Astronomia - ukradzione gromady kuliste
Dzięki Teleskopowi Kosmicznemu Hubble'a naukowcy mieli okazję zbadać aż 11 tysięcy gromad kulistych należących do gromady galaktyk w Pannie - informuje NASA.
Najbliższą nam dużą gromadą galaktyk jest gromada Virgo (Panny)
leżąca 54 miliony lat świetlnych od nas i zawierająca ponad 2000
galaktyk oraz dużą galaktykę eliptyczną oznaczoną symbolem M87.
Ostatnio, gromada ta była celem kamery Advanced Camera for Surveys
(ACS) umieszczonej w ognisku Teleskopu Kosmicznego Hubble'a. Grupa
naukowców kierowana przez Erica Pena z Peking University w Chinach
wykorzystała ją do poszukiwań gromad kulistych.
Gromady kuliste to gęste skupiska setek tysięcy gwiazd, a
jednocześnie jedne z najstarszych obiektów we Wszechświecie. W
analizowanej gromadzie znaczna większość gromad tego typu jest
starsza niż 5 miliardów lat. Grupa Pena zidentyfikowała aż 11
tysięcy gromad kulistych w ponad stu galaktykach gromady Virgo. To
największa dostępna dotychczas próbka, która pozwoliła na
uzyskanie nowych i ciekawych wniosków.
Pierwszym interesującym spostrzeżeniem, było odnotowanie faktu,
że małe galaktyki karłowate leżące w odległości do 3 milionów lat
świetlnych od centrum gromady Virgo zawierają więcej gromad
kulistych niż podobne galaktyki leżące na obrzeżach gromady.
To
pokazuje, że gromady kuliste chętniej powstają w gęstych
środowiskach.
Jedną z zagadek dotyczących gromady Virgo była obserwacja, że
największa galaktyka - M87, ma nad wyraz bogatą populację gromad
kulistych. Analiza naukowców z grupy Pena wyjaśnia ten problem.
Otóż okazuje się, ze małe galaktyki leżące blisko M87 (w
odległości do 130 tys. lat świetlnych) są praktycznie pozbawione
swoich gromad. M87 zyskała więc gromady poprzez akty kanibalizmu,
kradnąc je mniejszym galaktykom.
Ten wniosek jest dodatkowo
potwierdzony przez analizę składu chemicznego gromad. M87 zawiera
bowiem dużo gromad, w których zawartość metali jest mała i
wyraźnie niższa niż w typowych gwiazdach należących do M87 (PAP).
ostatnia zmiana: 2008-08-07
poleca:
