Sowy śpią jak dzieci

Cykl snu, jaki występuje u ptaków przypomina cykl snu u ssaków. Dotyczy to zarówno młodych, jak i dorosłych osobników - dowodzą naukowcy z Instytutu Ornitologii im. Maxa Plancka oraz Uniwersytetu w Lozannie na podstawie badań dziko żyjących sów płomykówek.

Cykl snu u ludzi składa się z dwóch faz: REM (ang. Rapid Eye Movement - szybki ruch gałek ocznych) i non-REM. W fazie REM, zwanej również fazą snu paradoksalnego, występuje duża aktywność mózgu i pojawiają się żywe marzenia senne. Znaczenie fazy REM ciągle jest zagadką.

Obserwowano już wcześniej, że dużo więcej snu REM występuje u młodych osobników niż u dorosłych. U noworodków połowa czasu snu to faza REM, w dorosłym życiu - zaledwie 20-25 proc.

Ptaki to jedyna grupa zwierząt poza ssakami, co do której nie ma wątpliwości, że doświadcza snu REM. Jak dotąd nie było jednak wiadomo, czy w miarę dojrzewania cykl snu zmienia się u ptaków podobnie jak u ssaków.

Naukowcy zbadali to na przykładzie płomykówek, które chwytano w lasach, a następnie wypuszczano na wolność po kilku dniach pomiarów. 66 osobników w różnym wieku badano za pomocą elektroencefalografu.

Okazało się, że młode sowy spędzały dużo czasu w fazie REM. Mimo że u sów nie występuje w tym czasie ruch gałek ocznych, to jednak rejestrowano wysoką aktywność mózgu, jak podczas czuwania. Oczy sów były zamknięte, a głowy powoli się kiwały. Podobnie jak u ludzi, u płomykówek czas fazy REM skracał się wraz z wiekiem.

Badacze odkryli również, że zmiana w cyklu snu związana jest z ekspresją genu zaangażowanego w produkcję czarnych kropek z barwnika melaniny na piórach. Ta cecha wyglądu ma z kolei związek z zachowaniem i fizjologią płomykówek. (PAP)