Muzea sztuki

Jedną z atrakcji Petersburga są liczne muzea. Znajdują się wśród nich takie renomowane placówki, jak Ermitaż i Muzeum Rosyjskie, ale warte zwiedzenia są również dziesiątki innych, bardziej wyspecjalizowanych galerii i muzeów. W ostatnich latach powstało kilkanaście muzeów prywatnych, które znakomicie poszerzają tradycyjną ofertę wystawienniczą wielkich instytucji państwowych. Odwiedzenie takich miejsc może być prawdziwą przyjemnością. Gwiazdką () oznaczamy te, których nie wypada pominąć. Bilety dla cudzoziemców do Ermitażu, Muzeum Rosyjskiego oraz ich filii kosztują od 50 do 350 rub.

Ermitaż, Nabrzeże Pałacowe 34, http://www.hermitage.rus; czynne wt. – sb. 10.30 – 18.00, nd. 10.30 – 17.00 (kasa o godzinę krócej). Bilety: dorośli – 15 rub., uczniowie i studenci – 5 rub., cudzoziemcy – 350 rub. Pozwolenie na użycie kamery – 250 rub., na fotografowanie – 100 rub. Kupując bilet, możemy poprosić o bezpłatny plan muzeum.

Ermitaż zajmuje 5 historycznych gmachów najwyższej klasy (Pałac Zimowy, Nowy Ermitaż, Stary Ermitaż, Mały Ermitaż oraz Teatr Ermitażu). W 400 salach byłych pałaców zgromadzono jedną z największych na świecie i największą w Rosji kolekcję dzieł sztuki i kultury materialnej od czasów prehistorycznych po współczesność. Warto podkreślić, że zbiory sztuki zachodnioeuropejskiej Ermitażu są większe niż w Luwrze czy Prado. Liczba eksponatów zgromadzonych w muzeum przekroczyła 3 mln, zdecydowana większość z nich znajduje się jednak w magazynach i bywa udostępniana publiczności tylko w trakcie wystaw czasowych. Całego Ermitażu nie da się zwiedzić w ciągu jednego dnia. Podczas pierwszej wizyty radzimy wybrać np. reprezentacyjną klatkę schodową i amfiladę wnętrz pałacowych na pierwszym piętrze ze Złotym Salonem, Salą Malachitową i Białą Jadalnią. Na tym samym piętrze można też obejrzeć dzieła Leonarda da Vinci, Rembrandta i in. Dodatkowo można jeszcze obejrzeć płótna impresjonistów albo sztukę antyczną.

Parter: Kultura i sztuka świata starożytnego. Sztuka prehistoryczna. Galeria kosztowności. Kolekcja ta obejmuje rzeźby greckie i rzymskie (tu m.in. można obejrzeć kupioną przez Piotra I Wenus Taurydzką z III w. p.n.e.), popiersia, wyroby jubilerskie, egipskie mumie i sarkofagi, wazy attyckie, wśród których znajduje się słynna waza przedstawiająca lot jaskółki z końca IV w. p.n.e.

I piętro: Kultura rosyjska. Sztuka zachodnioeuropejska od średniowiecza do XVIII w. Wnętrza pałacowe. Najcenniejsze eksponaty znajdują się w dziale sztuki włoskiej (np. Madonna Benois i Madonna Litta Leonadra da Vinci; Święta Rodzina Rafaela), flamandzkiej i holenderskiej (np. Zdjęcie z krzyża Petera Paula Rubensa, Powrót syna marnotrawnego Rembrandta), francuskiej (np. Kapryśnica An­toine’a Watteau) i hiszpańskiej (np. Apostołowie Piotr i Paweł el Greca).

II piętro: Sztuka zachodnioeuropejska XIX – XX w. Sztuka Chin oraz Dalekiego i Bliskiego Wschodu. Sztuka bizantyńska. Numizmatyka. Miłośnicy malarstwa znajdą tu płótna E. Maneta, A. Renoira, C. Pissarra, A. Sisleya, V. van Gogha, P. Gauguina i Picassa, rzeźby Rodina, a także niezwykle interesujące zbiory sztuki chińskiej, japońskiej, irańskiej itp.

Muzeum Rosyjskie, ul. Inżeniernaja 2/4, tel.: 311 41 53,

311 14 65, http://www.rusmuseum.ru; M „Niewskij Prospiekt”, „Gostinyj Dwor”. Czynne śr. – nd. 10.00 – 18.00, pn. 10.00 – 17.00 (kasa o godzinę krócej). Bilety: dorośli – 20 rub., uczniowie i studenci – 5 rub., cudzoziemcy – 300 rub.

Muzeum Rosyjskie posiada jedną z największych kolekcji sztuki rosyjskiej i staroruskiej. Stała ekspozycja prezentująca historię sztuki rosyjskiej XII – XX w. zajmuje dwie kondygnacje dawnego Pałacu Michajłowskiego.

Parter: XII – XVII w. Sztuka staroruska (m.in. ikony Rublowa). XVIII w. Rosyjska sztuka portretowa (malarstwo i rzeźba). Koniec XIX – początek XX w. Symbolizm w sztuce rosyjskiej: Borysow-Musatow, Pietrow-Wodkin. Twórcy stowarzyszenia „Mir Iskusstwa” (Świat Sztuki): Benois, Somow, Roerich, Kustodijew. Prace Sierowa, Korowina. Grupa „Walet Karo” (Bubnowuj Walet): Maszkow, Konczałowski, Lentułow i in. Awangarda: Malewicz, Kandinsky, Fiłonow, Łarionow, Gonczarowa.

I piętro: Początek XIX w. Briułłow, Kiprienski, Matwiejew, Ajwazowski, Iwanow, Wenecjanow, Fiedotow. Koniec XIX w. Pieriedwiżnicy: Kramskoj, Szyszkin, Sawrasow, Polenow, Surikow, Riepin.

Kolekcja muzeum liczy prawie 400 tys. dzieł. W Skrzydle Benois urządzane są wystawy okresowe, na których można obejrzeć arcyciekawe eksponaty z magazynów muzealnych. Nie wolno przegapić takiej okazji.

Pałac Marmurowy (Filia Muzeum Rosyjskiego) – ul. Milionnaja 5/1, tel.: 312 91 96. Czynny śr. – pn. 10.00 – 18.00. Bilety: dorośli – 12 rub., uczniowie i studenci – 3 rub.

Można tu obejrzeć kolekcję sztuki ze zbiorów braci Rżewskich, wystawy czasowe oraz mieszkanie-muzeum wielkiego księcia Konstantyna Konstantynowicza (poety K.P.) z mnóstwem autentycznych przedmiotów należących do księcia i jego rodziny (wstęp tylko dla dorosłych). W Sali Marmurowej i Białej odbywają się koncerty.

Zamek Michajłowski (Inżynieryjny) (Filia Muzeum Rosyjskiego) –  ul. Sadowaja 2, tel.: 313 41 73. Czynny śr. – nd. 10.00 – 18.00, pn. 10.00 – 17.00. Ten unikatowy pałac został wybudowany dla Pawła I, który mieszkał tu zaledwie 40 dni i zginął z rąk spiskowców. W muzeum można obejrzeć portrety wybitnych Rosjan, kolekcję broni oraz wystawy czasowe.

Pałac Stroganowów (Filia Muzeum Rosyjskiego) –  Newski prospekt 17, tel.: 311 82 38; 311 82 38. Czynny śr. – nd. 10.00 – 18.00, pn. 10.00 – 16.00. W pałacu Stroganowów planuje się urządzenie muzeum rodzinnego byłych właścicieli. W już odnowionych pomieszczeniach można obejrzeć kolekcję porcelany i innych przedmiotów użytkowych oraz wystawy czasowe, np. wystawę figur woskowych.

Muzeum Sztuki Użytkowej  (barona Stieglitza) –  zaułek Solianoj 15, tel.: 273 32 58. Czynny wt. – sb. 11.00 – 16.30. Bilety: dorośli – 10 rub., uczniowie i studenci – 5 rub.

W muzeum zgromadzono meble, ceramikę, szkło, porcelanę, kowalstwo artystyczne, tkaniny i odzież od średniowiecza do XX w. (w sumie 30 tys. eksponatów). Muzeum zostało założone w latach 90. XIX w. przy Centralnej Szkole Wzornictwa Przemysłowego barona Aleksandra Stieglitza, który postawił sobie za cel wykształcenie rosyjskich projektantów wzornictwa i sztuki użytkowej. Wystrój sal i galerii muzeum, zaprojektowanego przez Maksymiliana Mesmachera na wzór renesansowych pałaców włoskich, koresponduje z wystawionymi w nich przedmiotami. Barokowa sztuka użytkowa jest pokazywana w salach urządzonych na wzór francuskich i niemieckich wnętrz epoki baroku, a ludowe stroje rosyjskie w sali przypominającej wystrojem Tieriemnyj Pałac moskiewskiego Kremla. Niestety muzeum brakuje pieniędzy na właściwe oświetlenie eksponatów oraz na ogrzewanie budynku, co prowadzi do stopniowego niszczenia zbiorów.

Muzeum Rosyjskiej Akademii Sztuk Pięknych, Nabrzeże Uniwersyteckie 17, tel.: 323 64 96, M „Wasileostrowskaja”. Czynn śr. – nd. 11.00 – 17.30. Bilety: dorośli – 10 rub., uczniowie i studenci – 5 rub.

Jedno z najstarszych muzeów sztuki w Rosji w murach Akademii Sztuk Pięknych. Istnieje od 1757 r., gromadzi prace wychowanków, regularnie organizuje wystawy prac absolwentów. Godna uwagi jest także galeria kopii najbardziej znanych rzeźb greckiego i rzymskiego antyku.

Muzeum Rzeźby Miejskiej, Newski prospekt 179,

tel.: 274 26 35. Czynn pt. – śr. 9.30 – 18.00.

Cerkiew Zwiastowania Czynna pt. – nd., wt. – śr. 11.00 – 17.00. Bilety: dorośli – 25 rub., uczniowie – 10 rub.

Nekropolia na terytorium Ławry Aleksandra Newskiego, obejmuje cmentarze Tychwiński i Łazariewski oraz cerkiew Zwiastowania NMP. Pogrzebano tu wielu wybitnych Rosjan. Muzeum istnieje od 1939 r. Wiele nagrobków to dzieła rzeźbiarskie najwyższej klasy. Ich autorami są m.in. Andriej Woronichin, Iwan Martos, Michaił Kozłowski, Mikołaj Roerich.

Muzeum Mozaiki, nabrzeże kanału Gribojedowa 26,

tel.: 31516 36, M „Niewskij Prospiekt”. Czynne czw. – wt. 11.00 – 18.00. Bilety: dorośli – 50 rub., uczniowie i studenci – 20 rub., cudzoziemcy – 200 rub.

Fasady i wnętrza soboru Zmartwychwstania Pańskiego („Okr­wa­wio­nego Zbawiciela”) zdobi bogata dekoracja mozaikowa o łącznej powierzchni ponad 7000 m. Wykorzystano tu wszystkie rodzaje i odmiany rosyjskich kamieni półszlachetnych, np. 18 odcieni uralskiego malachitu. Budowlę uznano za żywy pomnik rosyjskiej sztuki mozaiki końca XIX – początku XX w.