Zaćmienie Słońca

Rozmiary kątowe Księżyca i Słońca na naszym niebie są bardzo podobne i wynoszą około pół stopnia.

Ten zbieg okoliczności powoduje, że tarcza naszego naturalnego satelity jest w stanie całkowicie zakryć tarczę Słońca - wtedy mamy do czynienia z zaćmieniem całkowitym. Właśnie do takiego zjawiska dojdzie w nocy z 13 na 14 listopada b.r.

Pas fazy całkowitej zaćmienia rozpocznie się 13 listopada 2012 roku o godzinie 21:35 naszego czasu na półwyspie Ziemia Arnhema w północnej Australii, około 260 km na wschód od miasta Darwin. Dalej, przetnie on półwysep Jork, następnie wkroczy na obszar Oceanu Spokojnego, przechodząc 500 km na północ od Nowej Zelandii. Zaćmienie zakończy się już 15 listopada 2012 o godzinie 00:48 na Oceanie Spokojnym, 500 km na zachód od wybrzeży Ameryki Południowej. Maksymalny czas trwania fazy całkowitej dla obserwatora na Ziemi będzie wynosił 4 minuty i 2 sekundy.

Częściowe fazy zaćmienia będą widoczne w środkowej i wschodniej Australii, na Nowej Gwinei, Nowej Zelandii, południowej części Oceanu Spokojnego, na Ziemi Elsewortha i części Ziemi Królowej Maud na Antarktydzie oraz na południowych krańcach Ameryki Południowej.

Następne zaćmienia Słońca będzie 10 maja 2013 roku i będzie to zaćmienie obrączkowe.

Rodzaje zaćmień Słońca

• zaćmienie częściowe – występuje, gdy obserwator nie znajduje się wystarczająco blisko przedłużenia linii łączącej Słońce i Księżyc, by znaleźć się całkowicie w cieniu Księżyca, lecz na tyle blisko, że znajduje się w półcieniu.
• zaćmienie całkowite – występuje, gdy obserwator znajduje się w cieniu Księżyca. W tym przypadku widoczna staje się korona słoneczna. Jest to możliwe dzięki temu, że obserwowane rozmiary kątowe Księżyca są tylko nieznacznie większe od rozmiarów kątowych Słońca i w przypadku zaćmienia całkowitego, Księżyc przysłania całkowicie powierzchnię Słońca, ale nie przysłania korony słonecznej.
  
• zaćmienie obrączkowe (pierścieniowe) – występuje wówczas, gdy, obserwator znajduje się blisko przedłużenia linii łączącej Słońce i Księżyc. W odróżnieniu jednak od zaćmienia całkowitego, w tym przypadku rozmiary kątowe Księżyca są mniejsze niż  Słońca. Dzieje się tak wtedy, gdy zaćmienie ma miejsce w czasie, gdy Księżyc znajduje się w pobliżu apogeum swojej orbity, czyli w pozycji najbardziej oddalonej od Ziemi.
• zaćmienie hybrydowe – zachodzi wówczas, gdy w pewnych miejscach Ziemi to samo zaćmienie jest całkowite, a w innych obrączkowe. Ok. 5% wszystkich zaćmień jest hybrydowych.

Najdłuższe całkowite zaćmienie Słońca w XXI wieku było 22 lipca 2009 i trwało 6 m 39 s. Był to czas bliski ustalenia rekordu, który teoretycznie wynosi 7 m 32 s. Natomiast najdłuższe obrączkowe zaćmienie Słońca w XXI wieku miało miejsce 15 stycznia 2010 i trwało 11 min 8 s.