abell 222 i Abell 223.
Kierujący zespołem naukowców - autorów odkrycia Norbert Werner z
SRON Netherlands Institute for Space Research w Holandii
powiedział: "Gorący gaz, który zaobserwowaliśmy jest
prawdopodobnie częścią rozproszonego gazu kosmicznej sieci o
najwyższej temperaturze i gęstości. Mamy nadzieję, że stanowi on
brakującą połowę barionowej materii Wszechświata".
Warto dodać, że "normalna", barionowa materia stanowi zaledwie
około 5 proc. ogólnej ilości materii/energii we Wszechświecie.
Obserwowana obecnie w postaci galaktyk, gwiazd i gazu materia to w
przybliżeniu połowa zakładanej w teorii ilości materii barionowej.
Odkrycie holenderskich i niemieckich naukowców ma też bardzo duże
znaczenie dla lepszego zrozumienia ewolucji kosmicznej sieci.
"To dopiero początek" - stwierdza Werner. "Aby zrozumieć, w jaki
sposób materia jest rozmieszczona w kosmicznej sieci musimy zbadać
więcej systemów podobnych do pary Abell 222 - Abell 223".(PAP)
ostatnia zmiana: 2008-05-14
poleca:
