Ewolucja komety 17P/Holmes

Astronomowie z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (UMK) zaprezentowali serię zdjęć pokazujących ewolucję komety w okresie ostatnich 3 tygodni. Pierwsze zdjęcie wykonano 26 października, 3 dni po wybuchu. Kolejne 2, 8 i 10 listopada, a ostatnie 15 listopada. Do obserwacji użyto największego na terenie Polski teleskopu optycznego o średnicy 90 cm.

Wszystkie zestawione zdjęcia są pokazane w tej samej skali i prezentują wzrost rozmiarów otoczki komety. Na stronie internetowej Centrum Astronomii UMK można znaleźć także film prezentujący zmiany w komecie (na stronie internetowej Centrum Astronomii UMK można znaleźć także film prezentujący kometę, wykonany teleskopem o średnicy 60 cm (www.astri.umk.pl/holmes). Otoczka komety na ostatnim zdjęciu jest siedmiokrotnie większa niż na pierwszym. 17P/Holmes stanowi w tej chwili największe ciało w Układzie Słonecznym.

Co prawda samo jądro kometarne ma zaledwie kilka kilometrów, ale jeżeli weźmiemy pod uwagę całą otoczkę i warkocz, to rozciągają się one na obszarze większym niż średnica Słońca. 17P/Holmes znajduje się obecnie około 2,5 jednostki astronomicznej od Słońca (ok. 380 milionów km) i około 1,6 jednostki astronomicznej od Ziemi (niecałe 250 milionów km) i oddala się od obu ciał. "Monitorujemy kometę wykonując zdjęcia gdy tylko niebo się rozchmurzy. Niestety warunki pogodowe w okolicach Torunia sa typowo listopadowe i nie udało nam się do tej pory otrzymać widma komety.

Po prostu dobra pogoda nie trafiła na konfigurację teleskopu ze spektrografem", narzeka dr hab. Maciej Mikołajewski z UMK. "Wykonywaliśmy obserwacje ewentualnych szybkich zmian jasności jądra komety, w skali minut, a nawet sekund. Uzyskane dane nie wykazują zmian jasności w tych skalach czasowych podczas jednonocnych obserwacji.", mówi Ernest Świerczyński, student i jeden z obserwatorów w Centrum Astronomii UMK. Z dotychczasowych doświadczeń z podobnymi kometami wiadomo, że po gwałtownym wzroście jasności w ciągu około 2,5 dnia, następnie kometa po 20-30 dniach powraca do jasności sprzed wybuchu.

17P/Holmes nie zachowuje się zgodnie z tą regułą, nadal jest bardzo jasna, mimo, iż od wybuchu minął prawie miesiąc (rozbłysk nastąpił 23 października). Kometę widać w gwiazdobiorze Perseusza niedaleko najjaśniejszej gwiazdy tej konstelacji. Późnym wieczorem jest wysoko na niebie, prawie w zenicie. 15 listopada miała jasność około 3 magnitudo. Najlepiej oglądać ją przez lornetkę w bezchmurną noc. Kometa znana jest od 1892 r., odkrył ją angielski astronom Edwin Holmes. Wiadomo, że jest to kometa okresowa, powracająca co około 7 lat.(PAP)