Polacy na Spitsbergenie

Dzięki położeniu stacji, naukowcy mogą prowadzić kompleksowe badania zjawisk geofizycznych i przyrodniczych w Arktyce mających znaczenie dla całej półkuli północnej. "Dotyczy to w szczególności struktury litosfery i biosfery, procesów fizycznych zachodzących na lądzie, w atmosferze oraz w oceanie, a także przestrzeni okołoziemskiej. Dlatego też ten obszar nazywany jest Bramą do Arktyki. Znajdujące się w sąsiedztwie stacji lodowce stanowią międzynarodowy poligon badawczy dla śledzenia ich interakcji ze zmieniającym się klimatem" – mówi doc. dr hab. Paweł Rowiński.

Rejestracje sejsmologiczne stanowią podstawę do badania sejsmiczności Arktyki, dostarczając unikalnych informacji o wstrząsach sejsmicznych występujących w rejonie Svalbardu i Północnego Atlantyku oraz o sejsmicznych zjawiskach glacjalnych. Położenie Spitsbergenu jest optymalne z punktu widzenia badania zjawisk zachodzących w obszarze zorzowym – "kaspie polarnym".

Jak podkreśla Rowiński, w ostatnim dziesięcioleciu intensywnie rozwijane są też badania w zakresie fizyki atmosfery, magnetyzmu ziemskiego, biologii morza, biochemii i genetyki.

Polscy naukowcy ze Spitsbergenu uczestniczą w programie międzynarodowym "Global Change" uznanym za priorytetowy przez Europejską Fundację Nauki w Strasburgu i Komisję Europejską. Ze względu na walory środowiska, możliwości badawcze i dorobek Polskiej Stacji Polarnej, Fiord Hornsund wraz ze Stacją zostały uznane za europejskie miejsce flagowe badań lądowych i morskich ekosystemów - European Marine Biodiversity Flagship Site.

Polacy na Spitsbergenie zaangażowani są także w prace prowadzone w ramach Międzynarodowego Roku Polarnego. Trwa on właściwie dwa lata - rozpoczął się 1 marca 2007 r., a zakończy 1 marca 2009 r. To skutek przemienności pór roku - na półkuli północnej jest teraz zima, zaś na południowej lato. Badania prowadzone przez naukowców powinny być prowadzone podczas obu pór roku na półkuli północnej i południowej.

W ostatnich latach Polska Stacja Polarna w Hornsundzie włączyła się w realizację kilku projektów z 5. i 6. Programu Ramowego oraz 8 innych programów międzynarodowych rocznie. W 2010 roku w polskiej placówce rozpocznie się realizacja dwóch prestiżowych projektów z 7. Programu Ramowego ("ice2sea – estimating the future contribution of continental ice to sea-level rise" oraz "SIAEOS – Svalbard Integrated Arctic Earth Observing System"). Każdego roku naukowcy realizują tu ponad 10 własnych projektów badawczych.(PAP)