Odkryto ciemne galaktyki z wczesnego Wszechświata

Przy pomocy Bardzo Dużego Teleskopu (VLT) udało się dostrzec tzw. ciemne galaktyki, których istnienie przewidywali astronomowie - poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO).

Astronomowie sądzą, że ciemne galaktyki mogły stanowić bloki budulcowe dla współczesnych galaktyk wypełnionych gwiazdami. Od lat więc próbowali rozwijać techniki obserwacyjne, aby w końcu dostrzec te obiekty.

Zespół kierowany przez Sebastiano Cantalupo z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Cruz (USA) zastosował następujące podejście: skoro galaktyki nie świecą same z siebie, to trzeba znaleźć obszar kosmosu, w którym są oświetlane przez sąsiedni bardzo jasny obiekt.

„Szukaliśmy fluorescencyjnego świecenia gazu w ciemnych galaktykach, rozświetlonego światłem ultrafioletowym od sąsiedniego, bardzo jasnego kwazara. Promieniowanie kwazara spowodowało świecenie ciemnych galaktyk dzięki procesowi podobnemu do znanego z ubrań oświetlonych lampami ultrafioletowymi w nocnym klubie” - tłumaczy Simon Lilly (ETH Zurich, Szwajcaria), członek zespołu badawczego.

Naukowcy wykorzystali dużą powierzchnię zbierającą światło i czułość Bardzo Dużego Teleskopu (VLT), pracującego w Obserwatorium ESO Paranal w Chile. Wykonali serię bardzo długich ekspozycji i za pomocą instrumentu FORS2 uzyskali mapę obszaru wokół jasnego kwazara HE 0109-3518.

Zespół znalazł prawie 100 obiektów położonych w odległości kilku milionów lat świetlnych od kwazara. Dalsze analizy zawęziły ostatecznie listę do 12 galaktyk zidentyfikowanych jako ciemne galaktyki z wczesnego Wszechświata.

Oszacowania masy gazu w tych galaktykach dają wartości około miliard mas Słońca, co jest typowe dla bogatych w gaz, małomasywnych galaktyk we wczesnej fazie ewolucji Wszechświata. Z kolei aktywność procesów gwiazdotwórczych jest stukrotnie mniejsza niż w typowych galaktykach z tej wczesnej ery, w których powstają gwiazdy.