Plutoid - nowe określenie dla ciał podobnych do Plutona
Astronomowie uzgodnili nazwę nowej kategorii ciał Układu Słonecznego. Obiekty podobne do Plutona będą nazywane plutoidami.
Pluton nie jest takim samym ciałem, jak pozostałe planety. W roku
2006 podczas kongresu Międzynarodowej Unii Astronomicznej (IAU)
ustalono nową definicję planety w Układzie Słonecznym, według
której planet jest 8 i Pluton do nich nie należy. Jednocześnie
zdefiniowano osobną kategorię ciał nazwanych tymczasowo "planetami
karłowatymi" i obejmujących trzy obiekty: Plutona, Eris i Ceres.
Kolejną decyzję dotyczącą terminologii podjęto podczas spotkania
władz Międzynarodowej Unii Astronomicznej w Oslo w Norwegii.
Propozycję terminu zgłosiła komisja do spraw nazewnictwa obiektów
niebieskich, we współpracy z grupą roboczą ds. Układu Słonecznego.
Zgodnie z nową definicją, plutoidy to obiekty niebieskie
znajdujące się na orbitach wokół Słońca położonych poza orbitą
Neptuna, które mają wystarczająco dużą masę, aby ich własna
grawitacja pozwoliła uzyskać kształt obiektu zbliżony do
sferycznego, ale które nie wyczyściły otoczenia swojej orbity z
innych obiektów.
Księżyce plutoidów nie są plutoidami, nawet jeśli
są wystarczająco masywne, aby mieć kształt sferyczny.
Zgodnie z tą definicją znamy obecnie dwa plutoidy: Plutona oraz
Eris. Możliwe jest poznanie kolejnych, w miarę rozwoju badań
krańców Układu Słonecznego. Do plutoidów nie należy trzecia z
planet karłowatych, Ceres. Znajduje się ona w głównym pasie
planetoid pomiędzy Marsem a Jowiszem.
Dodatkowo ustalono, że w kwestii nazewnictwa ciał procedura
będzie następująca. Każde ciało mające wielką półoś orbity większą
niż wielka półoś orbity Neptuna oraz jasność absolutną większą niż
H = +1 magnitudo, będzie traktowane jako plutoid i nazywane przez
odpowiednią komisję IAU.
Odkrywcy mogą zaproponować nazwę, która
będzie wzięta pod uwagę przez komisję. W przypadku gdy dalsze
badania ustalą, że nie mamy do czynienia z plutoidem, nazwa
pozostanie, a zmieni się jedynie kategoria obiektu.
Jasność absolutna H jest stosowana w przypadku planet, komet,
planetoid. Jest to jasność takiego obiektu w odległości jednej
jednostki astronomicznej od Słońca i od Ziemi (jednostka
astronomiczna to średnia odległość Ziemi od Słońca, czyli około
150 milionów kilometrów). Pozwala to na porównanie jasności
różnych obiektów, często znajdujących się w bardzo różnych
odległościach i mających bardzo różne jasności obserwowane na
niebie. (PAP)
ostatnia zmiana: 2008-06-16